Mijn zoon wil mij en zijn vader toezicht laten houden op het geld dat zijn kinderen van hem krijgen bij zijn overlijden. Moeten wij dan nu samen met hem een afspraak maken met de notaris? (mei 2016)

Nee dat hoeft niet. Uw zoon wil kennelijk iets regelen voor NA zijn overlijden. Alles wat je wilt vastleggen over wat er moet gebeuren met je geld en spullen na je dood, regel je in een TESTAMENT. Een testament is een geheim document dat uw zoon moet opmaken samen met de notaris. Hij kan daarin erfgenamen benoemen, bijvoorbeeld zijn kinderen. Die krijgen dan al zijn bezittingen en schulden, nadat zij de nalatenschap hebben aanvaard. Zolang de kinderen minderjarig zijn beslist de ouder die het gezag heeft over de besteding van het door de kinderen geërfde vermogen. Dat kan ook een voogd zijn, die is benoemd door de rechter. Het is verstandig zelf een VOOGD te benoemen in het testament. Ook kan hij in het testament een benoeming opnemen van één of meer BEWINDVOERDERS. Dat zijn personen die toezicht houden op de besteding van het geërfde vermogen zolang de kinderen minderjarig zijn. De bewindvoerders controleren de ouder met gezag over de kinderen of de voogd, als die het gezag heeft over de kinderen. De bepalingen in een testament zijn eenzijdige wensen van degene die het testament maakt. De benoeming van een voogd en bewindvoerders heeft nog geen enkel effect. Sterker nog, uw zoon kan tijdens zijn leven altijd een nieuw testament maken waarin hij de benoeming verandert of laat vervallen. Als uw zoon is overleden wordt zijn laatste testament van kracht. De daarin benoemde personen wordt gevraagd of zij de benoeming willen aanvaarden. Dat zijn zowel de benoemde erfgenamen, de legatarissen - dat zijn personen of instanties die iets bepaalds krijgen -, als de voogd en de bewindvoerders. Dus alle functies ontstaan pas NA het overlijden als de benoemde personen de functie hebben aanvaard. Een testament is een zogenoemde eenzijdige rechtshandeling die geheim is. Bij het opmaken mag niemand anders aanwezig zijn bij de notaris dan degene die het testament maakt.

Als vader heb ik mijn zoontje erkend. Hij draagt mijn naam. Zijn moeder en ik wonen niet meer samen. Het blijkt nu dat ik niet kan meebeslissen over de schoolkeuze. Hoe zit dat? (mei 2016)

Ik denk dat u geen gezag heeft over uw zoontje. Alleen de ouder die het gezag heeft mag belangrijke beslissingen nemen voor een minderjarig kind. Als een kind tijdens huwelijk wordt geboren, hebben de ouders samen het gezag over dat kind. Dat is anders bij mensen die niet getrouwd zijn, zoals samenwoners. Door het kind te erkennen ontstaat een familierechtelijke band tussen vader en kind. Dit betekent dat u verantwoordelijk bent voor de (kosten van) de opvoeding en dat hij uw erfgenaam is. Het gezag moet apart geregeld worden bij de Kantonrechter van de rechtbank. Dat gaat met het indienen van een verzoek op schrift dat door de moeder en de vader moet worden ondertekend. Als de Kantonrechter akkoord gaat krijgt ook de ongehuwde vader het gezag. Er is een wetsontwerp om dat te veranderen. Als die wet wordt aangenomen krijgt ook de ongehuwde vader die zijn kind erkent meteen het gezag.

Ik kreeg de sleutel van de woning van mijn overleden broer van de politie. Ik ben de woning gaan ontruimen. Nu blijk ik zijn nalatenschap zuiver te hebben aanvaard. Hoe kan dat? Hij had veel schulden. (april 2016)

Door met ontruimen van de woning te beginnen heeft u een daad van aanvaarding gedaan. Daardoor is de nalatenschap zuiver aanvaard. U bent nu voor uw erfdeel gerechtigd in het saldo van de spullen en het geld van uw broer min zijn schulden. Maar ook bent u verantwoordelijk geworden voor uw erfdeel als er meer schulden zijn dan spullen en geld.
Dit had u kunnen voorkomen door eerst even langs de notaris te gaan. Die had voor u kunnen regelen dat u de nalatenschap van uw broer BENEFICIAIR aanvaardt. Er wordt dan op de Rechtbank een akte opgemaakt. U moet wel de nalatenschap gaan afwikkelen: woning ontruimen, abonnementen opzeggen en een overzicht maken van de bezittingen en schulden. Als er meer schulden dan bezittingen blijken te zijn, bent u daarvoor niet aansprakelijk. De Rechter geeft u aanwijzingen hoe de afwikkeling nalatenschap moet worden afgewikkeld als hij negatief is. Bij een overlijden: ga eerst even langs bij de notaris voor een kort advies. De notaris kan de beneficiaire aanvaarding en de Verklaring van Erfrecht voor u regelen.

Mijn zuster is in 2012 overleden. Ik had haar nalatenschap helemaal afgewikkeld. Nu blijkt zij nog mede-rekeninghouder te zijn met moeder. De bank wil een Verklaring van Erfrecht. Wat is dat? (april 2016)

Met een Verklaring van Erfrecht kunt u aantonen wie de erfgenamen van een overledene zijn en wie namens hen de nalatenschap mag afwikkelen. Dit bewijsdocument wordt opgemaakt door de notaris. Eerst zal de notaris met u en de andere erfgenamen een gesprek hebben. Daarin legt hij/zij uit wat uw rechten en plichten zijn als erfgenaam. Ook wordt bekeken wie van de erfgenamen de nalatenschap kan gaan afwikkelen. Nu gaat de notaris verder aan het werk. Allereerst controleert hij/zij bij het Centraal Testamenten Register of de overledene een testament heeft gemaakt en bij welke notaris de akte in de kluis ligt. Ook doet de notaris onderzoek bij de Gemeentelijke Basisadministratie, om te controleren welke familieleden de overledene heeft achtergelaten. Als er geen testament is, geldt het wettelijk erfrecht. De erfgenamen zijn de ouders/broers/zusters van de overledene als deze niet getrouwd was en geen kinderen had. De notaris zorgt dat alle betrokken personen verklaringen van aanvaarding ondertekenen en dat één van de erfgenamen de volmacht van de anderen krijgt. Als alle onderzoek is gedaan en alle verklaringen/volmachten zijn ondertekend en ontvangen, geeft de notaris de Verklaring van Erfrecht af. U krijgt een aantal van die documenten zodat u bij diverse instanties kunt aantonen dat u degene bent die de nalatenschap kan afwikkelen. Voor een Verklaring van Erfrecht klaar is moet er dus eerst wat werk worden verricht. Het is een maatwerk document dat de notaris voor u opmaakt.

Erf ik van mijn partner als wij een samenlevingsovereenkomst hebben? (april 2016)

Nee, alleen door het maken van testamenten worden samenwoners elkaars erfgenaam.

Ik ben aan het scheiden en heb twee kinderen. Moet ik een testament maken?
(maart 2016)

Soms is het inderdaad verstandig een testament te maken. Zolang u getrouwd bent geldt de wettelijke verdeling in het erfrecht. Als u komt te overlijden verkrijgt uw echtgenoot al uw bezittingen en ook de schulden. Uw kinderen krijgen voorlopig niets. Er wordt wel vastgesteld hoe groot de erfdelen voor de kinderen zijn. Zij krijgen hun deel van uw nalatenschap pas na het overlijden van de langstlevende echtgenoot. Als u dat niet wilt kunt u bij testament uw echtgenoot onterven. Uw kinderen zijn dan daardoor uw enige erfgenamen.

Kinderen nog minderjarig?
Als de kinderen nog minderjarig zijn, zal uw erfenis voor ze worden beheerd door degene die het gezag over ze heeft. Dat is meestal de andere ouder. U zou een BEWINDVOERDER kunnen benoemen. Dat is een persoon die de ouder die het gezag heeft over de kinderen controleert bij het beheer van het bedrag dat uw kinderen van u hebben geërfd. De bewindvoerder zorgt er dus voor dat de andere ouder niet zomaar over het erfdeel van de kinderen kan beschikken.
In dat testament kunt u tevens bepalen dat uw echtgenoot niet het zogenoemde ouderlijk vruchtgenot krijgt. Daarmee zullen opgebouwde renten over het bedrag dat de kinderen van u hebben geërfd worden toegevoegd aan dit vermogen. De ouder krijgt de rente-opbrengst niet.

Wij wonen samen en hebben twee kinderen. We willen de zaken goed regelen met een samenlevingsovereenkomst en testamenten. (maart 2016)

Het is maar de vraag of een samenlevingsovereenkomst voor uw situatie een goede keuze is.
Met een samenlevingsovereenkomst leg je vast wie de kosten van de huishouding draagt en hoe u omgaat met uw gezamenlijke inboedel. Ook kunt u elkaar aanwijzen als gerechtigde op het partnerpensioen van uw pensioenfonds. Een belangrijke afspraak is dat alles wat van u samen is bij overlijden van één van u eigendom wordt van de langstlevende. Sedert 2003 kunnen kinderen deze afspraak in de Samenlevingscontract ongedaan maken. Zij kunnen hun erfdeel daarvan opeisen. Er kunnen eventueel wel testamenten voor u worden gemaakt om dit nadeel te verminderen. Maar naar mijn mening kunt u het beter en goedkoper regelen. Door te gaan trouwen worden uw echtgenoot samen met uw kinderen uw erfgenamen. Bovendien geldt dan de wettelijke verdeling: de langstlevende echtgenoot erft het hele vermogen. De kinderen moeten wachten op hun erfdeel totdat ook de langstlevende echtgenoot is overleden. Een prima regeling.

Mijn man en ik willen samen een testament maken. Kan dat? (maart 2016)

Deze vraag wordt mij regelmatig gesteld. Volgens de wet is het maken van een testament een individuele en eenzijdige rechtshandeling. Het kan dus niet samen. Ieder maakt zijn eigen testament. U kunt uiteraard wel allebei een gelijkluidend testament maken. Houdt u er rekening mee dat de notaris ook gehuwden tegenwoordig vaak individueel wil spreken. De notaris moet namelijk kunnen vaststellen dat ieder van u goed uitlegt en begrijpt wat u wilt vastleggen.

Ik heb twee zoons en drie kleinkinderen. Hoe kan ik mijn testament zo inrichten dat zo min mogelijk erfbelasting verschuldigd is? Mijn vermogen is € 120.000,00.
(februari 2016)

U zou kunnen opnemen dat uw kleinkinderen ieder een legaat van het maximaal vrijgestelde bedrag krijgen. Het bedrag wordt jaarlijks door het Ministerie van Financiën vastgesteld en groeit mee met de inflatie. In 2016 is het € 20.148,00. Iemand die een legaat krijgt heeft in principe niet met de afwikkeling van uw nalatenschap te maken. Legatarissen hebben een vordering op de erfgenaam/erfgenamen. Die vordering moet eerst worden uitgekeerd, de rest is voor de erfgenamen. U benoemt uw twee zoons tot erfgenaam. Zij keren van uw vermogen/de nalatenschap 3x € 20.148,00 is € 60.444,00 uit aan de kleinkinderen. De rest of €59.556,00 is voor uw twee zoons samen. Ook zij hebben ieder een vrijstelling van € 20.148,00.
Daarom zullen uw zoons, in dit voorbeeld, erfbelasting verschuldigd zijn over € 59.556,00 min € 40.296,00 is € 19.260,00. De Erfbelasting is 10%. Uw zoons zijn dan € 1.926,00 verschuldigd.
De berekening wordt uiteraard anders als u bijvoorbeeld in 2020 zou overlijden.

Ik weet dat ik binnenkort zal overlijden. Wordt er erfbelasting bespaard als ik nu alvast geld wegschenk? (februari 2016)

Het hangt er van af aan wie en hoeveel u schenkt. De percentages van de erfbelasting en de schenkbelasting zijn gelijk: 10/20% voor kinderen, 18/36% voor kleinkinderen en 30/40% voor alle anderen die van u verkrijgen of erven. Er zijn twee schijven. Het lage percentage geldt voor verkrijgingen tot € 121.903,00 (tarief 2016). Wordt er meer verkregen dan geldt het hoge percentage over het meerdere. Als er schenkingen zijn gedaan binnen 180 dagen voor het overlijden, worden deze volgens de erfbelasting belast. Het kan zijn dat er dan een naheffing volgt. Dit geldt vooral bij schenkingen aan kinderen. Het verschil zit in de vrijstellingen. Voor schenkingen aan kinderen gelden verschillende vrijstellingen in de schenkbelasting en de erfbelasting. Stel u schenkt uw zoon € 50.000,00, als eenmalig belastingvrije schenking in verband met zijn huis. Als u binnen 180 dagen na deze schenking overlijdt en hem niets anders nalaat, moet hij over deze schenking erfbelasting betalen. De vrijstelling voor de erfbelasting is namelijk maar € 20.148,00. Over €50.000,00 min € 20.148,00 is € 29.852,00 moet 10% erfbelasting worden betaald

Waarom moet een algemene volmacht bij notaris akte? Ik kan toch zelf een briefje schrijven waarin ik mijn zoon aanwijs om al mijn zaken te regelen? (januari 2016)

Er zijn meer reden waarom een volmacht bij de notaris opgemaakt beter is.
Voordat de notaris de volmacht voor u opstelt heeft hij/zij eerst een gesprek met u. Hij/zij controleert uw identiteit aan de hand van een legitimatiebewijs. In het gesprek stelt hij/zij vast of u wel helder van geest bent. Ook wordt bekeken of u overziet wat de gevolgen kunnen zijn van het uit handen geven van uw belangen. U krijgt uitleg. Eerst stuurt de notaris u een ontwerp van de te tekenen akte. In de akte wordt precies omschreven wat uw zoon namens u mag doen. U kunt nog even nadenken en wijzigingen doorgeven voordat u de afspraak maakt voor de ondertekening.
Volgens de wet heeft een akte opgemaakt bij de notaris een sterke bewijskracht. Dit komt omdat de volmacht zorgvuldig is gemaakt. De datum waarop u de volmacht heeft gegeven staat vast. Een notaris mag alleen de juiste datum boven de akte schrijven. Uw identiteit is door de notaris gecontroleerd. Er is vastgesteld dat u goed begrijpt waarvoor u heeft getekend. Een notariële akte wordt in de regel niet overhaast gemaakt. Daarbij komt dat de notaris zich, door zijn beroep, aan allerlei regels moet houden en daarop wordt gecontroleerd. Dat maakt hem/haar betrouwbaar.
Als u zelf een briefje zou schrijven en ondertekenen blijven er heel veel vragen. Is het briefje wel door u zelf geschreven? Stond u onder druk of werd u door iemand gedwongen het te maken? Klopt de datum wel? Is het wel uw handtekening die er onder staat? Is de inhoud duidelijk?
Ook om misbruik en fraude te voorkomen worden volmachten bij notariële akten gegeven.

Belastingvrije schenkingen en erfbelasting vrije bedragen in 2016. (januari 2016)

Ieder jaar stelt de minister van financiën deze bedragen vast.
Ouders kunnen aan een kind in 2016 belastingvrij schenken: € 5.304,00. Aan kinderen tussen 18 en 40 jaar kan in hun leven eenmalig een hoger bedrag belastingvrij worden geschonken. In 2016 is dat bedrag € 25.449,00. Wordt het bedrag door het kind gebruikt voor de aankoop van een huis of voor de aflossing van een hypothecaire geldlening dan is de eenmalig verhoogde schenking € 53.016,00. Schenkt u aan een ander dan is dat tot € 2.122,00 belastingvrij. Erft u van uw echtgenoot of partner? Tot een bedrag van € 636.180,00 betaalt u geen erfbelasting. Erft u een hoger bedrag dan betaalt u over het meerdere tot € 121.903,00 10% belasting en 20% als u meer erft van echtgenoot of partner. Erf u in 2016 van uw vader of uw moeder? Daarvan is € 20.148,00 belastingvrij. Erft u een hoger bedrag dan moet u 10% erfbelasting betalen tot een verkrijging van € 121.903,00. Erft u meer van uw vader of moeder dan moet over het meerdere het hoogste tarief voor kinderen van 20% worden betaald.
Erft u van uw opa of oma? Daarvan is € 20.148,00 belastingvrij. Erft u een hoger bedrag dan moet u 18% erfbelasting betalen tot een verkrijging van € 121.903,00. Erft u meer van uw opa of oma dan moet over het meerdere het hoogste tarief voor kleinkinderen van 36% worden betaald. Erft u in 2016 van bijvoorbeeld een tante of een persoon waarmee u geen relatie heeft, dan geldt een vrijstelling van € 2.122,00. Is het geërfde bedrag hoger, dan betaalt u 30% tot een bedrag van € 121.903,00. Erft u een hoger bedrag, dan betaalt u over het meerdere het hoogste tarief in de erfbelasting van 40%.

Mijn vader is in maart 2015 overleden. Ik heb zijn woning ontruimd en opgeleverd aan de eigenaar. Ik heb een aantal van zijn schulden betaald. Nu blijkt er een belastingschuld van € 2.500,00 te zijn. Ben ik daarvoor aansprakelijk? (december 2015)

Door het opruimen van de woning heeft u een daad van aanvaarding van zijn nalatenschap gedaan. Daarmee bent u aansprakelijk geworden voor de schulden die hij had. Die aansprakelijkheid geldt alleen voor uw erfdeel. Als vader geen testament had gemaakt zijn zijn erfgenamen zijn kinderen, ieder voor een gelijk deel. Als er een kind voor hem is overleden treden de kleinkinderen in de plaats. Stel dat uw broer is overleden met achterlating van twee kinderen. Dan bent u voor de helft erfgenaam van uw vader en de kinderen van uw broer samen voor de andere helft. Ik raad u aan een brief te schrijven naar de Belastingdienst waarin u uitlegt dat er nog andere erfgenamen zijn dan u. U kunt vragen om kwijtscheling. Als dat niet lukt bent u maar voor de helft of € 1.250,00 aansprakelijk. Helaas is het voor u te laat de nalatenschap Beneficiair te aanvaarden. Dat moet u zo snel mogelijk na het overlijden doen. Dan kan bij de Rechtbank. Ook kunt u het beneficiair aanvaarden door een notaris laten verzorgen. Bij beneficiair aanvaarden bent u wel erfgenaam, moet u de nalatenschap afwikkelen, maar u bent niet aansprakelijk als er meer schulden dan bezittingen blijken te zijn. Dus bij het overlijden van een familielid moet u zo snel mogelijk bij een notaris advies gaan vragen!

Bij mijn vrouw is vastgesteld dat ze de ziekte van Alzheimer heeft. Ik wil snel regelen dat iemand onze belangen waarneemt als wij dat niet meer kunnen. Is dat een LEVENSTESTAMENT? (december 2015)

Dat klopt. In een levenstestament regelt u ieder apart wie uw financiële en medische beslissingen mag nemen als u dat zelf niet meer kunt. Dat kan zijn omdat u slecht ter been bent geworden, maar ook als u het geestelijk niet meer aan kunt. U wijst in de notariële akte van LEVENSTESTAMENT een persoon aan die u goed kent en die u vertrouwt. Deze persoon mag dan uw bankzaken regelen en ook kunt u iemand aanwijzen die uw medische beslissingen mag nemen. Dat kan dezelfde persoon zijn. Verstandig is om ook nog een reserve persoon aan te wijzen, voor het geval de aangewezen persoon verhinderd is. In overleg met de notaris kunt u de details regelen: moet er een toezichthouder zijn? aan wie moet de vertrouwenspersoon verantwoording afleggen? Verder kunt u vastleggen of u voor euthanasie bent of juist tegen. Het levenstestament is een zeer persoonlijk document dat in overleg met de notaris wordt opgemaakt. Op deze manier voorkomt u dat een rechter een persoon of organisatie aanwijst die over uw financiële en medische zaken beslissingen gaat nemen. Met een levenstestament houdt u zelf de regie over uw leven.

Ik ben benoemd als gevolmachtigde in het LEVENSTESTAMENT van mijn tante. Ik ga een paar weken met vakantie. Hoe kan ik mijn vervanging regelen? (november 2015)

In het LEVENSTESTAMENT heeft uw tante u kennelijk aangewezen om haar zaken te regelen voor het geval zij dat zelf niet kan. Het levenstestament is een akte opgemaakt bij de notaris waarin een persoon volmacht krijgt om de financiële en medische zaken te regelen wanneer de volmachtgever (uw tante) daartoe zelf niet in staat is. Tante houdt daardoor, ook als ze wilsonbekwaam zou zijn geworden, de regie over haar leven. Als in die akte niet een reserve-gevolmachtigde is aangewezen, voor het geval de gevolmachtigde zelf afwezig is, kan er geen vervanging geregeld worden. Uw tante had in het Levenstestament een vervangende gevolmachtigde kunnen opnemen, voor het geval u er niet bent. Als dat niet is gebeurd en er moeten plotseling dingen geregeld worden in uw afwezigheid, zoals het doen van een betaling of het nemen van een medische beslissing voor tante, kan dat niet volgens het Levenstestament gaan. In een dergelijk geval treedt de wet in werking. Een belanghebbende kan zich wenden tot de Kantonrechter voor het benoemen van een Bewindvoerder over de goederen van uw tante en een Mentor die de medische beslissingen kan nemen. Dat is de procedure die geldt voor mensen die zelf de regie over (het einde van) hun leven niet hebben behouden. Immers als er geen Levenstestament is beslist de Kantonrechter wie de zaken kan regelen van iemand die bijvoorbeeld dement is geworden.

Ik ben 65 en ik ga een huis kopen, waarvoor ik een lening zal afsluiten. Mijn kinderen zijn er tegen, want ze zijn bang schulden te erven. Kan ik dat voorkomen? (november 2015)

Van een nalatenschap en erfenis is pas sprake als er iemand is overleden. Wat u tijdens uw leven met uw geld wilt doen en welke beslissingen u neemt is uw eigen keuze. Uw kinderen hebben daar niets mee te maken. Pas na uw overlijden kunnen de kinderen een keuze maken: zij kunnen dan bijvoorbeeld uw nalatenschap verwerpen: dan krijgen ze niets, maar zijn dan ook niet verantwoordelijk voor de eventuele schulden. Een andere keuze is dat uw kinderen uw nalatenschap beneficiair aanvaarden. Dat betekent dat ze wel erfgenaam zijn, de nalatenschap moeten gaan afwikkelen, maar als er dan meer schulden blijken te zijn dan de bezittingen waard zijn, zijn de kinderen niet zelf aansprakelijk voor die schulden. Maar zoals gezegd, pas na uw overlijden hebben uw kinderen die keuze. Nu nog niet. Tijdens uw leven kunt u niets voor ze doen op dat gebied. Uw kinderen moeten wel weten dat ze de keuze van verwerpen of beneficiair aanvaarden alleen hebben als ze nog geen daad van aanvaarding hebben gedaan. Zij doen er goed aan zo spoedig mogelijk na uw overlijden naar een notaris te gaan voor advies. Zij moeten nog geen spullen uit uw woning halen, dat is namelijk een daad van aanvaarding. Met het meenemen van spullen uit de woning is de nalatenschap namelijk zuiver aanvaard en zijn de kinderen verantwoordelijk geworden als er meer schulden dan bezittingen blijken te zijn.

De tweede vrouw van mijn vader is onlangs overleden. Mijn vader overleed in 2005. Kan ik nu mijn vaders erfdeel opeisen? Ik ben enig kind en mijn vader had geen testament gemaakt. (oktober 2015)

Dat klopt. Als uw vader vòòr 2005 voor de tweede keer was getrouwd heeft zijn weduwe zijn hele nalatenschap verkregen bij zijn overlijden. Voor u werd alleen vastgesteld hoe groot het bedrag van uw erfdeel was. Dat bedrag werd een vordering op de weduwe. Die vordering kon u niet opeisen zolang zij leefde. Nu de weduwe is overleden kunt u uw vordering opeisen bij haar erfgenamen. Stel de nalatenschap van uw vader was € 50.000,00. uw erfdeel/vordering was de helft daarvan. Dat komt omdat uw vader in 2005 twee erfgenamen had: u en zijn weduwe. Uw erfdeel is dus € 25.000,00. Het erfrecht voor een gehuwde met kinderen beschermt de langstlevende echtgenoot. Die echtgenoot verkrijgt de hele nalatenschap. De kinderen hebben alleen recht op vaststelling van hun erfdeel. Zij kunnen dat erfdeel, zoals gezegd, pas opeisen na het overlijden van de weduwe. Hopelijk is het bedrag er nog. De weduwe had alles kunnen opmaken. Er hoeft namelijk geen zekerheid worden gesteld zodat zeker is dat uw erfdeel/voordering ooit kan worden uitbetaald. Ik wens u succes met het opeisen. Begint u maar met een briefje te schrijven aan het laatst bekende adres.

Hoe kan ik er achter komen wie de erfgenamen zijn van iemand die is overleden? (oktober 2015)

Bij de Rechtbank wordt het zogenoemde BOEDELREGISTER bijgehouden. Daar melden notarissen als zij een Verklaring van Erfrecht hebben opgemaakt over een bepaalde persoon die is overleden. U moet zijn bij de Rechtbank in het district van de laatste woonplaats van de overledene. Als er een Verklaring van Erfrecht is opgemaakt verneemt u van de Rechtbank bij welke notaris dat is geweest. U schrijft die notaris een briefje waarin u uitlegt waarom u wilt weten wie de erfgenamen zijn. Als u bijvoorbeeld nog geld te vorderen heeft van de overledene, bent u schuldeiser en heeft u recht op een afschrift van de Verklaring van Erfrecht.
De Verklaring van Erfrecht wordt door een notaris voorbereid en opgemaakt op verzoek van een belanghebbende. Dat is meestal een kind of iemand die weet dat hij in het testament voorkomt. De notaris gaat allereerst na of er een testament is gemaakt en zorgt dat hij/zij het laatst opgemaakte testament in handen krijgt. Dat doet de notaris door kopie op te vragen bij de notaris die het testament indertijd heeft opgemaakt. De benoemde erfgenamen worden gevraagd of en hoe ze de nalatenschap willen aanvaarden en of ze één van de erfgenamen willen aanwijzen om de nalatenschap voor allemaal af te wikkelen. Als dat allemaal bekend is wordt de Verklaring van Erfrecht opgemaakt en afgegeven aan degene die de nalatenschap gaat afwikkelen. Zoals gezegd meldt de notaris aan het Boedelregister van de Rechtbank dat hij/zij de Verklaring van Erfrecht heeft gemaakt. In die Verklaring van Erfrecht kunt u als schuldeiser dus lezen wie er verantwoordelijk is voor de afwikkeling van de nalatenschap. Bij die persoon moet u de schuld opeisen.

Ik heb een huis waard € 220.000,00. Kan door het over te dragen aan mijn twee kinderen erfbelasting bespaard worden? (september 2015)

Het is mogelijk, maar heeft wel veel andere consequenties. Bij overdracht is 2% overdrachtsbelasting verschuldigd en notariskosten en vervolgens moet u het huis gaan huren van uw kinderen, als u in het huis wilt blijven wonen. Als u wilt verhuizen moet u dat met de kinderen overleggen. Het is immers uw huis niet meer. Als de kinderen de koopsom niet aan u betalen, wordt deze omgezet in een (hypothecaire) geldlening waarover zij 6% rente aan u moeten betalen. Huur en rente moeten daadwerkelijk worden betaald. U kunt vervolgens jaarlijks een belastingvrij bedrag gaan kwijtschelden van € 5.277,00 (tarief 2015) per kind. Dit bedrag wordt jaarlijks door het Ministerie van Financiën vastgesteld. Als de kinderen nog geen 40 jaar zijn kan eenmalig een hoger bedrag worden kwijtgescholden: € 25.322,00 per kind. De kinderen moeten er wel rekening mee houden dat ze vermogensrendementsheffing in de inkomstenbelasting moeten gaan betalen, zodra hun vermogen boven een bepaalde drempel komt. Als bij uw overlijden nog een gedeelte van de koopsom van het huis niet is afbetaald of kwijtgescholden kan het zijn dat 10% Erfbelasting moet worden betaald, als het bedrag meer is dan de vrijstelling die ieder kind heeft.

Belastingtarieven.
Het tarief van de Schenkbelasting is hetzelfde als van de Erfbelasting. Ieder kind die van zijn ouder erft of iets geschonken krijgt, betaalt 10% belasting tot een verkrijging van € 121.296,00 (tarief 2015). Is de verkrijging hoger, moet 20% erfbelasting over het meerdere worden betaald. Je kunt vooral Erfbelasting besparen als je er voor kunt zorgen binnen het 10% tarief te blijven. De rente die geldt tussen ouders en kinderen is wettelijk bepaald op 6%. Kinderen hebben een vrij bedrag van € 20.047,00 voor de Erfbelasting als zij van een ouder erven.

Een voorbeeld.
Stel u heeft één kind en een vermogen van € 700.000,00. Bij uw overlijden is er 10% erfbelasting verschuldigd over € 121.296,00 (tarief 2015) over het meerdere moet 20% erfbelasting worden betaald. Als u tijdens uw leven 5x jaarlijks bedragen schenkt, zodanig dat daar steeds slechts 10% schenkbelasting over verschuldigd is en wordt betaald, is de kans groot dat bij uw overlijden de erfbelasting niet hoger is dan 10%. Dan heb je het echt over een besparing. Wat nu als het vermogen in bijvoorbeeld huizen zit? U zou jaarlijks een schenking op papier kunnen doen.

Wat is een schenking op papier?
Bij notariële akte wordt een bedrag geschonken, dat vervolgens door de gever wordt terug geleend. U schenkt uw kind bijvoorbeeld € 121.296,00 + 5.277,00 = € 126.573,00. Er is Schenkbelasting verschuldigd: 10% over € 121.296,00 is € 12.129,60. Omdat u het geld niet echt heeft weggegeven, maar terug leent moet u nu jaarlijks 6% rente aan uw kind gaan betalen over het totaal geleende bedrag. Dat is dus € 7.594,38 per jaar. Als u het volgende jaar eenzelfde akte bij de notaris laat opmaken en de 10% schenkbelasting betaalt is de jaarlijks te betalen rente aan uw kind € 15.188,76. U begrijpt dat u op deze manier al veel van uw vermogen heeft overgeheveld. Bij uw overlijden hoeft er geen Erfbelasting meer betaald te worden over de geschonken/geleende bedragen. Als u dit een aantal jaren heeft gedaan is er veel vermogen overgeheveld. Erfbelasting is alleen nog verschuldigd over het restant van uw vermogen. De kunst is niet in het 20% Erfbelasting tarief te komen.

Moet de vertrouwenspersoon die is benoemd in een levenstestament zich verantwoorden? Wordt hij/zij gecontroleerd? (augustus 2015)

Een levenstestament is een akte die bij de notaris wordt opgemaakt. U kunt daarin zelf bepalen aan wie u het vertrouwen geeft om uw financiële en medische beslissingen te nemen als u dat zelf niet meer kunt. U kunt in die akte laten opnemen dat de vertrouwenspersoon regelmatig rekening en verantwoording aflegt aan een andere door u gekozen persoon. Er bestaat geen instantie voor. Die controle en verantwoording kunt u dus zelf van tevoren regelen. Het levenstestament is een regeling die een paar jaar geleden in de praktijk is ontstaan. Het is geen vaststaande akte. Het is maatwerk. De notaris bespreekt met u uw wensen en maakt de akte precies zoals u het wilt. Als u dat wenst kan een regeling worden opgenomen op welke manier en jegens wie de vertrouwenspersoon zich moet verantwoorden.

Ik heb mijn testament helemaal opnieuw herschreven. Ik gebruikte daarbij de oude akte uit 1993. Waarom wil de notaris het niet gebruiken? (augustus 2015)

Het opmaken van een testament moet heel zorgvuldig gebeuren. De notaris moet zich daarbij houden aan wettelijke voorschriften en aan de notaris-beroepsregels. De notaris moet onder andere vaststellen of de cliënt overziet wat de gevolgen zijn van zijn keuzes. De wensen van de cliënt mogen niet tegen de wet ingaan. Daarom heeft de notaris eerst een gesprek. Daarin kan van gedachten worden gewisseld. De notaris kan het erfrecht uitleggen dat sedert 2003 geldt. Dat is heel anders dan het recht dat in 1993 gold. Er kunnen keuzes gemaakt worden die erfbelasting besparen. Het gesprek is onder vier ogen. Niemand anders is er bij. De notaris moet ook vaststellen of er geen beïnvloeding is. De notaris kan niet beoordelen wie het stuk dat klaarligt heeft gemaakt. Ook al zegt u dat u het zelf heeft gemaakt. De notaris zal dat stuk in eerste instantie niet bekijken. Hij/zij wil zonder beïnvloeding het gesprek ingaan. Pas aan het einde van het gesprek kan het worden bekeken. Maar het kan het resultaat van het gevoerde gesprek niet veranderen. Uiteraard mag u wel opgeven wat u in uw testament opgenomen wilt hebben, maar dat moet u mondeling doen. U kunt daarbij natuurlijk gebruik maken van uw eigen aantekeningen. De notaris beoordeelt hoe uw wensen het beste in de akte opgenomen kunnen worden. Hij/zij bekijkt of uw wensen niet in strijd zijn met de wet. Daarna gaat de notaris op kantoor de akte opmaken. Daarbij wordt de vaktaal van het notariaat gebruikt. Dat is nodig om te zorgen dat het testament overeenkomstig het geldende recht is. U krijgt het concept opgestuurd. Als u akkoord gaat met de inhoud kan de akte worden getekend. U spreekt de notaris dus twee keer.

Ik wil de executeur in mijn testament uit 2011 veranderen. Dat is toch alleen het veranderen van een naam? (juli 2015)

Aan een bestaande notariële akte kan je niet zomaar iets veranderen. Het document, uw testament, is indertijd met grote zorgvuldigheid gemaakt en ligt vast. Het was tenslotte gemaakt om zo te worden uitgevoerd na uw overlijden. Het kan voorkomen dat u jaren later een ander idee heeft over de afwikkeling van uw nalatenschap en dat daar een ander persoon bij hoort. We spreken dan over het wijzigen van een testament. Maar testamenten kunnen helemaal niet gewijzigd worden!. De inhoud ligt – zoals gezegd - vast. De oplossing is dat een NIEUW testament wordt gemaakt. In uw situatie zou ik een WIJZIGINGSTESTAMENT maken. In dat testament wordt opgenomen dat u de inhoud van het testament uit 2011 volledig wilt handhaven, maar dat u alleen de benoeming van de executeur wilt herroepen. U benoemt nu een ander persoon. Soms was de eerst benoemde executeur tevens erfgenaam. Bij het bepalen van zijn erfdeel was rekening gehouden met het executeurschap. Hij kreeg daarom bijvoorbeeld 30% van de nalatenschap en zijn zuster maar 15%. De vraag is nu of er misschien meer aan het testament moet worden veranderd. Zoals de erfdelen. Alle veranderingen kunnen worden opgenomen in het op te maken wijzigings-testament. Het is de akte die een aanvulling vormt op uw testament uit 2011. Soms zijn er zo veel veranderingen dat je beter een geheel nieuw testament kunt maken.

Mijn echtgenote is wegens dementie in een verpleegtehuis opgenomen. Wie kan onze zaken regelen als ik door ziekte in een ziekenhuis zou belanden? (juli 2015)

U zou bij de notaris in een akte een vertrouwenspersoon kunnen aanwijzen die uw zaken mag behartigen. U geeft in die akte volmacht aan de vertrouwenspersoon. De vertrouwenspersoon kan dan namens u uw financiële zaken regelen doordat hij beschikking krijgt over uw bankrekeningen. U kunt deze vertrouwenspersoon, of een ander, ook volmacht geven voor het nemen van medische beslissingen. Moet een bepaalde operatie worden uitgevoerd? Moet u doorbehandeld worden als er weinig hoop is op herstel? Tegenwoordig maken veel mensen een LEVENSTESTAMENT. Dat is een akte opgemaakt bij de notaris waarin u een vertrouwenspersonen aanwijst om uw zakelijke belangen te behartigen en om medische beslissingen namens u te nemen. U kunt dan ook opnemen hoe u de behandeling van een voor u fatale ziekte voor u ziet. Op die manier houdt u zelf de regie over uw eigen leven. U kunt bijvoorbeeld een familielid of goede vriend benoemen. Als u geen levenstestament heeft gemaakt beslist de rechter voor u als u het zelf niet meer kunt. De rechter wijst iemand aan die het BEWIND krijgt over uw vermogen en benoemt een MENTOR die de medische beslissingen over u neemt. Uw echtgenote kan door haar ziekte helaas geen vertrouwenspersoon meer benoemen in een levenstestament.

Mijn man en ik hebben vroeger testamenten gemaakt toen we ongehuwd waren nog geen kinderen hadden. Nu zijn we gehuwd en hebben twee kinderen. Moeten we onze testamenten aanpassen? (juni 2015)

Ja uw testamenten zouden in ieder geval bekeken moeten worden door een notaris. Testamenten blijven namelijk gelden zolang ze niet zijn herroepen. Ze zijn gemaakt met het oog op de situatie waarin u toen verkeerde. Als uw situatie is veranderd door huwelijk en het krijgen van kinderen veranderen de testamenten niet automatisch mee. Ze zullen moeten worden aangepast. Welke aanpassing nodig is hangt af van de inhoud. Soms houden notarissen bij het maken van een testament rekening met allerlei situaties die zich in de toekomst zouden kunnen voordoen. Maar als dat niet het geval is geweest doet u er goed aan advies in te winnen bij een professional. Waarschijnlijk moeten er nieuwe testamenten worden gemaakt. Ook kunt u ze herroepen. Na herroeping gaat het erfrecht, zoals het in de wet is geregeld weer gelden. Voor gehuwden met kinderen is dat de Wettelijke Verdeling. (zie hierna).

Mijn ouders hebben een notaris benoemd als executeur. Ze nemen nu een andere notaris. Blijft de benoemde notaris executeur? (juni 2015)

Het benoemen van een executeur, die de nalatenschap zal gaan afwikkelen, doe je sedert 2003 in een testament. De inhoud van een testament blijft gelden zolang het testament niet is herroepen. Als uw ouders die notaris niet meer als executeur willen, kunnen ze ieder een nieuw testament maken waarin ze een andere persoon als executeur benoemen. Herroepen van een gedeelte of de hele inhoud van een testament doe je door een nieuw testament te maken.

Als ik geregistreerd partnerschap met mijn vriendin sluit, wat gebeurt er dan met haar koophuis als zij zou overlijden? Zij heeft twee kinderen. (juni 2015)

Geregistreerd Partnerschap wordt net als het Huwelijk gesloten op het gemeentehuis. Daardoor ontstaat Gemeenschap van Goederen. Alle bezittingen en schulden van de partners vallen in die Gemeenschap van Goederen, dus ook het huis. Ieder is tot de helft van de waarde van de Gemeenschap van Goederen gerechtigd. Door het Geregistreerd Partnerschap bent u elkaars erfgenaam geworden. Uw partner heeft dan drie erfgenamen: U en haar twee kinderen. Het wettelijk erfrecht beschermt de langstlevende echtgenoot. Bij overlijden van uw partner geldt de Wettelijke Verdeling: U wordt enig eigenaar van alle bezittingen (en alle schulden) van de Gemeenschap van Goederen. Dus ook van het huis en de hypotheek-schuld. De kinderen van uw partner krijgen slechts een vordering ter grootte van hun erfdeel. Die vordering kunnen ze pas opeisen bij uw overlijden of uw faillissement. Mochten u en uw partner niet willen dat het zo loopt, dan kunt u samen partnerschaps-voorwaarden maken bij de notaris. U kunt daarin bepalen dat het huis alleen eigendom van uw partner blijft. Ook kan uw partner een testament maken om er voor te zorgen dat haar kinderen toch meteen erven. Er zou in kunnen worden opgenomen dat u tot uw dood in het huis mag blijven wonen.

Mijn man is overleden. Hij heeft in 1975 een testament gemaakt. Mijn dochter heeft gehoord dat het testament is vervallen omdat het 40 jaar geleden is gemaakt. Klopt dat? (mei 2015)

Nee mevrouw, uw dochter is verkeerd ingelicht. Testamenten blijven gelden zolang ze niet zijn herroepen. Uw man heeft zijn testament niet herroepen dus moet het nu worden uitgevoerd. De notaris kan u daarbij helpen. Welliswaar is de wet over het erfrecht in 2003 helemaal vernieuwd, maar dat heeft geen invloed op testamenten die daarvoor zijn gemaakt. De erfopvolging in de wet geldt in principe ook alleen voor mensen die geen testament hebben gemaakt. Door het maken van een testament bepaal je zelf hoe je wilt dat je nalatenschap vererft.

Ik wil iemand aanwijzen die mijn belangen behartigt als ik dat niet meer kan. Is dat een Levenstestament? (mei 2015)

Inderdaad bij akte van Levenstestament geeft u een uitgebreide volmacht aan een persoon waarin u groot vertrouwen heeft om uw financiële zaken te regelen als u dat zelf niet kunt. U kunt daarbij denken aan de situatie dat u zelf voor langere tijd in het buitenland verblijft, of als u ernstig ziek bent. U kunt in een levenstestament ook volmacht geven voor uw medische beslissingen, als u dat zelf niet meer zou kunnen. Ook uw wensen over uw verzorging bij terminale ziekte kunnen er in worden opgenomen. Er kan worden verwezen naar een eventuele euthanasie-verklaring. U begrijpt, het is maatwerk. De notaris zal het uitgebreid met u bespreken. Voor mensen die niets hebben geregeld en die ziek zouden worden is er een regeling in de wet. De bezittingen worden dan onder bewind gesteld en de Kantonrechter benoemt een Bewindvoerder. Die krijgt het beheer over, onder andere, uw bankrekeningen. Voor de medische zaken benoemt de Kantonrechter een Mentor. Als u liever de regie houdt over uw bezittingen en medische beslissingen is het verstandig zelf iemand te benoemen in een levenstestament.

Wij zijn in gemeenschap van goederen getrouwd. Mijn man heeft schulden gemaakt. Kunnen wij huwelijksvoorwaarden maken? (april 2015)

Ja dat kan, maar het is maar de vraag of u dat helpt.
Huwelijksvoorwaarden tijdens huwelijk gemaakt gelden uitsluitend voor de TOEKOMST. Als u getrouwd bent in gemeenschap van goederen dan betekent dat, dat al uw bezittingen en al uw schulden van u samen zijn. Gaat het goed dan deelt u alles samen. Als er (veel) schulden zijn kunnen schuldeisers beslag leggen op alle goederen van de gemeenschap van goederen. Het doet er dus niet toe of het bijvoorbeeld bankrekeningen zijn op uw naam of op naam van uw man. U kunt bij de notaris huwelijksvoorwaarden maken waarin u uw vermogens gescheiden houdt. Deze afspraak geldt vanaf de dag dat de akte is getekend. U blijft allebei aansprakelijk voor de schulden die er al waren.

Wat is de procedure van huwelijksvoorwaarden tijdens huwelijk? (april 2015)

Allereerst moet er een overzicht worden gemaakt van de gemeenschap van goederen: Welke bankrekeningen zijn er; welke overige bezittingen: huis, hypotheekschuld, wat zijn de schulden. Als dit overzicht is gemaakt is duidelijk wat de waarde is van uw gemeenschap van goederen per een bepaalde datum. Ieder van u is gerechtigd tot de helft van de waarde. De notaris helpt u met het toedelen van de bezittingen en de schulden aan ieder van u. Dit wordt vastgelegd in een akte van VERDELING. Nadat de verdeling is gemaakt kan de akte van Huwelijksvoorwaarden worden gemaakt. De notaris adviseert u over de verschillende mogelijkheden die er zijn. De twee akten worden op dezelfde dag getekend. Vroeger moest de Rechtbank nog goedkeuring geven. Dat is afgeschaft. Zoals gezegd gelden de gescheiden vermogens pas vanaf de dag dat de beide akten zijn getekend. Voor de schulden die er waren blijft u allebei aansprakelijk.

Kan ik ook voorwaarden maken als ik een Geregistreerd Partnerschap ga sluiten?
(april 2015)

Ja dat kan. We noemen ze PARTNERSCHAPSVOORWAARDEN. Door het sluiten van een Geregistreerd Partnerschap op het stadsdeelkantoor of stadhuis, ontstaat er tussen de partners een gemeenschap van goederen. Alle bezittingen en schulden van de partners vallen daar in. Ieder is gerechtigd tot de helft van de waarde. U kunt voorkomen dat een gemeenschap van goederen ontstaat door tevoren bij akte voorwaarden op te maken bij de notaris.

Mijn zoon beweert dat hij zijn erfdeel kan opeisen meteen nadat mijn man (zijn vader) is overleden. Klopt dat? (maart 2015)

Ik denk dat uw zoon ongelijk heeft. Als uw man geen testament heeft gemaakt geldt het wettelijk erfrecht. Sinds 2003 geldt voor gehuwden met kinderen de zogenoemde Wettelijke Verdeling. Deze houdt in dat de langstlevende echtgenoot, u dus, het gehele vermogen krijgt, maar u moet wel alle schulden en nalatenschapskosten betalen. Uw kinderen krijgen nog even niets. Hun erfdelen worden wel vastgesteld, maar ze krijgen hun vaders erfdeel pas als ook u bent overleden. De wet heeft hiermee willen regelen dat de achterblijvende echtgenoot gewoon op dezelfde manier kan doorleven. De kinderen moeten dus wachten.

Ik ben bang dat mijn neef onze demente tante gaat dwingen een nieuw testament te maken. Zou dat kunnen? (maart 2015)

Uw tante zou een nieuw testament kunnen laten maken. Zij moet daartoe echter wel ZELF contact opnemen met een notaris. Het maken van een testament is een hoogstpersoonlijke zaak. Daar mag niemand zich mee bemoeien. Het gesprek dat de notaris heeft met uw tante is een gesprek onder vier ogen; er mag niemand anders bijzijn, ook uw neef niet. In dat gesprek dat de notaris met uw tante zal hebben bespreekt hij/zij haar wensen. De notaris bekijkt of tante nog wel helder van geest is, of zij goed kan uitleggen wat ze wil veranderen in haar testament en of ze begrijpt wat de gevolgen van haar keuze zijn. Als tante het niet goed kan uitleggen mag de notaris geen testament opmaken. Dat zijn de voorschriften die alle notarissen hebben. Geestelijk zieke mensen en met name mensen die aan dementie lijden kunnen hun wil niet meer verklaren. Zij kunnen daardoor geen testament maken. Notarissen moeten bij twijfel of iemand nog wel gezond van geest is een arts raadplegen. Er is op het ogenblik veel te doen over misbruik van ouderen. Notarissen zijn er daarom alert op of oudere mensen hun eigen wil kunnen verklaren of door anderen worden gedwongen. Ik denk daarom dat er voor u geen reden is om bang te zijn.

Wat zijn de vrijstellingen in de erf-en schenkbelasting 2015? (maart 2015)

Vrijstellingen Schenkbelasting:
Schenking door u aan een ander: tot een bedrag van € 2.111,00. belastingvrij.
Ouders aan een kind: € 5.277,00 ; eenmalige verhoogde schenking voor de 40e verjaardag van een kind : € 25.322,00; als bovendien de eenmalige schenking wordt gebruikt voor de eigen woning is het vrijgestelde bedrag € 52.752,00 per kind.
Vrijstellingen erfbelasting:
Echtgenoot/Partner heeft vrijstelling van € 633.014,00.
Kind en kleinkind hebben ieder een vrijstelling van € 20.047,00.
Over het meerdere dat wordt verkregen betalen partners en kinderen 10% tot een verkrijging van €121.296,00. Het tarief is 20% over alle wat wordt verkregen boven € 121.296,00.
Kleinkinderen betalen een tarief van 18% en 36% . Alle andere personen: broers / zusters / neven / nichten / vrienden etc hebben een vrijstelling van € 2.111,00 en betalen 30% erfbelasting. Is de verkrijging meer dan € 121.296 dan is de erfbelasting 40% over het meerdere.

Als ik een brief schrijf waarin ik zet wie mijn geld en spullen krijgt na mijn overlijden, is dat dan rechtsgeldig? (februari 2015)

Nee zo werkt het niet. Die brief is ongeldig. Als u geen echtgenoot of kinderen heeft zijn uw erfgenamen uw familieleden tot in de zesde graad. Dat kunnen dus verre achterneven/nichten zijn. Als u iets wilt bepalen over wie uw geld en/of spullen krijgt dan moet u dat doen in een testament op te maken bij een notaris. Het is niet zo gek dat dat zo is geregeld in de wet. Hoe kan namelijk na uw overlijden worden nagegaan of u de brief wel zelf heeft geschreven? En deed u het wel uit eigen wil? Het vastleggen van uw uiterste wil moet met grote zorgvuldigheid gebeuren. De notaris geeft u advies over het erfrecht en de erfbelasting. Ook weet de notaris hoe uw wensen moeten worden opgeschreven opdat er na uw overlijden geen misverstand over is. U kunt thuis wel een zogenoemd CODICIL maken. Hierin kunt u opschrijven hoe u uw uitvaart geregeld wilt hebben. Ook mag u daarin opnemen wie uw spullen in uw huis en uw sieraden krijgt. Alle andere wensen moeten in een testament worden opgenomen.

Ik wil graag iemand aanwijzen die mijn nalatenschap regelt. Hij mag bepalen wie wat krijgt. Hoe moet dat geregeld worden? (februari 2015)

In een testament kunt u inderdaad een executeur benoemen. Een executeur is een persoon die uw uitvaart regelt en uw nalatenschap afwikkelt. Dat doet hij voor uw ERFGENAMEN. De erfgenamen zijn degenen die vanaf uw overlijden eigenaar worden van uw geld en spullen. Het is dus belangrijk dat u in uw testament ook aangeeft wie uw erfgenamen zijn. De executeur zal in overleg met de erfgenamen de afwikkeling van de nalatenschap doen. Hij mag niet zelfstandig bepalen wie wat krijgt.

Mijn vader is in Oostenrijk overleden. Daar woonde hij al 20 jaar. Kunt u de nalatenschap afwikkelen? (februari 2015)

Ieder land heeft zijn eigen regels hoe om te gaan met internationale erfrecht situaties.
Volgens de Nederlandse regels kan een Nederlandse notaris deze nalatenschap NIET afwikkelen.
Naar Nederlands recht moet een internationale nalatenschap worden afgewikkeld naar het recht van de laatste woonplaats van de overledene, waar hij minimaal vijf jaar heeft gewoond. Dat is dus het Oostenrijkse recht. Ik raad u aan een Oostenrijkse notaris te zoeken. Ik zou u daarmee wel kunnen helpen. Mochten er documenten door die notaris in Oostenrijk worden opgemaakt die u moet tekenen, dan zullen die bij een notaris in Nederland kunnen worden ondertekend. De notaris stelt uw identiteit vast aan de hand van een geldig legitimatiebewijs. Hij/zij controleert of de handtekening die u in haar/zijn aanwezigheid zet, klopt met uw identiteitsbewijs. We noemen dit de LEGALISATIE van uw handtekening. Legalisatie is er om misbruik/fraude te voorkomen.

Mijn moeder heeft € 13.000,00 spaargeld. Zij zit in een verpleegtehuis. Moet zij haar spaargeld afgeven? (januari 2015)

Bij de vaststelling van de eigen bijdrage voor een verpleegtehuis wordt gekeken naar het vermogen dat uw moeder heeft. Vermogen is: bezittingen minus schulden. Pas als het vermogen in aanmerking komt voor de vermogensrendementsheffing, box 3 in de inkomstenbelasting, wordt het betrokken bij de berekening van de eigen bijdrage. De drempel daarvoor is in 2015 in principe € 21.330,00. Het vermogen van uw moeder is veel lager, dus zal zij daardoor geen extra bijdrage hoeven te betalen. Uw moeder mag haar spaargeld houden. Vermogen gaat na overlijden over op de erfgenamen. Dat zijn u en uw broer. U erft ieder de helft. Dat zou dus voor ieder van u een bedrag zijn van € 6.500,00. Voor de erfbelasting valt dit onder het van belasting vrijgestelde bedrag van € 20.047,00 (tarief 2015) dat geldt voor ieder kind van de overledene. U zult dus geen erfbelasting hoeven te betalen. Van afgeven is dus geen sprake.

Mijn ouders hebben via de notaris mijn 2 zusters volmacht gegeven.
Moet de notaris dit aan mij melden? (januari 2015)

Iedereen is bevoegd volmacht te geven aan een ander. De vastlegging van afspraken bij de notaris, valt onder het beroepsgeheim van de notaris. Daaronder valt ook het geven van een volmacht. De notaris mag u daarover niets vertellen en dat zal hij/zij dan ook niet doen als u daar om vraagt. Of u dat nou zou vragen tijdens het leven of na de dood van uw ouders, de notaris vertelt u niets.

Moet de notaris mij –als dochter- melden wie bij het opmaken van het testament van mijn ouders aanwezig waren? (januari 2015)

De notaris heeft beroepsgeheim. Wat tijdens een bespreking en/of het passeren van een testament gebeurt gaat niemand wat aan. De notaris houdt dat geheim. Het antwoord op uw vraag is daarom: NEE.

Mijn zuster was met mijn moeder aanwezig bij een bespreking met de notaris na het overlijden van mijn vader. Ik was er niet bij. Kan dat zomaar? (januari 2015)

Het staat iedereen vrij een informatief gesprek bij de notaris te hebben. Daarvoor gelden geen vaste regels. Het gesprek kan over een nalatenschap gaan. Niet alle erfgenamen hoeven daarbij aanwezig te zijn. Als de notaris opdracht krijgt voor het opmaken van een verklaring van erfrecht of voor het afwikkelen van de nalatenschap zal hij alle erfgenamen bij zijn werkzaamheden gaan betrekken. Als uit het testament van de overledene mocht blijken dat er kinderen onterfd zijn, zal hij/zij die kinderen NIET benaderen. Onterfde kinderen moeten zelf aktie ondernemen als zij een beroep willen doen op hun erfdeel. Zij zouden zelf contact kunnen opnemen met een notaris.

Ik wil een samenlevingsovereenkomst maken met mijn vriendin. Ik wil namelijk de € 50.00,00 apart houden, die mijn ouders mij schonken voor onze woning.
(december 2014)

Er bestaan veel misverstanden over de samenlevingsovereenkomst. Veel mensen denken dat het een soort huwelijksvoorwaarden zijn, maar dat is niet zo. Met een samenlevingsovereenkomst maakt u een paar afspraken over de kosten van de gezamenlijke huishouding, de gezamenlijke inboedel en de gezamenlijke woning. Een verstandige afspraak is ook het Verblijvingsbeding: alles wat van u samen is, zal verblijven bij de langstlevende van u. De spullen die privé zijn vererven bij overlijden aan de erfgenamen van de overledene van u twee. Dat bent u pas van elkaar als er ook door ieder een TESTAMENT is gemaakt. Door een samenlevingsovereenkomst worden spullen niet automatisch van u samen. Als het huis niet van u samen is wordt dat niet van u samen door een Samenlevingsovereenkomst. Uw privé-bankrekening blijft privé. Ook schenkingen die aan u zijn gedaan worden niet van u samen. Daar hoeft u geen Samenlevingsovereenkomst voor te sluiten. Maar misschien bedoelt u iets anders. Als het huis van u samen is en uw ouders hebben u een schenking gedaan, waarmee u deel van de hypotheek heeft afgelost, dan moet u samen met uw partner wel iets afspreken daarover. Voor de hand ligt een geldleningsovereenkomst te sluiten. Als u € 50.000,00 meer aan geld in de gezamenlijke woning heeft gestoken dan is uw partner u, de helft of € 25.000,00 schuldig. U kunt in de leningsovereenkomst afspreken dat deze schuld pas hoeft te worden voldaan aan u bij de verkoop van het huis of bij de beëindiging van uw relatie.

Worden wij elkaars erfgenaam als wij een samenlevingsovereenkomst sluiten? (december 2014)

Nee, dat is niet zo. In een samenlevingsovereenkomst maakt u een aantal afspraken over de kosten van de gezamenlijke huishouding en de gezamenlijke spullen. U wordt niet elkaars erfgenaam. Dus bij overlijden van één van u gaan uw privé spullen naar uw eigen erfgenamen. Dat zijn uw ouders en broers/zusters, als u tenminste geen kinderen heeft. Als u wilt dat uw partner ook uw erfgenaam wordt, zult u een testament moeten maken bij de notaris.

Schenken zonder belasting te betalen in 2015. (december 2014)

Jaarlijks past het Ministere van Financiën de tarieven aan voor belastingvrije schenkingen.
In 2015 mogen ouders aan ieder van hun kinderen een bedrag van € 5.229,00 schenken zonder dat er schenkbelasting hoeft te worden betaald.
Ouders mogen aan kinderen tussen de 18 en 40 jaar eenmaal een verhoogde schenking doen van € 25.096,00 en tot € 52.281,00 als de schenking wordt gebruikt voor de eigen woning of een dure studie. Wordt er meer geschonken dan is over het meerdere 10% schenkbelasting verschuldigd.
Een schenking aan anderen dan eigen kinderen is tot € 2.092,00 schenkbelasting vrij. Wordt er meer geschonken dan is over het meerdere 30% schenkbelasting verschuldigd.

Ik blijk een van 58 erfgenamen te zijn van een ver familielid. Hoe lang gaat het duren voordat ik mijn erfdeel krijg? (november 2014)

Ik begrijp uw vraag. Alleen is die moeilijk te beantwoorden. Iedere nalatenschap is verschillend.
Allereerst moet worden uitgezocht wie de erfgenamen zijn. Dat zijn familieleden tot in de zesde graad. Al deze erfgenamen moeten worden benaderd en zij moeten op hun rechten worden gewezen: Willen zij zuiver aanvaarden of onder voorwaarden, of willen ze verwerpen? Die keuze moet schriftelijk worden vastgelegd bij een notaris. De notaris moet uw identiteit vaststellen. Het moet immers duidelijk zijn dat u het echt bent. Als alle 58 erfgenamen de nalatenschap hebben aanvaard en volmacht hebben gegeven aan de notaris kan de afwikkeling beginnen. Allereerst maakt de notaris een Verklaring van Erfrecht. Met dat document kan de notaris bewijzen dat hij/zij namens alle 58 erfgenamen de nalatenschap mag regelen. Er moet nu een overzicht worden gemaakt van de bezittingen en schulden van de overledene. Wat is de inboedel waard? Hoeveel geld staat er op de bank? Moet er nog inkomstenbelasting worden aangegeven en betaald? Vervolgens moet aangifte worden gedaan voor de erfbelasting, die na ontvangst van de aanslag moet worden betaald. Nu maakt de notaris de Rekening en Verantwoording. Hierin staat wat de notaris heeft gedaan, welke kosten zijn gemaakt en wat ieders erfdeel is. Pas als alle 58 erfgenamen schriftelijk akkoord zijn gegaan met de Rekening en Verantwoording kunnen de erfdelen worden uitgekeerd. De afwikkeling van een nalatenschap duurt normaal ongeveer 14 tot 18 maanden. Maar u zult begrijpen dat als 58 mensen zich aan het einde akkoord moeten verklaren de termijn veel langer zal worden. U moet dan ook niet verbaasd zijn dat u pas over twee of drie jaar uw erfdeel zult krijgen.

Ik heb geen man of kinderen en ben alleen. Ik heb maar € 4.500,00 spaargeld. Moet ik een testament maken? (november 2014)

Dat kan heel verstandig zijn. Uw erfgenamen zijn namelijk uw broers en zusters of - als zij zelf zijn overleden - hun kinderen. Als die er niet zijn, komen als erfgenamen in aanmerking de kinderen en kleinkinderen van uw ooms en tantes. U begrijpt dat is een heel gezoek via bevolkingsregisters. Vervolgens moeten alle erfgenamen worden benaderd om te weten te komen of ze wel erfgenaam willen zijn. Dat gezoek en geschrijf kost veel tijd en geld. Verstandiger is dat u een persoon of een goed doel in een testament tot erfgenaam benoemt. Daarmee is meteen duidelijk wie van u erft en uw nalatenschap wordt dan goed besteed.

Ik wil samen met mijn broer een testament maken. Kan dat? (november 2014)

Een testament is een heel persoonlijk document. De notaris moet ieder afzonderlijk en onder vier ogen spreken. U kunt het dus niet samen maken. Maar de notaris kan de gesprekken met u en met uw broer wel vlak na elkaar voeren. De notaris maakt twee verschillende dossiers. U en uw broer krijgen ieder een eigen concept-akte toegestuurd. Als die akkoord zijn maakt de notaris een nieuwe afspraak met ieder van u om de akten officieel te ondertekenen en definitief te maken. Ook dat gaat dus ook weer met u en uw broer apart.

Ik wil niet erven van mijn moeder . Ik wil dat graag vastleggen. (oktober 2014)

Ik neem aan dat uw moeder gewoon nog leeft. Volgens de wet mag je geen afspraken maken over nog niet opengevallen nalatenschappen. Zolang uw moeder leeft kan een notaris niets voor u regelen. Erfgenaam ben je pas NADAT iemand is overleden. Nu bent u alleen een vermoedelijke erfgenaam. Pas na het overlijden van uw moeder komt vast te staan of u haar erfgenaam bent of niet. Als zij geen testament heeft gemaakt of u in een testament heeft benoemd als erfgenaam, heeft u inderdaad die hoedanigheid. Als erfgenaam heeft u een aantal keuzes. U kunt bijvoorbeeld de nalatenschap verwerpen. Dat zou u dan dus kunnen doen. Verwerpen gaat niet vanzelf. Daartoe moet een Akte van Verwerping worden opgemaakt bij de Rechtbank. De notaris kan u daarmee helpen. Het kan ook zijn dat moeder u in haar testament heeft onterfd. Dan bent u inderdaad geen erfgenaam. Moeder moet echter zelf het initiatief nemen voor het maken van een dergelijk testament. Dat kunt u niet voor haar regelen.

Ik vind dat mijn oom en tante een testament moeten maken. Wilt u dat voor mij regelen? (oktober 2014)

Het maken van een testament is een hoogst persoonlijke zaak. Het moet heel zorgvuldig gebeuren. De notaris heeft allereerst een gesprek met iedere maker van een testament afzonderlijk en onder vier ogen. Er mag niemand anders bij zijn. Zelfs niet de beoogde executeur. Ook moeten uw oom en tante zelf het initiatief nemen. Zij moeten dus zelf contact opnemen met de notaris. Er wordt tegenwoordig in de pers regelmatig gesproken over misbruik die mensen van ouderen maken. Daarbij valt te denken aan het afhankelijk maken van ouderen of het gebruikmaken van pinpassen van ouderen die men verzorgt. De notaris is daarom erg op zijn/haar hoede als iemand anders het initiatief neemt tot het maken van een testament. De notaris zal onmiddellijk vragen of tante of oom even zelf contact opneemt. Dat moet tegenwoordig met mobiele telefoons niet zo moeilijk zijn. De notaris wil ook helemaal niet ingeseind worden over de situatie in de familie. De notaris moet onbevooroordeeld het gesprek met de testateur in gaan. Als mocht blijken dat bijvoorbeeld tante niet meer helemaal helder is, kan er geen akte voor haar worden opgemaakt. Kortom, u kunt het maken van een testament alleen aanraden aan tante en oom. U kunt het zelf niet voor ze gaan regelen.

De nalatenschap van mijn vader is helemaal afgewikkeld. Er staat alleen nog een bedrag bij een verzekeringsmaatschappij. Die maatschappij wil een verklaring van Erfrecht. Wat is dat? (oktober 2014)

Het is een document dat wordt opgemaakt door een notaris. Eerst wordt uitgezocht wie de erfgenamen zijn en of zij wel willen aanvaarden. Meerdere erfgenamen kunnen één van hen de nalatenschap laten afwikkelen. Zij geven dan volmacht. Dat komt allemaal in het document te staan. De Verklaring van Erfrecht is het stuk waaruit blijkt wie recht heeft op de nalatenschap van een overledene en wie de nalatenschap mag afwikkelen.

Kan ik in mijn testament bepalen aan welke werkzaamheden een goed doel mijn nalatenschap moet gebruiken? (september 2014)

Ik denk dat dat niet veel zin heeft. Als u een stichting benoemt tot erfgenaam zal die stichting uw nalatenschap gebruiken voor het goede doel zoals is bepaald in haar statuten. Het is dus zaak dat u een goed doel kiest met een doelstelling in de statuten dat u aanstaat. Extra voorwaarden stellen in een testament levert verschillende vragen op. Stel dat een stichting als doel heeft “kinderen in Afrika steunen”. U zou bijvoorbeeld willen dat de stichting met uw nalatenschap alleen dove of blinde kinderen in Afrika steunt. U benoemt die stichting en zet uw extra voorwaarden in uw testament. U moet weten dat een testament een juridisch stuk is, gebaseerd op het recht. Dat is ook de reden waarom is bepaald dat een testament verplicht bij een notaris wordt opgemaakt. De notaris, als jurist, let bij het opmaken van een testament dat het daarin bepaalde ook in rechte kan worden afgedwongen. Want wat is het probleem? Bij de afwikkeling is er geen persoon of instantie die toezicht houdt of uw nalatenschap inderdaad conform uw wensen wordt gebruikt. Wettelijk heeft die stichting zich uitsluitend te houden aan de doelstelling van haar statuten. De meeste grote goede doelen zijn door de Belastingdienst erkend als ANBI ( Algemeen Nut Beogende Instelling). Deze betalen 0% erfbelasting. Het goede doel zal 30% erfbelasting moeten betalen als u bepaalde extra voorwaarden in uw testament heeft gezet. Want uw nalatenschap wordt dan niet gebruikt om te voldoen aan het vastgelegde ANBI-doel van de staturen. Alleen al om die reden is het af te raden extra voorwaarden in uw testament te zetten. Zoek een organisatie met een statutair doel dat precies voldoet aan uw wensen.

Ik wil dat mijn neef mijn nalatenschap afwikkelt. Hij mag het naar zijn inzicht verdelen over goede doelen. Kan ik dat bepalen? (september 2014)

Veel mensen denken bij het regelen van hun nalatenschap het eerste aan de persoon die het moet afhandelen. Het is logisch dat u vooral denkt aan uw spullen in huis en het opruimen daarvan. Maar zo ziet de wet het niet. Na uw overlijden zijn uw erfgenamen eigenaar geworden van uw spullen en (spaar)geld. Volgens de wet zijn uw erfgenamen al uw familieleden, als u geen echtgenoot of kinderen heeft. Bij testament kunt u allereerst bepalen wie uw erfgenamen zullen zijn. Erfgenamen zijn personen of goede doelen die, zoals gezegd, eigenaar worden van uw nalatenschap. In uw testament kunt u ook iemand aanwijzen die het afwikkelt. Dat is de executeur. De executeur doet zijn werk voor de erfgenamen/eigenaren van uw nalatenschap. Erfgenamen moeten meestal erfbelasting betalen. Veel goede doelen zijn vrijgesteld van erfbelasting als zij als een Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI) zijn erkend. Zoals u de vraag stelt wordt uw neef de enige erfgenaam. Hij betaalt dan 30% erfsbelasting en of en hoe hij het restant dan vervolgens weggeeft valt niet te controleren (zie hiervoor). In uw geval doet u er beter aan de goede doelen als erfgenamen in uw testament te zetten. Uw neef benoemt u tot executeur en u geeft hem een beloning voor zijn werk.

Wij zijn een geregistreerd partnerschap aangegaan. Kunnen we scheiden en opnieuw het partnerschap aangaan, maar nu met voorwaarden? (augustus 2014)

Dat is niet de juiste manier. Bij hertrouwen van dezelfde personen herleeft het goederen-regime uit de eerste relatie. U kunt wel tijdens uw Geregistreerd Partnerschap voorwaarden maken. Daarvoor geldt een speciale procedure. Er moeten twee akten worden opgemaakt die op dezelfde dag worden getekend. Het is de Akte van Verdeling van de Gemeenschap van Goederen en de Akte van Partnerschapsvoorwaarden. Daarvoor moet allereerst de Gemeenschap van Goederen worden geïnventariseerd en verdeeld. Er moet dus een lijst worden gemaakt van alle bezittingen en schulden per een bepaalde datum. De notaris helpt u met het verdelen. De Partnerschapsvoorwaarden die u afspreekt in de akte gelden alleen voor de TOEKOMST. U blijft allebei aansprakelijk voor de eventuele schulden die bestonden tijdens het bestaan van de Gemeenschap van Goederen.

Moet de notaris, die het testament opmaakte uit zich zelf de nalatenschap gaan afwikkelen als de testateur is overleden? (augustus 2014)

Nee, zo gaat het niet. De notaris verleent een dienst met het opmaken van een akte van testament. Na het opmaken en ondertekenen van de akte wordt deze bewaard in de kluis van de notaris, bij alle andere akten die de notaris moet bewaren. Het Centraal Testamenten Register krijgt bericht van de notaris op welke datum door wie een testament is gemaakt. Daarmee is het werk van de notaris klaar. De klant betaalt de notaris en het dossier wordt afgelegd in het archief. Na een overlijden moeten er bij de notaris opnieuw zaken worden geregeld. De notaris moet daartoe opdracht krijgen van bijvoorbeeld een familielid van de overledene. De notaris wordt namelijk NIET automatisch op de hoogte gesteld als iemand is overleden. Sterker nog, als de notaris uit de krant zou weten dat een cliënt is overleden mag hij/zij niet zelf het initiatief nemen tot afwikkelen van de nalatenschap!

Mijn tante is in januari 2013 overleden. Ik wil graag haar testament inzien.
(augustus 2014)

Akten van testament zijn geheime documenten. Alleen de personen die als erfgenaam in die akte staan vermeld hebben recht de akte te lezen. Na een overlijden blijkt via het Centraal Testamenten Register welke notaris het laatste testament opmaakte. Alleen via een notaris kan de akte worden opgevraagd. De notaris vraagt de akte op als hij door de familie is gevraagd een Verklaring van Erfrecht op te maken. Dat is een document waaruit blijkt wie de erfgenamen zijn en of zij de nalatenschap hebben aanvaard. Als u sedert het overlijden nog niet door een notaris bent benaderd, is de kans groot dat uw naam NIET in het testament staat. De notaris zal u dus ook geen inzage geven in het testament van uw tante.

Wij zijn met voorwaarden een geregistreerd partnerschap aangegaan. Naderhand is het geregistreerd partnerschap omgezet in huwelijk. Gelden de voorwaarden nog? (juli 2014)

Ja, de voorwaarden blijven van kracht. Toen het geregistreerd partnerschap in de wet kwam werden de vermogensrechtelijke gevolgen gelijkgesteld met die van het huwelijk. Dus bij huwelijk en geregistreerd partnerschap begint er een gemeenschap van goederen: alle bezittingen en schulden worden van u samen. Bij huwelijk en geregistreerd partnerschap kunt u de gemeenschap van goederen voorkomen, door tevoren bij de notaris voorwaarden op te maken. Zij blijven gelden ook als u uw geregistreerd partnerschap heeft omgezet naar huwelijk.

Mijn moeder woont in haar eigen huis. Zij is aan het dementeren. Ze zou eigenlijk naar een verzorgingshuis moeten. Kunnen wij het huis verkopen? (juli 2014)

Als iemand zelf niet meer in staat is zijn eigen zaken te behartigen, geeft de wet een oplossing. De rechter kan op verzoek van de familie iemand benoemen die zaken kan regelen, zoals bankzaken en zaken over het huis. De goederen van uw moeder worden “onder bewind” gesteld. De rechter benoemt een bewindvoerder. U zou de bewindvoerder kunnen worden. Als u als bewindvoerder het huis zou gaan verkoper heeft u daarbij wel de toestemming van de rechter nodig.

Volmacht geven bij Levenstestament (juli 2014)

In een akte, vast te leggen bij de notaris, kunt u iemand aanwijzen die uw zaken kan regelen. Dit is eigenlijk het geven van een volmacht. Bij akte van levenstestament kunt u vastleggen dat iemand uw zaken kan regelen ook wanneer u dement zou zijn geworden. Deze akte kan uw moeder helaas niet meer maken. Voor het maken van een Levenstestament, waarin u aanwijzingen geeft over hoe te handelen met uw financiële zaken en uw medische zaken, moet u wilsbekwaam zijn. Een persoon die dementeert kan meestal niet meer goed zijn eigen belangen overzien. Een akte kan dan niet meer worden gemaakt.
In die situatie kunt u bij de rechter terecht, voor het regelen van bewind over de goederen.

Wie zijn de erfgenamen als een heel gezin om het leven is gekomen? (juli 2014)

Het hangt er van af of ieder van de ouders een testament heeft gemaakt. Als dit niet het geval is, gaat het vermogen van de vader naar zijn familie; het vermogen van de moeder gaat naar haar familie. Wanneer ze in gemeenschap van goederen getrouwd waren is dat vermogen de helft van wat ze samen bezaten.

In mijn testament heb ik de zoon van mijn overleden man als één van de erfgenamen benoemd. Kan ik dat veranderen? (juni 2014)

Ja dat kan. Dat moet u doen door bij een notaris een nieuw testament of een wijzigings testament te maken. Als u het niet op deze manier verandert zal deze stiefzoon uw erfgenaam zijn. Testamenten blijven namelijk geldig als ze niet zijn herroepen.

Ik wil dat mijn auto na mijn overlijden niet naar mijn erfgenamen gaat.
Hoe kan ik dat regelen? (juni 2014)

U kunt in een testament een legaat opnemen. Dat is een bepaling waarbij u een bepaald object, zoals de auto, nalaat aan de persoon van uw keuze. Ook kunt u met deze persoon een koopovereenkomst sluiten. Daarbij spreekt u af dat uw erfgenamen de auto namens u moeten leveren na uw overlijden, voor de waarde die de auto bij uw overlijden zal hebben. Dat is een koop met uitgestelde levering.
Als u de auto nu al zou willen schenken met behoud van het gebruik, dan moet de verkrijger nu 30% schenkbelasting betalen over de waarde.

Wat gebeurt er met de akten die een notaris bewaart, als de notaris met pensioen gaat? (juni 2014)

De akten die de notaris in zijn kluis bewaart op het kantoor worden na zijn/haar pensioen bewaard door een opvolger. Dat is allemaal in een wet geregeld. Als een notaris stopt wordt zijn/haar functie overgenomen door een opvolger. Er is dus altijd een opvolgend notaris. Die opvolger moet volgens de wet de akten van zijn voorganger netjes bewaren. De opvolger geeft – op verzoek van de klant - een afschrift van de akte af ook als de akte bij de vorige notaris is getekend. Zo bent u er altijd zeker van dat de door u getekende akte in goede handen is. U weet ook dat u een afschrift kunt krijgen als u het niet meer heeft. Nadat de akten 30 jaar op een kantoor zijn bewaard, kunnen de akten naar een centrale bewaarplaats. Na 75 jaar worden akten eigendom van het Koninkrijk, ze gaan naar het Rijksarchief. Testamenten gaan pas na 100 jaar naar het Rijksarchief. Op de website van de notaris: www.notaris.nl kunt u kijken in het OPVOLGERSARCHIEF als u wilt weten wie de opvolger van een bepaalde notaris is.

Wij zijn in gemeenschap van goederen getrouwd. Mijn man heeft schulden gemaakt. Kunnen wij huwelijksvoorwaarden maken? (mei 2014)

Ja dat kan, maar het is maar de vraag of u dat helpt.
Huwelijksvoorwaarden tijdens huwelijk gemaakt gelden uitsluitend voor de TOEKOMST. Als u getrouwd bent in gemeenschap van goederen dan betekent dat, dat al uw bezittingen en al uw schulden van u samen zijn. Gaat het goed dan deelt u alles samen. Als er (veel) schulden zijn kunnen schuldeisers beslag leggen op alle goederen van de gemeenschap van goederen. Het doet er dus niet toe of het bijvoorbeeld bankrekeningen zijn op uw naam of op naam van uw man. U kunt bij de notaris huwelijksvoorwaarden maken waarin u uw vermogens gescheiden houdt. Deze afspraak geldt vanaf de dag dat de akte is getekend. U blijft allebei aansprakelijk voor de schulden die er al waren.

Wat is de procedure van huwelijksvoorwaarden tijdens huwelijk? (mei 2014)

Allereerst moet er een overzicht worden gemaakt van de gemeenschap van goederen: Welke bankrekeningen zijn er; welke overige bezittingen: huis, hypotheekschuld, wat zijn de schulden. Als dit overzicht is gemaakt is duidelijk wat de waarde is van uw gemeenschap van goederen per een bepaalde datum. Ieder van u is gerechtigd tot de helft van de waarde. De notaris helpt u met het toedelen van de bezittingen en de schulden aan ieder van u. Dit wordt vastgelegd in een akte van VERDELING. Nadat de verdeling is gemaakt kan de akte van Huwelijksvoorwaarden worden gemaakt. De notaris adviseert u over de verschillende mogelijkheden die er zijn. De twee akten worden op dezelfde dag getekend. Vroeger moest de Rechtbank nog goedkeuring geven. Dat is afgeschaft. Zoals gezegd gelden de gescheiden vermogens pas vanaf de dag dat de beide akten zijn getekend. Voor de schulden die er waren blijft u allebei aansprakelijk.

Kan ik ook voorwaarden maken als ik een Geregistreerd Partnerschap ga sluiten?
(mei 2014)

Ja dat kan. We noemen ze PARTNERSCHAPSVOORWAARDEN. Door het sluiten van een Geregistreerd Partnerschap op het stadsdeelkantoor of stadhuis, ontstaat er tussen de partners een gemeenschap van goederen. Alle bezittingen en schulden van de partners vallen daar in. Ieder is gerechtigd tot de helft van de waarde. U kunt voorkomen dat een gemeenschap van goederen ontstaat door tevoren bij akte voorwaarden op te maken bij de notaris.

Hoe wordt na het overlijden bekend welke bankrekeningen de overledene had? Moeten ze in een testament staan vermeld? (april 2014)

Ze worden zelden in het testament opgenomen. Net zo min als andere spullen die er zijn. Door in de woning naar bankafschriften te zoeken of door met de Verklaring van Erfrecht informatie in te winnen bij diverse banken. Na een overlijden moet door de notaris worden uitgezocht wie de erfgenamen zijn. Dat doet een notaris nooit automatisch. Daarvoor moeten belanghebbenden of mogelijke erfgenamen opdracht geven aan de notaris. Die belanghebbenden kunnen zijn: familieleden, zoals echtgenoot of kinderen van een overledene. Het kan ook een broer of goede vriend zijn. Die persoon geeft de notaris opdracht tot het voorbereiden van een Verklaring Van Erfrecht (VvE). Dat is een document dat wordt opgesteld nadat diverse werkzaamheden zijn gedaan. Eerst wordt er via het Centraal Testamenten Register nagegaan of er een testament is gemaakt. Zo ja, dan wordt kopie van dat testament opgevraagd bij de notaris die de akte in zijn kluis heeft. De erfgenamen genoemd in het testament wordt gevraagd of ze willen aanvaarden en wie namens alle erfgenamen de nalatenschap mag afwikkelen. Nadat de erfgenamen documenten hebben getekend over het aanvaarden van de nalatenschap en het volmacht geven aan één van hen, wordt de VvE opgesteld. Met dat document kan de afwikkelaar bewijzen dat hij de nalatenschap kan afwikkelen. Daarmee kan hij zich toegang tot de woning verschaffen. Als hij geen sleutel heeft mag hij met een sleutelmaker de woning in gaan. Daar kan hij zoeken naar bankafschriften. Ook kan de afwikkelaar brieven schrijven naar de grote banken en vragen welke rekeningen er zijn. Hij moet de VvE bijvoegen. Hij krijgt dan de gewenste informatie.

Ik ben samen met mijn partner eigenaar van ons huis. Wij gaan uit elkaar. Ik krijg het huis. Hoe regel ik dat? (april 2014)

Alle transacties met huizen moeten met een akte bij de notaris worden gedaan. In dit geval moet bij de notaris een akte van Verdeling en Levering worden opgemaakt. Daarin komt te staan wie het huis krijgt, voor welke waarde, tegen welke uitkoopsom en wie de (notaris)kosten betaalt. Ook staat er in wie de hypotheek-schuld overneemt. Degene die afscheid van het huis neemt moet ook geen schuld meer hebben bij de bank. Dus voordat de akte van Verdeling en Levering wordt opgemaakt moeten de ex partners het eens worden over deze zaken en moet de bank het ook goed vinden. De notaris voert de door de partners gesloten overeenkomst uit. De akte van verdeling kan worden gezien als de levering van de andere helft van het huis.

Mijn tante wil mij per testament tot enig erfgenaam benoemen. Waarom wil de notaris geen afspraak met mij maken? (maart 2014)

Testamenten zijn geheime documenten die een persoon samen met de notaris maakt.
Dat moet uiterst zorgvuldig gebeuren. Allereerst heeft de notaris een gesprek onder vier ogen met de testateur, dat is de persoon die het testament maakt, uw tante dus. Bij dat gesprek mag niemand aanwezig zijn. Dus u ook niet. Ook al zou tante het wel goed vinden. De notaris moet namelijk een aantal dingen constateren. Zoals: Wat wil tante precies regelen? Kan zij het goed uitleggen? Begrijpt ze goed wat ze doet? Is ze nog helder van geest? Als er maar een beetje twijfel is mag een notaris geen testament opmaken. Ook moet worden uitgesloten dat de testateur onder druk is gezet of wordt beïnvloed. Dat gaat het beste als er niemand anders bij het gesprek aanwezig is. De notaris heeft ook het liefst dat tante ZELF het initiatief neemt tot het maken van een testament. Ze moet dus zelf bellen voor het maken van de afspraak.

Mijn vader is overleden. Ik heb zijn testament gevonden. Ik ben zijn enige erfgenaam. Wat moet er nu gebeuren? (maart 2014)

U moet een afspraak maken met een notaris. Na een overlijden moet een notaris vaststellen wie de erfgenamen zijn van iemand die is overleden. Allereerst gaat de notaris na in het Centraal Testamenten Register (CTR) of het gevonden afschrift van het testament inderdaad het laatste is dat de overledene heeft gemaakt. In het CTR kan worden nagegaan wie een testament heeft gemaakt en bij welke notaris de originele akte in de kluis wordt bewaard. Als een notaris met pensioen is gegaan wordt er altijd een opvolger benoemd, die de akten van zijn voorganger bewaart. Als het door u gevonden testament inderdaad het laatste is en u de nalatenschap aanvaardt, maakt de notaris een Verklaring van Erfrecht. Dit is een document waarin staat dat vader is overleden en dat hij u in zijn laatste testament als zijn enige erfgenaam heeft benoemd. Er blijkt uit dat u de nalatenschap heeft aanvaard. Met de Verklaring van Erfrecht kunt u bij banken en verzekeringsmaatschappijen aantonen dat u de enige gerechtigde bent in de nalatenschap van uw vader.

Kan je de Staat der Nederlanden als erfgenaam benoemen? (februari 2014)

Ja dat kan, dat moet bij testament. Als u geen testament zou maken zijn uw erfgenamen uw echtgenoot en kinderen. Heeft u geen echtgenoot en ook geen kinderen dan komen in aanmerking om van u te erven uw broers/zusters. Voor iedere overleden broer/zuster komen zijn/haar kinderen in de plaats als erfgenamen. Zijn die er niet dan komen in aanmerking om van u te erven: uw ooms/tantes of hun afstammelingen. Volgens de wet komen familieleden tot in de zesde graad in aanmerking om van u te erven. Pas als alle mogelijke erfgenamen uw nalatenschap zouden verwerpen gaat de nalatenschap naar de Staat der Nederlanden. De zoektocht wordt voorkomen als u een persoon of rechtspersoon tot erfgenaam benoemt, dat kan uiteraard ook de Staat der Nederlanden zijn.

Wij zijn een echtpaar van 75 en 77 jaar. Wij hebben een woonhuis, vrij van hypotheek, waard € 200.000,--. Kunnen wij maatregelen nemen om te voorkomen dat wij ons huis moeten “opeten” als we in een overheids- bejaarden-tehuis moeten wonen? (februari 2014)

Bij de berekening van de eigen bijdrage in de kosten van wonen in een overheidsinstelling wordt rekening gehouden met het eigen vermogen. Thans geldt als peildatum het vermogen dat men heeft twee jaar voor dat men in het tehuis terecht is gekomen. U zou er voor kunnen kiezen nu te zorgen dat uw vermogen minder wordt door met uw kinderen bij de notaris overeenkomsten van schenking en schuldigerkenning overeen te komen. U schenkt bijvoorbeeld aan ieder kind een bedrag van € 50.000,-- en leent dat meteen terug onder afspraak van betalen van rente. U heeft daardoor een schuld aan uw kinderen van € 100.000,- , dus is uw vermogen verminderd met dit bedrag. De bijdrage kan niet meer op dat bedrag worden gebaseerd. Deze “schenking op papier” heeft wel diverse gevolgen:
1. Van de schenking moet aangifte worden gedaan;
2. Er moet schenkbelasting worden betaald van 10% over het bedrag boven de vrijstelling;
3. U moet de kinderen jaarlijks minimaal 6% rente betalen;
4. De kinderen hebben ieder een vordering op u en moeten die vordering optellen bij hun eigen vermogen. Over vermogen boven een bepaalde drempel betalen de kinderen 1,2% vermogensrendementsheffing in box 3 van de inkomstenbelasting. Omdat van de schenking/schuldigerkenning een notariële akte moet worden opgemaakt, heeft u ook de kosten van de notaris te betalen. Er komt dus wel het een en ander bij kijken.

Wat zijn de vrijstellingen in de schenkbelasting voor het jaar 2014? (januari 2014)

Jaarlijks stelt het Ministerie van Financiën de bedragen vast.

Schenking Ouders-Kinderen.
Ouders mogen kinderen in 2014 een bedrag van € 5.229,- schenken zonder dat daarover belasting hoeft te worden betaald. Eenmalig in het leven van een kind tussen de 18 en 40 jaar mogen de ouders een schenking doen van € 25.096,-. Maar als het geschonken bedrag voor een dure studie of het eigen huis wordt gebruikt (aankoop/verbouwing/aflossing hypotheekschuld) mag het bedrag € 52.281,- zijn. In 2014 mag tijdelijk het laatst vermelde bedrag verhoogd worden tot € 100.000,-

Schenking aan anderen
U kunt een ander persoon een schenking doen tot € 2092,- zonder schenkbelasting te hoeven betalen. U kunt in 2014 tot maximaal € 100.000,- belastingvrij aan iemand anders schenken, als deze persoon het bedrag maar gebruikt voor zijn eigen woning: bijvoorbeeld voor aankoop of verbouwing of aflossing van de hypotheekschuld.

Vrijstellingen in de erfbelasting 2014 (januari 2014)

Erft u van een in 2014 overleden echtgenoot , geregistreerde partner of partner met wie u een samenlevingsovereenkomst heeft, en het is het bedrag minder dan € 627.367,- : u betaalt helemaal geen erfbelasting. Erf u van uw vader of moeder die in 2014 is overleden, dan is van de erfenis een bedrag van € 19.868,- vrij van belasting. Over het meerdere betaalt u 10% erfbelasting. Is uw verkrijging meer dan € 117.214,- dan betaalt u 20% erfbelasting over meerdere. Een voorbeeld berekening erfbelasting: Stel u erft in 2014 een bedrag van € 160.000,- van uw vader. De vrijstelling voor kinderen € 19.686,- gaat er eerst af. Er moet dan belasting worden betaald over € 160.000,- min 19.686,- is €140.314,00 als volgt : 10% over € 117.214,- is € 11.721,- en 20% over de rest of € 33.100,- is € 6.620,-. Dus als u in 2014 € 160.000,- van uw vader erft, betaalt u daarvan € 18.341,- belasting. Erft u van uw oom, tante, nicht of goede vriend: u betaalt steeds 30% als het bedrag minder is dan € 117.214,- en 40% over elk bedrag dat het hoger is.

Ik heb een testament gemaakt in 2003, toen was ik niet getrouwd en had ik geen kinderen, nu wel. Moet ik mijn testament veranderen? (januari 2014)

Ja inderdaad. Een testament blijft gelden zolang het niet is herroepen. Dus u moet zo snel mogelijk het testament herroepen of een nieuw testament maken bij een notaris in verband met uw nieuwe situatie. De kans is namelijk dat anders uw man en kinderen niet van u erven!

Mijn oom is overleden. Hij heeft een testament gemaakt bij een notaris in Groningen. Kan ik naar een Amsterdamse notaris om inzage in het testament te krijgen? (december 2013)

U kunt bij elke notaris in Nederland terecht. Als u een notaris opdracht geeft tot het uitzoeken wie de erfgenamen zijn van een overleden persoon, zal de notaris voor u aan het werk gaan. U moet in ieder geval een akte van overlijden overleggen. De notaris gaat in het Centraal Testamenten Register (CTR) na of uw oom een testament heeft gemaakt. In het CTR staat vermeld wanneer en bij welke notaris het testament is opgemaakt. Bij die notaris wordt kopie van het testament opgevraagd. De notaris die u heeft aangesteld moet daarna heel voorzichtig handelen. De inhoud van het opgevraagde testament is namelijk alleen maar beschikbaar voor de personen en/of goede doelen die als erfgenaam in het testament staan vermeld. Komt uw naam niet als erfgenaam voor in het testament van uw oom, heeft u GEEN recht om het testament te lezen. Testamenten worden uitsluitend gemaakt voor de daarin tot erfgenaam benoemde mensen en organisaties. Voor anderen, zelfs familieleden, blijft de inhoud geheim!

Ik heb in 1980 volmacht gekregen van mijn schoonzuster om haar zaken te regelen. Ik ben zelf niet meer zo goed. Kan ik mijn zoon de zaken van mijn schoonzuster laten regelen? (december 2013)

Dat kan alleen als uw schoonzuster een nieuwe volmacht geeft, nu aan uw zoon. Als uw schoonzuster nog helder van geest is kan zij bij de notaris een nieuwe volmacht laten opmaken, waarin ze uw zoon benoemt om haar zaken te regelen. Als uw schoonzuster geestelijk niet meer goed is en zij haar wil niet meer kan bepalen, kan de rechter het zogenoemde meerderjarigen bewind uitspreken. De rechter verklaart daarbij dat het huidige en toekomstige vermogen (bezittingen en schulden) van uw schoonzuster onder bewind komt. Er wordt een bewindvoerder benoemd. Bewind kan worden aangevraagd door een familielid of belanghebbende met een formulier dat u kunt downloaden van de website van de rijksoverheid. U kunt zelf een voorstel doen wie bewindvoerder moet worden. Bij de aanvraag worden meestal doktersverklaringen gevoegd. De rechter kan bij uw schoonzuster op bezoek gaan om haar te horen. De benoemde bewindvoerder beheert voortaan het vermogen.

Is het meerderjarigen bewind te voorkomen? (december 2013)

Door zelf tijdig in een notariële akte volmacht te geven, aan een u vertrouwd persoon, ook voor de situatie dat u zelf niet meer helder van geest zult zijn, wordt voorkomen dat de rechter een bewind moet uitspreken. Ik doel hier op het LEVENSTESTAMENT. Dit is een combinatie van het vastleggen van een volmacht en uw wensen hoe financieel en medisch voor u moet worden gehandeld in de situatie dat u zelf tijdelijk of blijvend daartoe niet in staat bent.

De hypotheek op mijn huis is afgelost. Hoe blijkt dat bij het Kadaster? (november 2013)

Niet automatisch. De inschrijving van de hypotheek moet worden doorgehaald bij het Kadaster. Toen u de hypothecaire lening aanging heeft de notaris er voor gezorgd dat de hypotheek- akte bij het Kadaster werd ingeschreven. Daardoor kan iedereen bekijken welke schulden op uw huis kunnen worden verhaald bij wanbetaling. Als u uw huis wilt verkopen, moet u dat doen " vrij van hypotheken" dat betekent dat de inschrijving op het Kadaster moet worden doorgehaald. Dit wordt ook wel royeren genoemd. Het is een administratieve handeling die de notaris verricht. Hij neemt contact op met de bank om een getekende verklaring te verkrijgen, waaruit blijkt dat de lening is afbetaald. Met die verklaring kan de notaris een akte opmaken, die hij naar het Kadaster stuurt. U moet een notaris opdracht geven tot deze werkzaamheden. Voor een relatief laag bedrag kan het royement voor u worden verzorgd, meteen nadat u heeft afgelost. Het wordt vaak duurder als het royement jaren later moet gebeuren, bij voorbeeld als u bent overleden en uw kinderen het huis willen gaan verkopen. Het is dan ingewikkelder om uit te zoeken of en hoe de lening werd afgelost. Dat brengt extra kosten met zich.

Ik wil bij testament regelen dat twee goede vrienden van mij mijn geld en spullen erven. Moeten ze meekomen naar de notaris? (november 2013)

Nee, dat is een misverstand. Een testament is het vastleggen van uw laatste wil. Het is een geheim document dat u samen met de notaris opmaakt. Niemand anders dan u mag bij de bespreking en latere ondertekening aanwezig zijn, zelfs niet de door u aan te wijzen executeur, die uw laatste wil gaat uitvoeren. Daar zijn verschillende redenen voor. Het maken van een testament is een eenzijdige rechtshandeling. Tijdens uw leven bent u – als u helder van geest bent- altijd in de gelegenheid een nieuw testament te maken, waarbij u het voorgaande herroept. Dat gebeurt meestal omdat uw omstandigheden veranderd zijn. Bijvoorbeeld: u bent gaan samenwonen of u bent getrouwd. Ook kan het zijn dat de aangewezen erfgenaam of executeur is overleden. Veel mensen maken om de 5 of 10 jaar een nieuw testament. Na uw overlijden geldt het laatst gemaakte testament. Daarvan blijkt uit de inschrijving bij het Centraal Testamenten Register (CTR). In het CTR wordt ingeschreven wanneer u een testament maakte en bij welke notaris de origineel getekende akte in de kluis ligt.

Welke rechten hebben erfgenamen? (november 2013)

Na uw overlijden zal een familielid of erfgenaam een notaris moeten benaderen. De notaris kan dan uitzoeken wie er als erfgenaam in aanmerking komt. Als bij inzage in het CTR blijkt dat er een testament is gemaakt, vraagt de notaris kopie van de akte op bij de notaris die de akte opmaakte. Hij benadert de benoemde erfgenamen. Zij hebben het recht de nalatenschap te verwerpen. Dat gebeurt meestal als er meer schulden dan bezittingen zijn. Erfgenamen kunnen de nalatenschap zuiver aanvaarden. Dan krijgen ze alle bezittingen (geld en spullen) en moeten ook alle schulden van de overledene betalen, zelfs als er meer schulden dan bezittingen zijn. Bij beneficiaire aanvaarding, wordt je vereffenaar. Je moet de nalatenschap gaan afwikkelen, maar bent niet zelf aansprakelijk voor de schulden die hoger zijn dan de waarde van de bezittingen. Een erfgenaam die een daad van aanvaarding heeft gedaan, bijv. door het huis op te gaan ruimen heeft automatisch zuiver aanvaard. Let dus op voordat u dat doet!

Mijn moeder heeft mijn zus en mij een schenking gedaan. Onze derde zuster, Anja, kreeg niets. Anja is ook onterfd door mijn moeder. Als moeder overlijdt welke rechten heeft Anja dan? (oktober 2013)

Als moeder in een testament Anja heeft onterfd, dan heeft zij geen recht op spullen uit de nalatenschap. Wel heeft Anja een zogenoemde legitieme portie. De legitieme portie is een vordering in geld die ze bij de andere erfgenamen kan opeisen. De portie is de helft van wat ze had gekregen als ze niet was onterfd. Bij 3 kinderen is dat 1/2e x 1/3e is 1/6e deel. De waarde van het 1/6e deel wordt berekend over: de waarde van de nalatenschap op datum overlijden van moeder PLUS de schenkingen die moeder heeft gedaan. Een voorbeeld: stel moeder laat bij overlijden na een waarde van € 10.000,00 en de schenkingen waren samen € 80.000,00 dan is de zogenoemde legitimaire massa, de waarde waarover de legitieme portie van Anja wordt berekend: € 90.000,00, 1/6e daarvan is € 15.000,00. Anja kan in dit rekenvoorbeeld bij ieder van haar zusters € 7.500,00 opeisen. Eventueel teveel betaalde schenkbelasting door u en uw zuster kan bij de belastingdienst worden verrekend. Anja moet wel zelf een beroep doen op haar legitieme portie, binnen 5 jaar nadat ze weet dat moeder is overleden.

Ik wil niet dat ik mijn spaargeld moet opmaken voor de kosten van het verzorgingshuis. Wat kan ik doen? (oktober 2013)

Als u in een verzorgingshuis zou komen, wordt de hoogte van uw eigen bijdrage berekend over het vermogen (bezittingen en schulden) dat u had TWEE JAAR voordat u in het tehuis kwam. Door uw spaargeld tijdig weg te schenken telt het niet meer mee voor deze zogenoemde vermogenstoets.

Ik wil nu alvast iemand aanwijzen die medische beslissingen kan nemen als ik dement ben. Kan dat? (oktober 2013)

Ja dat kan. De notaris kan dit voor u vastleggen in een uitgebreide volmacht. U legt dan vast onder welke omstandigheden de gevolmachtigde voor u mag optreden. Behalve medische beslissingen kunt u ook volmacht geven voor het waarnemen van financiële zaken. Deze zaken kunnen worden geregeld in een document dat wij LEVENSTESTAMENT noemen. Het geldt zolang u leeft. De volmacht eindigt bij uw overlijden. Houdt u er wel rekening mee dat dit een onderwerp is dat de notaris met u ALLEEN, dus onder 4 ogen, wil bespreken. Er mag niemand anders bij zijn, ook niet de persoon die u de volmacht wilt geven.

Kan ik mijn testament veranderen in een levenstestament? (september 2013)

Neen, dat kan niet. Testament en Levenstestament zijn verschillende dingen. Een testament is een uiterste wilsverklaring vastgelegd bij de notaris. In een testament regelt u wie uw spullen, (spaar)geld en eventuele schulden erft NA uw overlijden. Het wordt dus uitgevoerd nadat u bent overleden. In een Levenstestament regelt u bij de notaris uw zaken voor de periode die voorafgaat aan uw overlijden. Het is een combinatie van een uitgebreide volmacht en het vastleggen van uw wensen over hoe u behandeld wilt worden als u ernstig ziek zou zijn geworden. Het gaat er om dat u zelf de regie houdt over uw zaken en over uw medische situatie door nu uw wensen daarover vast te leggen. In een levenstestament geeft u volmacht aan een persoon waar u veel vertrouwen in heeft. Deze persoon kan dan uw zaken regelen en medische beslissingen nemen precies zoals u het heeft vastgelegd. Als u geen levenstestament maakt, zal de rechter - als u dement zou zijn geworden - iemand aanwijzen die uw zaken moet gaan regelen. U bent de regie daardoor kwijt.

Ik ben alleenstaand, heb geen kinderen en heb 12 neven/nichten. Ik wil aan ieder een gelijk deel van mijn spullen en geld nalaten. Is het nodig dat ik een testament maak? (september 2013)

Ja, voor dat geval moet u een testament maken. Volgens het wettelijk erfrecht erven neven en nichten als plaatsvervangers van hun vader of moeder die familie van u is. Stel u heeft drie broers, Karel, Jan en Henk. Zij zijn overleden. Karel heeft twee (2) kinderen, Jan heeft zes (6) kinderen en Henk heeft vier (4) kinderen. U heeft 12 neven/nichten maar zij erven volgens de wet niet een gelijk deel. De kinderen van Karel erven ieder 1/2 x 1/3 is 1/6 deel. De kinderen van Jan erven ieder 1/6 x 1/3 is 1/18 deel en de kinderen van Henk erven ieder 1/4 x 1/3 is 1/12 deel. Dat komt omdat volgens de wet deze kinderen erven in de plaats van ieder van de 3 vaders. Als u wilt dat ieder 1/12 deel van uw nalatenschap erft moet u dat vastleggen bij de notaris in een testament. Zorgt u dat u alle gegevens van deze neven/nichten meebrengt? Alle officiële namen, adres met postcode, geboortedatum en geboorteplaats.

Mijn oom is dement, ik ben bewindvoerder over zijn vermogen. Ik heb zijn testament gevonden. Het is gemaakt in 2006. Ik wil het laten veranderen. Kan dat? (september 2013)

testament gevonden. Het is gemaakt in 2006. Ik wil het laten veranderen. Kan dat? Neen, dat kunt u niet. Een testament kun je alleen zelf maken of veranderen. U kunt het dus niet namens uw oom doen, ook al voert u het bewind over zijn bezittingen en schulden. Testamenten kunnen alleen gemaakt en veranderd worden door mensen die dat zelf willen. Uw oom zou het zelf met de notaris moeten regelen. Hij moet de notaris zelf kunnen vertellen wat hij wil veranderen. Als uw oom niet meer helder van geest is, is het maken van een testament niet mogelijk. Na zijn overlijden zal het testament uit 2006 worden uitgevoerd als via het Centraal Testamenten Register is gebleken dat dat zijn laatst gemaakte testament is.

Mijn zuster is kinderloos overleden in 2010. Ik heb niets uit haar nalatenschap verkregen. Kan dat zomaar? (augustus 2013)

In principe zou u erfgenaam van uw zuster kunnen zijn, als zij geen testament heeft gemaakt. Als uw zuster wel een testament heeft gemaakt dan zijn haar erfgenamen de personen of goede doelen die zij in haar testament heeft genoemd. Als u niet door een notaris bent benaderd ziet het er naar uit dat u niet in het testament bent genoemd. Testamenten zijn geheime documenten. Na het overlijden mogen alleen de personen of instellingen die er in zijn vermeld kopie van het testament krijgen. Dus als u er niet in staat heeft u geen recht haar testament te zien. Ook heeft u geen recht op iets uit haar nalatenschap. U bent immers geen erfgenaam. Het is sneu voor u, maar zo is het geregeld.

Ik ben de enige erfgenaam van mijn tante. Mijn man beweert dat hij mee-erft omdat wij in gemeenschap van goederen zijn gehuwd. (augustus 2013)

Het is inderdaad zo dat als u erft van tante, haar erfenis deel gaat uitmaken van uw gemeenschap van goederen. Maar tante kan een speciale bepaling in haar testament hebben opgenomen om dat te voorkomen. Door een uitsluitings-clausule op te nemen in een testament blijft hetgeen wordt geërfd buiten de gemeenschap van goederen van de verkrijger. Ook als er geen uitsluitingsclausule was opgenomen, kunt u het geërfde bedrag rustig op een rekening op uw eigen naam zetten. Uw man kan er dan niet aan komen. Dat u in gemeenschap van goederen bent getrouwd betekent niet dat u zomaar kunt beschikken over elkaars privé rekeningen. De gemeenschap van goederen is het geheel van al uw bezittingen en schulden bij elkaar opgeteld en afgetrokken, ieder is gerechtigd tot de helft van de waarde. Pas bij echtscheiding of overlijden blijkt van de gemeenschap van goederen. Dan moet namelijk worden vastgesteld uit welke bestanddelen de gemeenschap bestond. Er wordt dan geïnventariseerd. Bankrekeningen op uw naam, bankrekeningen op naam van uw man worden allemaal bij elkaar opgeteld en eventuele (prive)schulden worden er af getrokken. Bij echtscheiding is ieder van u gerechtigd tot de helft van de totale waarde. Bij overlijden van een van u is de nalatenschap de helft van de waarde van de gemeenschap van goederen.

Kan ik mijn invalide zoon onterven? (augustus 2013)

Inderdaad kunt u een kind onterven. U zult daartoe bij de notaris een testament moeten maken. Uw kind is echter niet rechteloos. Hij kan binnen 5 jaar na uw overlijden een beroep doen op de legitieme portie. Dat is een vordering in geld gelijk aan de HELFT van het erfdeel dat hij zou hebben als hij niet was onterfd. Hij - of zijn wettelijke vertegenwoordigers - kunnen de legitieme portie opeisen bij de andere erfgenamen.

Wij wonen al 10 jaar samen en hebben een kind. Wij willen eindelijk wat gaan regelen. Is een samenlevingsovereenkomst iets voor ons? (juli 2013)

Over de samenlevingsovereenkomst (SLO) bestaan veel misverstanden. Men denkt daardoor een beetje getrouwd te zijn. Dat is een misverstand. Ieder houdt zijn eigen vermogen. Met een samenlevingsovereenkomst leg je bij de notaris onder andere vast dat je samen de kosten van de huishouding zult dragen. Ook spreek je af dat de inboedel van jullie samen is. De belangrijkste afspraak is de overeenkomt dat alles wat van jullie samen blijkt te zijn bij het overlijden van een van jullie zal verblijven bij de langstlevende.

Dit is het verblijvingsbeding. Gezamenlijke bankrekeningen, gezamenlijk huis (en hypotheek) en inboedel worden dan eigendom van de gene die de ander overleeft. Met deze afspraken, die vooral voor tijdens jullie leven worden gemaakt, spreek je ook iets af dat gevolgen heeft na je overlijden. Dit heeft gevolgen voor jullie kind.

In het erfrecht hebben kinderen een speciale positie. Zij kunnen een beroep doen op hun erfdeel en legitieme portie. Uw kind is op dit moment de enige erfgenaam van ieder van u. U wordt NIET elkaars erfgenaam met het opmaken van de SLO. Uw kind erft het privé vermogen van zijn overleden ouder.

Door het verblijvingsbeding verdwijnen grote delen van het vermogen van de ouder uit zijn nalatenschap naar de andere ouder. Uw kind kan deze zaken opeisen bij de langstlevende ouder. De kantonrechter zal hem daarin steunen als het kind minderjarig is. Stel dat de woning van u samen was, en deze verblijft door de SLO bij de langstlevende. Uw kind doet een beroep op zijn erfdeel: de helft van het huis. De kantonrechter zal dan zekerheid eisen voor het veiligstellen van het erfdeel van het kind. Daardoor zal de langstlevende, zolang het kind minderjarig is, moeten overleggen met de kantonrechter bijvoorbeeld als hij/zij wil gaan verhuizen. Natuurlijk kan er naast de SLO ook door iedere ouder een testament worden gemaakt. In testamenten valt het een en ander te regelen. Maar nooit zo goed als de wet het al heeft geregeld. Bovendien brengt het opmaken van de akten brengt kosten met zich.

Huwelijk of Geregistreerd Partnerschap (juli 2013)

Verstandiger is het te gaan trouwen of een geregistreerd partnerschap aan te gaan. Deze worden allebei op het stadhuis of stadsdeelkantoor gesloten. Hierdoor gaan wettelijke bepalingen voor u gelden. Het erfrecht voor echtgenoten/partners met kinderen is de Wettelijke Verdeling: De langstlevende ouder erft het gehele vermogen en kinderen moeten wachten op hun erfdeel totdat de langstlevende echtgenoot/partner is overleden. Door Huwelijk en Geregistreerd Partnerschap ontstaat een gemeenschap van goederen. Dat kan worden voorkomen door tevoren bij de notaris voorwaarden op te maken: Huwelijksvoorwaarden of Partnerschapsvoorwaarden om uw vermogens gescheiden te houden.

Wanneer je ouder(s) je via testament hebben onterfd, heb je dan toch nog recht op je kindsdeel? (juni 2013)

Neen, onterven heeft bepaalde gevolgen. Een onterfd kind heeft geen recht op spullen van de nalatenschap. Maar het is niet rechteloos. Het kind heeft een legitieme portie. De legitieme portie van een onterfd kind is de HELFT van het kindsdeel. Stel dat uw kindsdeel één/vierde was en u bent onterfd. Dan is uw legitieme portie de HELFT daarvan, dus één/achtste. Op deze legitieme portie moet u zelf een beroep doen bij de overige erfgenamen. Zoals gezegd heeft u geen recht op spullen. Het één/achtste deel is een vordering in geld dat u kunt opvorderen bij de overige erfgenamen. Dat moet u doen binnen vijf jaar nadat u weet dat uw ouder(s) is/zijn overleden. Als u, nadat u al zeven jaar weet dat uw ouder(s) zijn overleden, uw legitieme portie gaat opeisen, bent u te laat en heeft u nergens meer recht op.

Ik wil niet dat mijn broer ooit mijn financiële zaken gaat regelen, ook niet als ik dement wordt. Hoe kan ik dit regelen? (juni 2013)

Bij de notaris kunt u in een akte van uitgebreide volmacht vastleggen wat u wilt dat er gebeurt met uw financiële zaken. U benoemt daarbij een persoon die u goed vertrouwt als gevolmachtigde, bijvoorbeeld uw neef. Bij deze akte kunt u ook aangeven hoe u wilt dat de gevolmachtigde handelt als u zelf niet meer goed gezond zou zijn. U kunt aangeven hoe gehandeld moet worden als u ernstig ziek bent geworden. Al deze zaken kunnen bij de notaris worden geregeld in een LEVENSTESTAMENT. Dit is een document waarbij u de regie houdt over (het einde van) uw eigen leven. Zou u bij voorbeeld dement worden en niets hebben geregeld, dan gaat de Rechter iemand benoemen die uw financiële zaken mag regelen. Zo iemand heet een Bewindvoerder en de rechter zou daarvoor uw broer kunnen aanwijzen. Voor medische zaken kan de rechter dan een Mentor benoemen, dat zou ook uw broer kunnen worden. Precies wat u niet wilt. Door tijdig een LEVENSTESTAMENT bij de notaris op te laten maken kunt u zelf regelen wie er namens u uw financiële beslissingen mag nemen en wie uw medische beslissingen mag nemen, als u het zelf niet meer kunt.

Wanneer kan ik een Levenstestament maken? (juni 2013)

Een levenstestament is een combinatie van een volmacht en overzicht van uw persoonlijke wensen. Het wordt in een akte bij de notaris vastgelegd. U moet zelf nog helder van geest zijn om de akte te laten opstellen. Het kan daarom op ieder moment zodra u weet wie u uw financiële en medische zaken wilt laten regelen als dat nodig mocht worden. De gevolmachtigde kan dan voor en namens u handelen als u - bijvoorbeeld - in coma bent geraakt of als u vergevorderde vorm van Alzheimer heeft.

Mag ik bij testament iemand aanwijzen die na mijn overlijden mijn geld verdeelt ? (mei 2013)

Deze vraag wordt mij regelmatig gesteld. Bij het maken van een testament is het de bedoeling dat u bepaalt welke personen of instellingen van u erven. Ook moet u zelf bepalen of zij een vast bedrag krijgen (een legaat) of dat zij als erfgenaam een percentage van uw gehele nalatenschap krijgen. U kunt niet bepalen dat “neef Jan “ de hele nalatenschap krijgt en dat u met hem afspreekt hoe hij vervolgens uw spaargeld zal verdelen over de familieleden. Als neef Jan uw enige erfgenaam is, moet hij 30% erfbelasting betalen. Alles wat hij daarna doorgeeft, noemen wij een schenking, waarover weer 30% schenkbelasting moet worden betaald door iedere ontvanger. Zo blijft er niet veel over. Weliswaar is er een belastingvrij bedrag van € 2.057,- (tarief 2013) per persoon. Bovendien kan niemand controleren of neef Jan zich wel aan de afspraken zal houden die hij met u heeft gemaakt. U zult dus in uw testament, dat u maakt bij de notaris, moeten bepalen welke personen of instellingen van u zullen erven. Zorg daarbij dat u alle gegevens van de personen opgeeft aan de notaris, zoals volledige namen / adres / geboortedatum en geboorteplaats.

Mag de executeur bepalen wie mijn geld en spullen krijgt? (mei 2013)

U kunt een executeur benoemen in uw testament. Deze persoon wikkelt uw nalatenschap af voor de erfgenamen. Uw erfgenamen worden na uw overlijden samen eigenaar van al uw spullen en uw geld. Uw erfgenamen zijn de personen benoemd in uw testament. Heeft u geen erfgenamen benoemd in uw testament, dan zijn uw erfgenamen uw familieleden volgens de wettelijke regels. Vaak moeten er nog zaken afgehandeld worden voordat de nalatenschap onder de erfgenamen kan worden verdeeld. Zo moet de begrafenis worden geregeld; de woning ontruimd of zelfs verkocht; er moet aangifte worden gedaan voor de erfbelasting en de erfbelasting moet worden betaald. Dit zijn allemaal dingen die de executeur regelt. Als hij klaar is met zijn werk moet hij een overzicht maken van werk dat hij heeft gedaan en welke kosten hij heeft gemaakt. Pas als de erfgenamen akkoord gaan kan de nalatenschap worden verdeeld en is het werk van de executeur klaar. Een verstandig executeur overlegt regelmatig met de erfgenamen. De executeur doet al dit werk immers voor de erfgenamen. Het staat de executeur dus NIET vrij te bepalen wie wat krijgt; de nalatenschap is immers niet van hem.

Kan ik mijn hond of kat benoemen tot erfgenaam? (mei 2013)

In Amerikaanse films zie je dat wel eens. Naar Nederlands recht is een hond of een kat een ding, waarvan je eigenaar kunt zijn. Net als een auto of een fiets. Het is dus geen zelfstandig persoon of rechtspersoon. Een hond of kat kan daardoor niet rechtstreeks erfgenaam zijn.

Mijn vader is onlangs overleden. Hij was niet getrouwd. Wij zijn met vier broers. Broer Karel heeft al 20 jaar geen contact meer met ons of met vader gehad. Hoe kunnen we de nalatenschap afwikkelen? (april / mei 2013)

Als vader geen testament heeft gemaakt, zijn de vier broers ieder voor een/vierde deel gerechtigd in de nalatenschap van vader. Die nalatenschap bestaat uit zijn inboedel/kleding/sieraden en (spaar) geld. De vier broers zijn de erfgenamen. Als erfgenaam heb je het recht de nalatenschap te aanvaarden, te verwerpen of beneficiair te aanvaarden. Je dient die keuze duidelijk uit te brengen. Aanvaarden kan je doen door: een daad van aanvaarding. Dat is bijvoorbeeld door het huis van vader te gaan ontruimen. Ook kan je aanvaarden door een verklaring af te leggen bij een notaris. Meestal gaat dat schriftelijk. Voor verwerpen of beneficiair aanvaarden moet een verklaring bij de Rechtbank worden afgelegd. Dat regelt de notaris. Niets laten horen is dus niet voldoende. De notaris zal, zodra hij/zij opdracht heeft gekregen tot het opmaken van een Verklaring van Erfrecht, contact opnemen met alle erfgenamen. De erfgenamen krijgen dan een brief met uitleg en verklaringen en/of volmachten ter ondertekening. Als alle vier de kinderen van vader duidelijk hebben laten weten of zij de nalatenschap wel of niet willen aanvaarden kan een verklaring van erfrecht worden opgemaakt. Meestal wordt volmacht gegeven aan een van de kinderen, die dan mede namens de anderen de nalatenschap kan gaan afwikkelen. Moeilijk wordt het als één van de kinderen niets van zich laat horen. Als Karel niet reageert op de brief van de notaris, zult u naar een advocaat moeten gaan. De advocaat kan misschien de medewerking van Karel afdwingen. Als dat niet lukt moet de rechter een Vereffenaar benoemen. Ook dat kunt u via een advocaat regelen.

Hoe was te voorkomen dat de afwikkeling van de nalatenschap zo moeilijk zou gaan? (april / mei 2013)

Vader had bij testament een executeur kunnen benoemen. Een executeur kan de nalatenschap afwikkelen zonder medewerking van de erfgenamen. De executeur kan het een/vierde deel van Karel voor hem reserveren, totdat hij heeft laten weten of hij wel of niet erfgenaam wil zijn. Een andere mogelijkheid was als vader Karel had onterfd bij testament. Door onterving ben je geen erfgenaam. De nalatenschap kan dan zonder Karel worden afgewikkeld. De onterfde zoon is niet helemaal rechteloos. Hij heeft een legitieme portie. Dat is een bedrag in geld, ter grootte van de helft van zijn erfdeel. In dit geval dus een/achtste deel. Karel moet er zelf een beroep op doen bij de erfgenamen. Karel moet dat doen binnen vijf jaar nadat hij op de hoogte is van het overlijden van zijn vader.

Ik wil niet hoeven bijbetalen als ik in een verzorgingstehuis kom te wonen. Kan ik mijn vermogen “schenken op papier” aan mijn zoon? (maart 2013)

Er bestaan veel misverstanden over "schenken op papier". Het is het bij notariële akte vastleggen van een schenking met schuldig erkenning. In de akte komt te staan dat u bijvoorbeeld € 30.000,00 schenkt aan uw zoon, maar het meteen weer terug leent. Over het geschonken bedrag moet schenkbelasting worden betaald. Uw zoon heeft voor 2013 een van schenkbelasting vrijgesteld bedrag van € 5.141,00. Over het meerdere, € 30.000,- min. € 5.141,00 = € 24.859,00 moet uw zoon 10% schenkbelasting betalen. De te betalen belasting is dus € 2.486,00. Omdat het eigenlijk een geldlening van u aan uw zoon is, moet u rente over het geleende bedrag betalen aan uw zoon. De Belastingdienst heeft het rentepercentage gesteld op 6% per jaar. U moet uw zoon dus per jaar 6% van € 30.000,00 = € 1.800,00 rente betalen. Uw zoon moet het geschonken bedrag (€ 30.000,00) optellen bij zijn eigen vermogen en moet dan misschien Vermogens-rendements-heffing betalen. Dat is de inkomstenbelasting die voor Box 3 geldt. Het is 1,2% belasting per jaar. Het voordeel van schenken op papier is dat het bedrag niet meer tot uw vermogen hoort. Voor uw zoon kan het voordelig zijn bij de afwikkeling van uw nalatenschap. Het geschonken/geleende bedrag wordt afgetrokken van de rest van de nalatenschap. Alleen over het restant moet uw zoon dan nog efbelasting betalen. Voor de erfbelasting, na uw overlijden, geldt een vrijstelling voor uw zoon van € 19.535,00 (tarief 2013). Is de verkrijging hoger, dan is 10% erfbelasting verschuldigd tot een verkrijging van € 118.254,00 (tarief 2013). Is de verkrijging hoger, dan moet 20% belasting worden betaald over het meerdere.

Ik bezit alleen een huis waard € 180.000,- zonder hypotheek. Kan ik het overdragen aan mijn dochter, terwijl ik er in blijf wonen? Ik wil zelf zo min mogelijk vermogen hebben. (maart 2013)

Inderdaad kunt u het huis aan uw dochter leveren. Dat moet met een leveringsakte op te maken door de notaris. Het huis moet worden getaxeerd. Ook zal overdrachtsbelasting (2%) moeten worden betaald. De koopsom zal waarschijnlijk niet worden betaald, dus moet er een geldlening-akte tussen u en uw dochter worden opgemaakt. Uw dochter moet u jaarlijks rente gaan betalen over de lening van € 180.000,00. De Belastingdienst vindt dat het percentage 6% moet zijn. Uw dochter betaalt u dus € 10.800,00 rente per jaar. U kunt jaarlijks gaan kwijtschelden op de lening. Dat heeft wel tot gevolg dat uw dochter misschien zo veel vermogen heeft dat ze jaarlijks 1,2% vermogens-rendements-belasting moet betalen. Uw dochter moet alle eigenaarslasten van het huis betalen. Bovendien moet u uw dochter huur gaan betalen voor het wonen in haar huis. Rente – en huurbetalingen tussen u en uw dochter moeten daadwerkelijk worden gedaan, jaarlijks of maandelijks. Er komt dus heel wat bij kijken.

Mijn vriend is overleden. Hij woonde 30 jaar samen met een vriendin. Hij heeft geen kinderen. Wie erft van hem? (februari 2013)

Allereerst moet worden gekeken in het Centraal Testamenten Register (CTR) om te zien of uw vriend ooit een testament heeft gemaakt. Aan het CTR doen notarissen een melding als op hun kantoor een testament is opgemaakt. Zo kan na een overlijden worden gezien of er een testament is gemaakt en bij welke notaris de originele getekende akte in de kluis ligt. Als er geen testament is komt de familie van uw vriend in aanmerking om van hem te erven. Dat zijn zijn ouders/broers/zusters. Neven/nichten treden als erfgenaam in de plaats van een overleden broer of zuster. Soms is het een heel gezoek naar de juiste personen en de berekening van de erfdelen neemt ook nog wat tijd. Alle mogelijke erfgenamen moeten eerst gevraagd worden of ze wel erfgenaam willen zijn, want erfgenaam ben je pas als je de nalatenschap ook hebt aanvaard. De vriendin van uw vriend komt helaas NIET in aanmerking om van hem te erven. Zij kan alleen erfgenaam zijn als uw vriend haar in zijn testament heeft bedacht.

Wat doet de notaris als oom Karel een testament komt maken, om te voorkomen dat in het testament iemand wordt benoemd die oom Karel eigenlijk helemaal niet wil benoemen. (februari 2013)

Dat is een moeilijke kwestie. Het is natuurlijk niet altijd even duidelijk. Soms zijn mensen onder druk gezet. De notaris bouwt daarom een aantal voorzorgsmaatregelen in. Wanneer neef Daan voor oom Karel de afspraak maakt is de notaris al alert. Waarom nam oom Karel niet zelf het initiatief om de notaris te bellen? Oom Karel moet in ieder geval zelf een gemaakte afspraak voor de bespreking bevestigen. De notaris spreekt oom Karel onder vier ogen. Niemand mag bij het gesprek aanwezig zijn. In het persoonlijke en vertrouwelijke gesprek moet de notaris vaststellen of oom Karel nog helder van geest is. Als dat niet het geval is, dan wordt er GEEN testament gemaakt. Blijkt in het gesprek dat oom een speciale voorkeur heeft voor een bepaald persoon, dan zal de notaris naar de reden en achtergronden daarvoor vragen. Een ervaren notaris heeft dan al gauw in de gaten of oom Karel een oprechte keuze maakt.

Hoe kan ik voorkomen dat ik word kaalgeplukt als ik dement zou zijn geworden? (februari 2013)

Dat is nogal een ferme stelling! Als u de regie over uw leven en uw beslissingen wilt houden, ook wanneer u ziek zou worden, zijn er mogelijkheden. U kunt nu, terwijl u helder van geest bent een persoon aanwijzen die u vertrouwt en die voor u zal gaan optreden als u dat zelf niet meer kan. Dit wordt vastgelegd in een zogenoemd LEVENSTESTAMENT. Het is een akte die bij de notaris wordt opgemaakt. U geeft daarin volmacht om uw financiële zaken te regelen en over uw bankrekeningen te beschikken aan een persoon waarin u het volledige vertrouwen heeft. In die akte kunnen precies de omstandigheden worden aangegeven wanneer de volmacht moet ingaan. U kunt in een levenstestament ook een persoon aanwijzen die de medische beslissingen voor u mag nemen, als u dat niet meer kan. Het Levenstestament is een maatwerk-document waarin u zelf kunt kiezen welke onderwerpen u wilt regelen. U bespreekt het met de notaris. Als de akte is gemaakt, wordt daarvan melding gemaakt bij het Centraal Levenstestamenten Register (CLTR). Zodat als het nodig mocht zijn, in de toekomst altijd nagekeken kan worden of iemand ooit een levenstestament heeft gemaakt en bij welke notaris de originele ondertekende akte in de kluis ligt.

Hoeveel geld kan ik belastingvrij schenken? (januari 2013)

Ieder jaar stelt de minister van financiën de bedragen vast die vrij van schenkbelasting kunnen worden geschonken. Voor het kalenderjaar 2013 gelden de volgende bedragen: Ouders kunnen ieder kind maximaal € 5.141,- belastingvrij schenken. Ouders kunnen eenmalig een hoger bedrag belastingvrij schenken aan een kind tussen de 18 en 40 jaar. In 2013 is dat bedrag € 24.676,-. Als het om een schenking aan een kind gaat in verband met de aankoop van een huis of aflossing van een hypotheek, dan kan maximaal € 51.407,00 belastingvrij worden geschonken. Wilt u schenken, bijvoorbeeld aan een kleinkind, vriend of kennis, dan is dat belastingvrij tot een bedrag van € 2.057,- in 2013.

Verandert de erfbelasting in 2013? (januari 2013)

Erfbelasting is de belasting die verschuldigd is door de erfgenamen van een overledene. In 2010 is de erfbelasting zo veranderd dat de tarieven en de groepen van personen voor wie die bepaalde tarieven golden zijn gewijzigd. Het is iets minder gecompliceerd geworden. Er zijn nog maar drie groepen: 1: partners en kinderen 2. Kleinkinderen en 3. Overig. Voor groep 1 geldt: het tarief is 10% tot een verkrijging van € 118.254,-(tarief 2013). Is de verkrijging per erfgenaam hoger dan dat bedrag, dan geldt een tarief van 20% over het meerdere. Wel zijn er vrijstellingen. Partners betalen geen erfbelasting als de verkrijging minder is dan € 616.880,-(tarief 2013) . Ieder kind heeft een vrij bedrag tot € 19.535,- (tarief 2013); Groep 2.: Als kleinkinderen erven van oma of opa, is het tarief 18% voor een verkrijging tot een bedrag van € 118.254,-. Kleinkinderen betalen 36% over het meerdere als ze meer verkrijgen dan € 118.254,-. Kleinkinderen hebben een belastingvrij bedrag van € 19.535,- (tarief 2013) als ze van opa of oma erven. Groep 3.: Tot de groep “Overig” behoren alle andere erfgenamen. Dit kunnen dus zijn: broers, zusters, vader, moeder, neven nichten en vrienden. Het tarief is 30% tot een verkrijging van € 118.254,- en 40% over het meerdere als de verkrijging hoger is. Er is een vrij bedrag van € 2.057,- Ieder ouder heeft een belastingvrij bedrag van € 46.266,-.

Mijn oma is op 3 januari overleden. Ik ga een bedrag van ongeveer € 100.000,00 van haar erven. Hoeveel erfbelasting moet ik betalen? (januari 2013)

U heeft allereerst een vrij bedrag van € 19.535,-. Over de rest betaalt u 18%. Dat is 18% van € 80.465,- is € 14.484,- erfbelasting. U houdt dus over € 85.516,-

Ik heb € 40.000,00 aan mijn zoon uitgeleend. Hoe kan ik dat vastleggen en wat zijn de gevolgen. Ik ben alleenstaand en heb vier kinderen. (december 2012)

U doet er goed aan de geldlening met uw zoon bij notariële akte vast te leggen. Dit is ook ten opzichte van uw andere kinderen een verstandige beslissing. Als uw zoon tevens eigenaar van een huis is kan er zelfs hypotheek op zijn huis worden gevestigd voor het geleende bedrag plus de rente. Voordeel van een hypothecaire geldlening is dat wanneer uw zoon zijn huis verkoopt u wordt benaderd omdat u hypotheekhouder bent. U kunt het verschuldigde dan terugbetaald krijgen. Als u mocht overlijden voordat uw zoon zijn schuld heeft terugbetaald, dan valt de schuld als een vordering in uw nalatenschap. Uw zoon kan dan met de mede-erfgenamen afspreken dat de schuld met zijn erfdeel wordt verrekend. Uw zoon moet u minimaal 6% rente betalen over het geleende bedrag. De fiscus ziet een geldlening aan een kind, waarvoor geen rente wordt gerekend als een schenking van 6% rente per jaar over het geleende bedrag. Als die rente niet is betaald kan het zijn dat uw zoon daarover alsnog schenkbelasting moet betalen aan de Belastingdienst.

Mijn echtgenote is overleden. Wij hebben samen een huis. Wij hebben vier kinderen. Mijn echtgenote heeft geen testament gemaakt. Moet er een Verklaring van Erfrecht (VVE) worden opgemaakt? (december 2012)

Het is wel verstandig. Volgens het erfrecht bent u, als langstlevende echtgenoot, de enige gerechtigde tot alle bezittingen en schulden die u samen met uw echtgenote had. Daardoor is dus ook het huis nu van u alleen. Met deze zogeheten Wettelijke Verdeling hebben de kinderen alleen maar een vordering op u, ter grootte van hun erfdeel. Die vordering kunnen ze pas te gelde maken na uw overlijden. Met een Verklaring van Erfrecht kunt u bewijzen dat u de enige gerechtigde bent aan bijvoorbeeld de bank, om de gezamenlijke rekeningen op uw naam te laten zetten. De notaris kan de Verklaring van Erfrecht ook bij het Kadaster inschrijven. Daardoor komt het huis op uw naam te staan en is er later geen probleem als u het wilt verkopen.

Ik woon al tien jaar samen met mijn vriendin. Wij hebben twee kinderen. Is een Samenlevingsovereenkomst (SLO) een goede keuze voor ons? (december 2012)

Nee, dat is niet de beste keus. Voor partners met kinderen staan prima regelingen in de wet: Het huwelijk en het Geregistreerd Partnerschap. Zij worden allebei op het stadhuis of stadsdeelkantoor gesloten. Er ontstaat een gemeenschap van goederen, en voor het erfrecht geldt de Wettelijke Verdeling (zie hierboven). Ook is door een huwelijk het gezag voor de man over de kinderen meteen geregeld en staat het recht op alimentatie vast. Een SLO is een verzameling losse afspraken, die soms fiscaal vervelend kunnen uitpakken. U zou bovendien nog testamenten moeten maken om er voor te zorgen dat u elkaars erfgenaam wordt. Met een SLO wordt dat namelijk niet geregeld. U heeft nu (met of zonder SLO) allebei uw twee kinderen als enige erfgenamen. Is dat wel de bedoeling? U doet er verstandig aan advies in te winnen bij een notaris.

De hypotheek op mijn huis is afgelost. Hoe blijkt dat bij het Kadaster? (november 2012)

Niet automatisch. De inschrijving van de hypotheek moet worden doorgehaald bij het Kadaster. Toen u de hypothecaire lening aanging heeft de notaris er voor gezorgd dat de hypotheek- akte bij het Kadaster werd ingeschreven. Daardoor kan iedereen bekijken welke schulden op uw huis kunnen worden verhaald bij wanbetaling. Als u uw huis wilt verkopen, moet u dat doen " vrij van hypotheken" dat betekent dat de inschrijving op het Kadaster moet worden doorgehaald. Dit wordt ook wel royeren genoemd. Het is een administratieve handeling die de notaris verricht. Hij neemt contact op met de bank om een getekende verklaring te verkrijgen, waaruit blijkt dat de lening is afbetaald. Met die verklaring kan de notaris een akte opmaken, die hij naar het Kadaster stuurt. U moet een notaris opdracht geven tot deze werkzaamheden. Voor een relatief laag bedrag kan het royement voor u worden verzorgd, meteen nadat u heeft afgelost. Het wordt vaak duurder als het royement jaren later moet gebeuren, bij voorbeeld als u bent overleden en uw kinderen het huis willen gaan verkopen. Het is dan ingewikkelder om uit te zoeken of en hoe de lening werd afgelost. Dat brengt extra kosten met zich.

Ik wil bij testament regelen dat twee goede vrienden van mij mijn geld en spullen erven. Moeten ze meekomen naar de notaris? (november 2012)

Nee, dat is een misverstand. Een testament is het vastleggen van uw laatste wil. Het is een geheim document dat u samen met de notaris opmaakt. Niemand anders dan u mag bij de bespreking en latere ondertekening aanwezig zijn, zelfs niet de door u aan te wijzen executeur, die uw laatste wil gaat uitvoeren. Daar zijn verschillende redenen voor. Het maken van een testament is een eenzijdige rechtshandeling. Tijdens uw leven bent u – als u helder van geest bent- altijd in de gelegenheid een nieuw testament te maken, waarbij u het voorgaande herroept. Dat gebeurt meestal omdat uw omstandigheden veranderd zijn. Bijvoorbeeld: u bent gaan samenwonen of u bent getrouwd. Ook kan het zijn dat de aangewezen erfgenaam of executeur is overleden. Veel mensen maken om de 5 of 10 jaar een nieuw testament. Na uw overlijden geldt het laatst gemaakte testament. Daarvan blijkt uit de inschrijving bij het Centraal Testamenten Register (CTR). In het CTR wordt ingeschreven wanneer u een testament maakte en bij welke notaris de origineel getekende akte in de kluis ligt.

Welke rechten hebben erfgenamen? (november 2012)

Na uw overlijden zal een familielid of erfgenaam een notaris moeten benaderen. De notaris kan dan uitzoeken wie er als erfgenaam in aanmerking komt. Als bij inzage in het CTR blijkt dat er een testament is gemaakt, vraagt de notaris kopie van de akte op bij de notaris die de akte opmaakte. Hij benadert de benoemde erfgenamen. Zij hebben het recht de nalatenschap te verwerpen. Dat gebeurt meestal als er meer schulden dan bezittingen zijn. Erfgenamen kunnen de nalatenschap zuiver aanvaarden. Dan krijgen ze alle bezittingen (geld en spullen) en moeten ook alle schulden van de overledene betalen, zelfs als er meer schulden dan bezittingen zijn. Bij beneficiaire aanvaarding, wordt je vereffenaar. Je moet de nalatenschap gaan afwikkelen, maar bent niet zelf aansprakelijk voor de schulden die hoger zijn dan de waarde van de bezittingen. Een erfgenaam die een daad van aanvaarding heeft gedaan, bijv. door het huis op te gaan ruimen heeft automatisch zuiver aanvaard. Let dus op voordat u dat doet!

Hoe gaat het maken van een testament in zijn werk? (oktober 2012)

In een eerste bespreking met de notaris kunt u uitleggen wat uw wensen zijn en wordt bekeken wat voor uw situatie de beste regeling is. De notaris legt u uit hoe het erfrecht is geregeld in de wet en welke gevolgen bepaalde keuzes hebben o.a. voor de erfbelasting. U ziet, het is maat werk. Dan gaat de notaris een ontwerp akte testament voor u maken, dat u krijgt toegestuurd. U kunt het dan in alle rust thuis lezen. Daarna maakt u een afspraak voor de ondertekening. U gaat dus twee keer naar het notariskantoor. Het testament is pas geldig als het is ondertekend.

Ik was bij de notaris samen met mijn oom, voor het testament van mijn oom. Waarom mocht ik niet bij de bespreking zijn? (oktober 2012)

Het opmaken van een testament is een persoonlijke kwestie die heel zorgvuldig moet worden behandeld. De notaris heeft het gesprek met uw oom onder vier ogen. Dat heeft verschillende redenen. De notaris moet in het gesprek kunnen vaststellen wat precies zijn wensen zijn. Hij moet het uit de mond van uw oom zelf horen. De notaris moet beoordelen of uw oom precies begrijpt wat de gevolgen zijn van de keuzes die hij maakt in het op te stellen testament. Het gaat het beste als er niemand anders bij het gesprek aanwezig is. Ook wordt beïnvloeding zo uitgesloten.

Ik heb geen kinderen en alleen een zuster. Als mijn zuster voor mij komt te overlijden, erft mijn zwager dan van mij? (oktober 2012)

Neen, niet automatisch. Het erfrecht volgens de wet is gebaseerd op bloedverwantschap. Als u geen testament heeft gemaakt komt alleen uw eigen familie in aanmerking om van u te erven. Dat zouden de kinderen van uw zuster kunnen zijn. Als u wilt dat uw zwager van u erft, moet u dat in een testament bij de notaris laten vastleggen.

Kan ik in een brief, die ik thuis bewaar, opschrijven wie mijn spaargeld krijgt na mijn overlijden? (oktober 2012)

Helaas, een dergelijke brief heeft geen rechtsgevolg. In de wet is bepaald dat u dit soort dingen uitsluitend bij de notaris in een testament kunt regelen. Het voorkomt misbruik en fraude. Want als u er niet meer bent, hoe zouden we dan weten of die brief door u niet werd geschreven terwijl er iemand een pistool tegen uw hoofd hield? Wel kunt u bij brief uw huisraad en sieraden aan iemand nalaten. Dat is een codicil.

Kan ik een kind uitsluiten van mijn nalatenschap? Een van mijn drie dochters is namelijk zelf al erg rijk. (oktober 2012)

In een testament, op te maken bij de notaris, kunt u uw dochter onterven. Zij heeft dan geen recht op spullen uit uw nalatenschap. Zij is echter niet rechteloos. Ze zou bij uw andere kinderen een beroep kunnen doen op haar legitieme portie. Dat is een bedrag in geld ter waarde van de HELFT van haar erfdeel. Uw dochter kan dus aanspraak maken op een bedrag in geld van 1/6e deel van uw nalatenschap. Als ze er een beroep op wil doen, moet ze dat doen bij haar zusters, binnen vijf jaar nadat zij weet van uw overlijden.

Mijn zuster is ernstig ziek. Hoe kunnen wij inzage krijgen in haar administratie? (september 2012)

U kunt via de Kantonrechter het bewind laten uitspreken over de goederen die uw zuster heeft. Daaronder vallen de bankrekeningen en haar verdere administratie. U moet dat aanvragen bij de Kantonrechter van de woonplaats van uw zuster. U kunt formulieren daarvoor downloaden via www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/curatele-bewind-en mentorschap. De door de rechter benoemde bewindvoerder kan dan alle zaken regelen. Ook de bankzaken. U kunt de bewindvoerder worden.

Wat is een Levenstestament ? (september 2012)

U kunt bij de notaris laten vastleggen dat u volmacht geeft aan een persoon die u vertrouwt. Deze volmacht geldt dan ook als u ernstig ziek wordt. In een levenstestament kunt u precies laten vastleggen in welke situaties de volmacht kan worden gebruikt. Dat geldt dan vooral voor uw administratie en bankzaken, maar ook bijvoorbeeld voor medische beslissingen. Op die manier heeft u zelf geregeld wie uw belangen zal behartigen, als u dat niet meer kan. De kantonrechter hoeft dan niet een bewindvoerder te benoemen.

Als mijn zuster bij haar overlijden schulden nalaat, ben ik dan aansprakelijk? (september 2012)

Alleen erfgenamen, die de nalatenschap hebben aanvaard, zijn aansprakelijk voor de schulden van een overledene. Daarom is het van belang dat u zo snel mogelijk na een overlijden naar de notaris gaat. De notaris kan verzorgen dat u de nalatenschap zo accepteert, dat u zelf niet hoeft toe te leggen op een nalatenschap. Dit is de zogenoemde Beneficiaire Aanvaarding. Het is NIET verstandig na een overlijden de woning van een overledene op te gaan ruimen. U doet daarmee een “daad van aanvaarding” van de nalatenschap. Dan bent u als erfgenaam verantwoordelijk voor de bezittingen en de schulden, ook als er meer schulden zijn dan bezittingen. Dan spreken we van een negatieve nalatenschap. Als u opdracht geeft voor de uitvaart, bent u zelf aansprakelijk voor de kosten. U gaat immers een overeenkomst met de uitvaartorganisatie aan. Vaak kunnen de uitvaartkosten via de erfgenamen met de nalatenschap van de overledene worden verrekend, maar dat lukt niet altijd.

Wat gebeurt er als niemand opdracht geeft tot de uitvaart van een overledene? (september 2012)

De gemeente heeft uiteindelijk de plicht om de uitvaart te verzorgen. Dat gebeurt ook regelmatig. De gemeente gaat daarna wel zoeken naar de erfgenamen van de overledene. Als er erfgenamen zijn, die de nalatenschap hebben aanvaard, zal de gemeente de uitvaart kosten op die erfgenamen verhalen. Als u de nalatenschap heeft verworpen, bent u niet aansprakelijk. Ook al bent u naaste familie.

Wij willen dat de kinderen van mijn man evenveel van ons zullen erven als onze pleegzoon. Kan dat? (september 2012)

Ja dat kan. U moet dan allebei een testament laten opmaken bij de notaris.

Waarom is de notaris zo duur? (augustus 2012)

Tja, duur is een relatief begrip. Wat de één duur vindt, vindt de ander een koopje. De notaris geeft u advies, gebaseerd op zijn kennis. Deze kennis is opgedaan in de rechtenstudie op de universiteit. Voorts houdt de notaris dagelijks de rechtsontwikkeling bij door het bestuderen van rechterlijke uitspraken. Ook volgt de notaris cursussen onder meer in verband met toekomstige wetswijzigingen. De notaris deelt zijn kennis met u in gesprekken en brieven, waarin hij u advies geeft over uw situatie ten opzichte van het recht, over oplossingen voor problemen en over de mogelijke besparing van betaling van belasting. Vaak wordt naar aanleiding van het advies een akte opgemaakt. In het familierecht valt daarbij te denken aan een Testament, een Samenlevingsovereenkomst of Huwelijksvoorwaarden. Zaken zijn daardoor voor u goed geregeld. Nadat de akte is ondertekend, wordt deze op het notariskantoor bewaard. U krijgt een officiële kopie mee. De originele akten moeten op het notariskantoor in een brandvrije kluis 20-30 jaar worden bewaard. Daarna gaan de akten naar een centrale bewaarplaats onder beheer van het notariaat, zodat altijd nog afschriften kunnen worden afgegeven. Na 75-100 jaar gaan de akten naar het Rijksarchief. Het tarief dat de notaris voor zijn werkzaamheden in rekening brengt, omvat mede de bovenbedoelde kosten. Vaak heeft u voordeel aan het feit dat uw zaken goed zijn geregeld omdat u daardoor kosten bespaart, zoals proceskosten en/of belastingen. Goed advies kan onbetaalbaar zijn!

Mijn vriend en ik gaan uit elkaar. We hadden een Samenlevingsovereenkomst (SLO) gemaakt. Heb ik recht op alimentatie? (augustus 2012)

Dat hangt helemaal af van de afspraken die zijn vastgelegd in de SLO. Alimentatie bij scheiding na huwelijk of geregistreerd partnerschap is in de wet geregeld. Dan heeft u op grond van de wet, recht op partner-alimentatie. Wel hangt het er van af of de rechter u het ook toekent. Dat heeft te maken met de inkomenssituatie van de beide partners. Bij SLO is dat anders. De Samenlevingsovereenkomst is NIET in de wet geregeld. In een SLO zijn een verzameling afspraken, in een akte bij de notaris, tussen u beiden vastgelegd. Het hangt er maar van af welke onderwerpen u in uw SLO heeft geregeld. U heeft een keuze over de op te nemen afspraken. De SLO is daarom een heel flexibele overeenkomst, die u geheel naar uw eigen wensen kunt laten opmaken. Als er geen afspraken over alimentatie in staan, heeft u er geen recht op. Het is van belang om regelmatig, bijvoorbeeld eens in de vijf jaar te bekijken of de afspraken die u maakte bij het begin van uw samenwonen, nu nog wel goed zullen uitpakken. Zijn er kinderen geboren? Is er een huis gekocht? Is één van u minder gaan werken? Allemaal wijzigingen in uw situatie die misschien om andere afspraken in uw SLO vragen. Als recht op alimentatie voor de partner niet is afgesproken, heeft u er geen recht op. Voor kinderalimentatie ligt dat anders.

Ik wil iemand volmacht geven om mijn zaken te regelen voor het geval ik dement zou worden, kan dat? (juli 2012)

Ja dat is mogelijk. In een zogenoemd "levenstestament" kunt u aangeven aan wie u volmacht wilt geven voor uw financiële zaken. Ook kunt u iemand aanwijzen die medische beslissingen voor u kan nemen. Daarbij kunt u denken aan het stopzetten van bepaalde medische behandelingen. Met deze akte, die u samen met de notaris ondertekent, kunt u allerlei zaken vastleggen, die te maken hebben met belangrijke (levens)beslissingen die u wilt nemen. Als de akte is getekend zal de notaris opgeven aan het Levenstestamenten Register, dat u een dergelijke akte heeft gemaakt, met datum en het nummer dat de akte bij de notaris heeft gekregen. De akte en inschrijving bij het Levenstestamenten Register geven u zekerheid dat bij uw eventuele dementie de zaken zo worden geregeld zoals u dat heeft gewild. U zult begrijpen dat het maatwerk is. Niet iedereen wil dezelfde zaken vastleggen. Daarom zal de notaris eerst de diverse mogelijkheden met u willen bespreken.

Ik heb geen familie meer. Wie erft van mij als ik kom te overlijden? (juli 2012)

Volgens de wet zijn uw erfgenamen uw familieleden tot in de zesde graad. Dat kunnen zijn de kinderen en/of kleinkinderen van vooroverleden broers of zusters; (klein)kinderen van (oud)ooms of tantes. Waarschijnlijk mensen die u niet eens kent. Als u iets overkomt zullen uw bankrekeningen worden geblokkeerd, totdat is uitgezocht wie uw erfgenamen zijn en of zij de nalatenschap willen aanvaarden. De notaris is degene die dit uitzoekt. Door informatie in te winnen bij diverse bevolkingsregisters kan iemands familie in kaart worden gebracht. Het kan zijn dat er erfgenamen worden gevonden in verschillende takken van uw familie. Daardoor hebben de gevonden erfgenamen niet allemaal recht op een gelijk deel van de nalatenschap. De breukdelen worden door de notaris berekend. De notaris neemt contact op met de erfgenamen, wijst ze op hun rechten en vraagt of ze erfgenaam willen zijn. De erfgenamen geven dan volmacht aan één van hen, of aan de notaris om de nalatenschap verder af te wikkelen. U zult begrijpen dat er kosten zijn gemoeid met dit zoekwerk. U kunt er ook voor kiezen een testament te maken. Zoals bekend wordt een testament gemaakt in een akte die u samen met de notaris ondertekent. Daarin kunt u bijvoorbeeld een vriend/vriendin of een goed doel als erfgenaam aanwijzen.

Hoe wordt na mijn overlijden bekend dat ik een testament heb gemaakt? (juni 2012)

Na uw overlijden zal uw nalatenschap afgewikkeld moeten worden. Meestal gaat een familielid of buurman, die van uw overlijden weet, zaken regelen, zoals uw uitvaart. Banken en verzekeringsmaatschappijen willen een bewijs van een notaris om te kunnen zien wie de erfgenamen zijn, of zij de nalatenschap hebben aanvaard en wie uw nalatenschap mag afwikkelen. Het bewijs dat men wil hebben is de Verklaring van Erfrecht. Degene die uw nalatenschap gaat afwikkelen zal daarvoor naar een notaris moeten gaan. De notaris doet eerst een aantal onderzoeken, voordat hij dit document opmaakt. Een van die onderzoeken is die bij het Centraal Testamenten Register.

Het Centraal Testamenten Register (CTR) (juni 2012)

Bij het CTR staat vermeld wie een testament heeft gemaakt en bij welke notaris de originele akte wordt bewaard. Als de notaris, bij wie de akte werd gemaakt, is overleden of gestopt met werken, worden de akten bewaard bij de opvolger. Iedere notaris die stopt met zijn werk krijgt een opvolger die de bewaarde akten overneemt. Na 30 jaar gaan alle originele akten, dus ook de testamenten, naar de Centrale Bewaarplaats in Winschoten. De notaris vraagt kopie van de akte op bij de collega of in Winschoten en gaat de in het testament benoemde erfgenamen benaderen met de vraag of zij erfgenaam willen zijn. Na elk overlijden zou je dus altijd eerst via het Centraal Testamenten Register moeten nagaan of er een testament is gemaakt. Via een notaris kan het testament worden opgevraagd.

Ik ben erfgenaam van mijn oom. Ik weet dat hij alleen schulden nalaat. Wat moet ik doen? (juni 2012)

U moet zo snel mogelijk naar een notaris. Deze kan voor u verzorgen dat u de nalatenschap officieel verwerpt. Dit moet door het opmaken van een akte op de Rechtbank. De notaris zorgt dat u een complete en correct opgemaakte volmacht tekent. Hij stuurt die volmacht door naar de Rechtbank. Met die volmacht wordt dan de akte van verwerping op de Rechtbank opgemaakt. Afschrift van de akte wordt opgestuurd naar de notaris. Behalve de kosten van de notaris rekent de Rechtbank € 114,00 griffierechten. Mocht u broers/zusters hebben die ook willen verwerpen, zorg dan dat die ook een volmacht tekenen bij de notaris. De notaris stuurt dan alle volmachten tegelijk naar de rechtbank. Dat spaart griffierecht. Het is namelijk € 114,00 per akte van verwerping, ongeacht hoeveel personen de nalatenschap verwerpen. Houd er wel rekening mee, dat als u verwerpt, uw kinderen in uw plaats erfgenaam worden. Zij zouden dan ook moeten verwerpen. De akte wordt op de Rechtbank opgemaakt, zodat schuldeisers van de overledene op een centrale plaats kunnen nagaan wie de nalatenschap heeft verworpen. Alleen door de officiële verwerping bent u niet aansprakelijk voor de schulden van uw oom.

Ik ben geadopteerd. Ben ik erfgenaam van mijn biologische moeder? (mei 2012)

Neen, dat is niet het geval. Door adoptie worden de wettelijke banden met uw biologische ouders verbroken. U krijgt er nieuwe ouders voor in de plaats. Volgens de wet wordt u de erfgenaam van deze ouders. Het staat uw biologische moeder natuurlijk wel vrij om u te benoemen als erfgenaam in een testament.

Ik heb al 30 jaar geen contact meer met mijn zoon. Kan ik hem onterven? (mei 2012)

Ja, sedert het erfrecht in 2003 is gewijzigd kunt u uw kind of kinderen formeel onterven. Dat moet u doen door een testament bij de notaris te laten opmaken. Voor uw zoon heeft dat tot gevolg dat hij niet wordt betrokken bij de verdeling van uw nalatenschap. Ook heeft hij geen recht op spullen uit uw nalatenschap. Hij is echter niet rechteloos. Ieder kind heeft een zogenoemde "legitieme portie" Dit is een vordering in geld ter grootte van de helft van hun erfdeel. Stel dat uw nalatenschap totaal € 40.000,00 is, uw echtgenoot is overleden en u heeft 2 kinderen. Ieder kind (dat niet is onterfd) heeft recht op de helft (1/2e) of € 20.000,00. De legitieme portie van ieder kind in dit geval is 1/2 van 1/2 is 1/4e deel of € 10.000,00. Uw onterfde zoon heeft dus een vordering van € 10.000,00 op het andere kind/erfgenaam. Het andere kind erft alles : € 40.000,00. Maar moet rekening houden met de vordering van uw zoon. Uw zoon moet zelf een beroep doen op de legitieme portie door deze op te eisen bij de erfgenamen, binnen vijf jaar nadat hij bekend is met uw overlijden.

Wij willen trouwen op huwelijksvoorwaarden. Kunnen we toch samen eigenaar worden van zijn huis ? (mei 2012)

Ja dat kan. In huwelijksvoorwaarden spreek je in principe af dat alle bezittingen (en schulden) gescheiden blijven. Je kunt een beperkte gemeenschap afspreken. Dat zou dan bijvoorbeeld de gemeenschap van het woonhuis kunnen zijn, waarvan je man nu alleen de eigenaar is. Die gemeenschap omvat dan behalve het huis ook de hypothecaire vorderingen. Het is verstandig meteen af te spreken dat u samen het bestuur heeft over dat huis. Als je samen het bestuur hebt moet je in de toekomst ook samen de beslissingen nemen bij bijvoorbeeld: verbouwen, verkopen of vestigen van een hypotheek. Als je een uittreksel van de akte bij het Kadaster laat inschrijven, kunnen voortaan ook buitenstaanders (banken, aannemers, notarissen) van jullie afspraak weten op momenten dat het er op aan komt. Zij doen namelijk onderzoek bij het Kadaster om te controleren wie eigenaar is en wie het bestuur heeft.

Mijn partner en ik hebben een Samenlevingsovereenkomst (SLO). Blijft deze overeenkomst van kracht als wij gaan trouwen? (april 2012)

Neen, dat is niet het geval. Door uw huwelijk vervallen de afspraken uit uw SLO. Vaak staat dit ook vermeld in de akte van SLO, meestal aan het slot. De wet regelt welke gevolgen het huwelijk heeft voor de bezittingen en schulden van u en van uw partner. Er ontstaat een Gemeenschap van Goederen. Dit betekent dat alles wat u heeft en wat u tijdens uw huwelijk verkrijgt van u samen is. Ieder is gerechtigd tot de helft van de waarde van de gemeenschap van goederen. Schuldeisers kunnen zich verhalen op de gehele Gemeenschap van Goederen. Als u niet wilt dat een Gemeenschap van Goederen ontstaat, kunt u tevoren bij de notaris Huwelijksvoorwaarden laten opmaken. U doet er verstandig aan om ruim voor uw bruiloft een afspraak te maken met de notaris om de inhoud van uw huwelijksvoorwaarden te bespreken.

Mag mijn executeur bepalen wie na mijn overlijden mijn geld en spullen krijgt?
(april 2012)

Neen, dat mag de executeur niet. Door uw overlijden worden uw erfgenamen - als zij de nalatenschap hebben aanvaard - eigenaar van uw geld en spullen. De functie van executeur ontstaat pas NA uw overlijden. De executeur regelt uw uitvaart en de afwikkeling van uw nalatenschap, zoals: ontruimen van het huis, overzicht maken van alle bezittingen en schulden, aangifte doen voor de erfbelasting en de aanslag erfbelasting betalen. Daarna verdeelt hij geld en spullen onder de erfgenamen, volgens hun erfdelen. De executeur moet na afloop, goedkeuring voor zijn werk krijgen van de erfgenamen. Hij heeft de afwikkeling van de nalatenschap als het ware voor de erfgenamen gedaan.

Ik heb geen naaste familie meer. Wie zijn mijn erfgenamen (april 2012)

De wet bepaalt wie uw erfgenamen zijn. Dat zijn uw echtgenoot en kinderen. Of als u die niet heeft: uw broers en zusters, of hun kinderen als een broer of zuster is vooroverleden. Familie tot in de zesde graad zijn uw erfgenamen. Dat kunnen dus verre achterneven of -achternichten zijn. Personen die u niet eens kent! Na uw overlijden zal daar naar worden gezocht. Iedere erfgenaam heeft recht op een bepaald breukdeel van uw nalatenschap. Dat breukdeel hangt van verschillende factoren af. Zoals van welk familielid de personen afstammen en hoeveel broers/zusters er in een bepaalde groep zijn. U begrijpt dat de afwikkeling van een nalatenschap met niet directe familieleden veel tijd (en kosten!) met zich zal brengen. Er blijft dan niet veel over voor de erfgenamen zelf.

Daarom is het verstandig dat u een testament maakt. Bij het maken van een testament kunt u zelf bepalen wie uw erfgenamen worden. Een of meerdere personen en/of een of meerdere goede doelen. Aan u de keus!

Erven de kinderen van mijn man uiteindelijk wat ik van mijn ouders heb geërfd? (maart 2012)

Ja dat kan. Als u zelf geen kinderen heeft, is uw echtgenoot uw enige erfgenaam. Hij erft al uw bezittingen en schulden, dus ook dat wat u van uw ouders heeft geërfd. Wanneer uw echtgenoot na u overlijdt gaat zijn gehele vermogen (= bezittingen en schulden) naar zijn erfgenamen. Dat zijn zijn kinderen. Hetgeen uw echtgenoot van u heeft geërfd maakt ook deel uit van zijn vermogen en gaat dan ook naar zijn kinderen. Als u niet zou willen dat het zo gaat dan kunt u een testament maken. Zoals bekend moet u een testament samen met de notaris maken.

Ik wil een voogd benoemen. Moet die persoon mee naar de notaris? (maart 2012)

Neen, die beoogde voogd gaat niet mee naar de notaris. Van voogdij is pas sprake als een minderjarige geen ouders meer heeft met het gezag. Het benoemen van een voogd gebeurt door de rechter. Als u tevoren bij de notaris in een akte een persoon heeft aangewezen tot voogd, dan zal de rechter die persoon vragen of hij/zij de functie van voogd wil aanvaarden. Het aanwijzen van een voogd gaat bij testament of bij akte van voogdijbenoeming.

Bij de bespreking zal de notaris het gesprek met u alleen willen voeren. Dergelijke gesprekken zijn privé en heel vertrouwelijk. De notaris en u moeten vrijuit kunnen spreken, waarbij iedere beïnvloeding door een andere persoon moet worden uitgesloten. De functie van voogd ontstaat pas nadat de rechter de persoon heeft benoemd. Het is verstandig tevoren met de voogd te overleggen over zijn/haar toekomstige benoeming. De beoogde voogd kan hierover geen schriftelijke belofte doen. Hij/zij is ook niet aanwezig bij de bespreking en ondertekenen van de akte waar hij/zij wordt aangewezen.

Hoe wordt bekend dat ik bij testament of aparte akte een voogd heb benoemd? (maart 2012)

Alle akten ondertekend op het notariskantoor krijgen een uniek nummer en worden bewaard in de kluis van de notaris. Zo ook de akten van testament of voogdijbenoeming. Als een testament of voogdijbenoeming is opgemaakt en ondertekend wordt door de notaris doorgegeven aan het Centraal Testamenten Register: uw naam en geboortedatum, datum van ondertekenen van de akte, het unieke nummer dat de akte heeft. Door deze registratie kan na uw overlijden bij het Centraal Testamenten Register door iedere notaris worden nagegaan of u een testament of voogdijbenoeming heeft gemaakt. Kopie van de akte kan dan worden opgevraagd bij de notaris, of diens ambtopvolger, bij wie de originele akte in de kluis ligt. Akten ouder dan 30 jaar, dus ook de testamenten en voogdijbenoemingen, gaan naar de Centrale Bewaarplaats in Winschoten. Ze worden daar netjes per notaris bewaard en geadministreerd. Ze zijn dus altijd terug te vinden.

Ik woon samen met een vriendin. Ik wil dat alleen mijn kinderen van mij erven, en niet het kind van mijn vriendin. (februari 2012)

Het erfrecht voor mensen zonder testament is geregeld in de wet. Het is gebaseerd op bloedverwantschap. Bij overlijden erven daardoor alleen de eigen kinderen. Als u het anders wilt regelen, bijvoorbeeld als u wilt dat ook uw vriendin erft, dan moet u een testament maken. Dit is een akte op te maken bij een notaris. De notaris kan u adviseren een speciaal testament te maken, zodat het kind van uw vriendin niet uw erfdeel verkrijgt nadat uw vriendin ook is overleden.

De moeder van mijn echtgenote is overleden. Wij zijn in gemeenschap van goederen getrouwd. Heb ik recht op (deel van) de erfenis van mijn schoonmoeder? (februari 2012)

Als iemand erft, die in gemeenschap van goederen is getrouwd, valt de erfenis in de gemeenschap van goederen. Een gemeenschap van goederen bestaat uit alle bezittingen en schulden die ieder van de echtgenoten heeft. Ieder van de echtgenoten is gerechtigd tot de helft van de totale waarde. Het maakt niet uit van wie bepaalde vermogensbestanddelen zijn afgekomen. Dus ook niet of het uit de nalatenschap van uw schoonmoeder komt. Alleen als uw schoonmoeder een testament heeft gemaakt met een uitsluitingsclausule, dan blijft wat uw echtgenote heeft geërfd buiten de gemeenschap van goederen en is het dus alleen van haar.

Ik draag de naam van de tweede echtgenoot van mijn moeder. Deze naam heb ik gekregen na achternaams-wijziging. De tweede echtgenoot is onlangs overleden. Hij heeft geen testament gemaakt. Erf ik van hem? (februari 2012)

Neen, ik denk het niet. Het erfrecht is gebaseerd op bloedverwantschap. Alleen kinderen die tijdens huwelijk met de vader zijn geboren of kinderen die door de vader zijn erkend, komen in aanmerking om van hem te erven. Het dragen van iemands naam alleen doet geen erfrecht ontstaan. Waarschijnlijk heeft u nog een eigen vader. U komt in aanmerking van hem te erven.

Welke bedragen mag je schenken zonder dat er schenkbelasting is verschuldigd? (januari 2012)

Het zijn bedragen die ieder jaar opnieuw worden vastgesteld. Voor 2012 gelden de volgende bedragen. Een kind mag per jaar € 5.030,- belastingvrij als schenking van zijn ouders ontvangen. Tussen het 18e en 35e levensjaar mag een kind eenmalig als schenking van zijn ouders ontvangen € 24.144,-. Maar als de eenmalige schenking wordt gedaan in verband met aankoop huis of aflossen hypothecaire schuld door het kind, mogen de ouders tot € 50.300,- belastingvrij schenken. Voor iedere andere schenking, bij voorbeeld door u aan een vriend, is het belastingvrije bedrag € 2.012,- per jaar. Als meer wordt geschonken dan de jaarlijks vrijgestelde bedragen, moet schenkbelasting worden betaald. Voor kinderen die van hun ouders geschonken krijgen is het tarief 10% van de verkrijging tot een bedrag € 115.708,- (tarief 2012). Als door ouders aan kinderen in een jaar meer dan € 115.708,- wordt geschonken, dan wordt over het meerdere 20% schenkbelasting geheven. 20% is het hoogste tarief bij schenkingen van ouders aan hun kinderen. Als aan een vriend meer dan € 2.012,-- wordt geschonken, dan is over het meerdere 30% belasting verschuldigd tot een schenking van een bedrag van € 115.708,-. Wordt er meer dan € 115.708,- geschonken dan wordt over het meerdere 40% schenkbelasting geheven. 40% is het hoogste tarief in de schenkbelasting.

Wij hebben net een kind gekregen. Het huis staat op mijn naam. Heeft het zin een samenlevingsovereenkomst (SLO) te sluiten? (januari 2012)

Neen, in uw situatie eigenlijk niet.

Er bestaan veel misverstanden over de SLO. Mensen denken daarmee van alles te kunnen regelen. In de SLO wordt vastgelegd dat u de kosten van de huishouding deelt en dat de inboedel van u samen is. Ook kunt u elkaar aanwijzen als partner-pensioen-gerechtigde. Tevens spreekt u af dat alles wat van u samen is in eigendom verblijft aan de langstlevende partner. Door het sluiten van een SLO ontstaat GEEN gemeenschappelijk eigendom, dus ook niet van uw huis. Uw kind is door het wettelijk erfrecht uw enige erfgenaam. U zou kunnen denken aan het maken van een testament, als u ook uw partner wilt benoemen als erfgenaam. Maar u moet er dan wel rekening mee houden dat hij erg veel erfbelasting zal moeten betalen.

U zou ook kunnen denken aan een Huwelijk of Geregistreerd Partnerschap. Deze worden allebei op het Stadhuis of Stadsdeelkantoor gesloten. Na tekenen van de trouw/GP-akte ontstaat een gemeenschap van goederen. Uw wordt elkaars erfgenaam en voor het erfrecht geldt de Wettelijke Verdeling. Bij de Wettelijke Verdeling verkrijgt de langstlevende echtgenoot de gehele nalatenschap van de overledene. Uw kind krijgt zijn erfdeel nog niet uitgekeerd. Uw kind kan zijn erfdeel pas opeisen als ook zijn tweede ouder is overleden. De notaris kan u inlichten over de keuzes die u zou kunnen maken.

Ik heb voor de Belastingdienst een Samenlevingsovereenkomst (SLO) nodig. Kunt u dat verzorgen? (december 2011)

Ja, natuurlijk. De Belastingdienst wil aan dit document kunnen zien dat u voor elkaar heeft gekozen en dat u een wederzijdse zorgverplichting bent aangegaan. De SLO is in de praktijk ontstaan. Er staan geen regels over de SLO in de wet. Het is een verzameling afspraken. Als notaris kijk ik naar andere aspecten dan de Belastingdienst. Ik bekijk de civielrechtelijke afspraken die u maakt. Zoals: Het samen betalen van de kosten van de huishouding, en bepalen wat daar onder valt; het van u samen verklaren van de inboedelgoederen; het verblijvingsbeding : alles wat van u samen is verblijft bij de langstlevende van u beiden; elkaar aanwijzen tot Partner-pensioen gerechtigde; de volmacht tot nemen van medische beslissingen. Uit al die afspraken samen blijkt dat u voor elkaar wilt zorgen. Dat is wat de Belastingdienst wil zien.

Ik kreeg bezoek van de deurwaarder, voor een schuld van mijn overleden oom Cees. Wat kan ik daar mee doen? (december 2011)

Kennelijk bent u de erfgenaam van uw oom. Een erfgenaam kan verantwoordelijk worden voor de schulden van de nalatenschap. Heeft u aanvaard, dan heeft u ook de schulden geërfd. Als uw oom geen kinderen heeft achtergelaten en hij had evenmin een testament, dan zijn zijn erfgenamen: zijn ouders, broers/zusters. Als een broer of zuster eerder is overleden, dan komen zijn/haar kinderen als erfgenaam in aanmerking voor hun overleden ouder. Stel oom Cees kwam uit een gezin van drie kinderen. Ans, Bertha en Cees. Hun ouders zijn in 2004 overleden. Ans heeft drie kinderen: Danny, Eva en Ferry. Ans is in 2009 overleden. Stel Cees is in 2011 kinderloos overleden. Wie zij zijn erfgenamen en voor welke delen? Bertha voor 1/2e gedeelte en Ans zou ook voor 1/2e deel erfgenaam zijn. Nu Ans is overleden in 2009 komen haar drie kinderen als erfgenaam in aanmerking, ieder voor 1/3e x 1/2e = 1/6e gedeelte. Er zijn in de nalatenschap van Cees vier (4) erfgenamen: Bertha 1/2e, Danny 1/6e, Eva 1/6e en Ferry 1/6e gedeelte van de nalatenschap van Cees.

Wat zijn de rechten van een erfgenaam?

Er zijn drie keuzes: Verwerpen, Aanvaarden of Beneficiair Aanvaarden. Als de erfgenamen van Cees weten dat hij veel schulden nalaat, moeten zij zo snel mogelijk naar de notaris om te regelen dat zij de nalatenschap verwerpen. Dan krijgen ze niets, maar hoeven ook de schulden niet te dragen. Als je de nalatenschap zuiver aanvaardt, ben je gerechtigd in de nalatenschap voor jouw erfdeel, maar je moet ook de schulden van de nalatenschap dragen voor jouw deel, zelfs als er meer schulden dan bezittingen in de nalatenschap zitten. Zodra je "een daad van aanvaarding" hebt gedaan, zoals de woning van de overledene opruimen, ben je ook aansprakelijk voor de schulden. Pas dus op voordat je dat doet! Bij de beneficiaire aanvaarding moet je de nalatenschap wel gaan afwikkelen, maar als er meer schulden dan bezittingen blijken te zijn, ben je daar niet zelf aansprakelijk voor. De notaris kan adviseren. Ga eerst naar de notaris, daarna pas de woning van een overledene ontruimen!

Wij gaan trouwen. Ik wil graag dat mijn huis niet van ons samen wordt. Kan dat? Verder wil ik alles dat ik heb samen met mijn partner delen. (oktober 2011)

Ja dat kan. Door huwelijksvoorwaarden te maken bij de notaris voordat u bij de ambtenaar van de Burgerlijke Stand uw handtekening zet, dus voor de bruiloft. In de akte van huwelijksvoorwaarden kan worden vastgelegd dat uw vermogens gescheiden blijven. Daardoor blijft alles wat op ieders naam staat (huizen/bankrekeningen) privé. Wel kunt u in de toekomst kiezen of u bepaalde zaken samen op naam neemt.

Door de huwelijksvoorwaarden heeft u dus tijdens uw huwelijk de keus om alsnog samen een huis te kopen. Gehuwden zonder huwelijksvoorwaarden hebben die keuze niet, omdat alles wat ze aan vermogen hebben of krijgen in de gemeenschap van goederen valt.

Gemeenschap van goederen ontstaat nadat een huwelijk of geregistreerd partnerschap is gesloten, zonder dat tevoren bij notaris-akte voorwaarden zijn afgesproken. Houdt u er wel rekening mee dat de akte van huwelijksvoorwaarden uiterlijk een dag voor de bruiloft moet zijn getekend bij de notaris. De notaris zal daarom minstens een maand voor de bruiloft het eerste gesprek met u willen hebben.

Mijn tante is overleden en de uitvaart heeft plaatsgehad. Ik ben benoemd tot executeur. Wat moet er nu gebeuren? (oktober 2011)

De executeur (vroeger: executeur testamentair) is een functie die sinds 2003 in de wet is opgenomen. Hij heeft bepaalde bevoegdheden, verantwoordelijkheden en verplichtingen, waarvoor hij ook persoonlijk aansprakelijk is. De executeur moet bij testament worden benoemd. Uw tante heeft uw benoeming dus in haar testament opgenomen. Allereerst moet u bepalen of u de functie van executeur wilt aanvaarden. Daartoe kunt u het beste naar een notaris gaan. Die kan u dan uitleggen wat uw functie precies inhoudt.

U bent verantwoordelijk voor de ontruiming van de woning van uw tante, het betalen van de kosten van de uitvaart en alle lopende schulden. Ook moet op korte termijn een overzicht gemaakt worden van alle bezittingen en schulden van tante. Deze Boedelbeschrijving, die dus een overzicht is van alle goederen, bankrekeningen en schulden, maakt u o.a. voor de erfgenamen en voor de Belastingdienst. De Belastingdienst bepaalt aan de hand van dat overzicht hoeveel erfbelasting moet worden betaald. Als u de executele, dus het executeursschap, aanvaardt, dan maakt de notaris daarvan een akte op. Dit is de Verklaring van Executele. Daarmee kunt u bijvoorbeeld bij de bank van de bankrekening van tante aantonen dat u echt de executeur bent. U kunt dan over de bankrekening van tante beschikken om kosten te betalen.

Let wel op, u bent als executeur hoofdelijk aansprakelijk voor de afdracht van de erfbelasting (art 47 invorderingswet). Het is daarom zaak de erfgenamen hun erfdeel pas te geven als de erfbelasting is betaald. Het afwikkelen van een nalatenschap kan al gauw meer dan een jaar in beslag nemen. Aan het einde legt u rekening en verantwoording af aan de erfgenamen. U moet dus laten zien wat u allemaal heeft gedaan en wat u heeft betaald. De erfgenamen kunnen naar de rechter gaan als zij vinden dat u het niet goed heeft gedaan.

Mijn man heeft een zoon die hij niet als zijn kind heeft erkend. Hij werd geboren uit een relatie die hij had voordat wij trouwden. Mijn man is overleden. Erft deze zoon van hem (september 11)

Neen, niet automatisch. Om erfgenaam volgens de wet te zijn moet je "familierechtelijke banden" hebben met de overledene. Een kind heeft dat met zijn vader als het kind tijdens het huwelijk van zijn vader en moeder is geboren. Wordt een kind buiten huwelijk geboren dan kan alleen door erkenning door de vader een familierechtelijke band tussen vader en kind ontstaan. Uw man had bij testament deze zoon tot erfgenaam kunnen benoemen.

Deze zoon zou via de rechter kunnen laten vaststellen dat uw echtgenoot zijn vader is. Daarbij zal dan een DNA-test moeten worden gedaan. Als uit een DNA test blijkt dat uw echtgenoot zijn vader is, maakt het deze zoon nog niet meteen tot zijn erfgenaam. Als deze zoon namelijk zou zijn geadopteerd dan heeft hij al een juridische vader, waarmee hij familierechtelijke betrekkingen heeft. Je kunt juridisch gezien maar één vader hebben waarvan je kunt erven als er geen testament is gemaakt.

Ik wil mijn vriendin tot erfgenaam benoemen maar wij wonen niet samen. Kan dat? (september 11)

U kunt zelf bepalen wie uw erfgenaam wordt.  Dat moet in een testament op een notariskantoor worden vastgelegd. Uw nalatenschap bestaat uit al uw bezittingen (en ook uw schulden) zoals auto, inboedel, kleding, sieraden en (spaar)geld.

Als u uw vriendin bij testament heeft benoemd,  zal zij na uw overlijden 30% erfbelasting moeten betalen als zij minder dan € 118.708,- (tarief 2011) aan waarde van u erft. Is de waarde hoger, dan moet zij over het meerdere 40% erfbelasting betalen.

U zou kunnen overwegen een Geregistreerd Partnerschap (GP) met haar te sluiten. Dat gebeurt op het Gemeentehuis of Stadsdeelkantoor. Door het GP wordt zij automatisch uw erfgenaam en geldt er voor de erfbelasting een vrijstelling tot een waarde van € 603.600,- (tarief 2011). Is uw nalatenschap minder waard, dan hoeft zij geen erfbelasting te betalen.
Pas als uw nalatenschap meer is dan dit bedrag zal zij erfbelasting moeten betalen over het meerdere. De eerste schijf is 10%  tot € 118.708,- (boven de vrijstelling) en over het meerdere boven  € 118.708,- (boven de vrijstelling van € 603.600,-) is het 20%.

Bij een GP  bent u niet verplicht om samen op het zelfde adres te wonen.
Door het sluiten van een GP ontstaat een gemeenschap van goederen van uw bezittingen en schulden en de bezittingen en schulden van uw vriendin. U kunt voorkomen dat een gemeenschap van goederen ontstaat, door voordat u naar het stadhuis gaat Partnerschaps-voorwaarden bij de notaris op te laten maken.

Wij zijn in gemeenschap van goederen getrouwd en hebben een vermogen van 1 miljoen euro. Als ik overlijd moet mijn vrouw dan erfbelasting betalen?
(augustus 11)

Ik denk het niet. Allereerst moet bij overlijden vastgesteld worden hoe groot uw nalatenschap is. Gehuwden in gemeenschap van goederen zijn ieder gerechtigd tot de helft van de totale waarde van alle gezamenlijke bezittingen en schulden. Uw nalatenschap maakt daardoor ook de helft uit van die gemeenschap van goederen. In uw geval is dat dus de helft van 1 miljoen euro is € 500.000,00. Als u geen kinderen heeft, erft uw echtgenote uw gehele nalatenschap van € 500.000,00. Erfbelasting wordt over deze erfrechtelijke verkrijging niet geheven. Voor uw echtgenote geldt namelijk een vrijstelling in de erfbelasting. Die vrijstelling wordt ieder jaar aangepast door het Ministerie van Financiën. Voor erfenissen die openvallen in 2011 is het tot een bedrag van € 603.600,00. Dus alleen als uw nalatenschap hoger zou zijn dan € 603.600,00 zou uw echtgenote erfbelasting moeten betalen.

wel kinderen:
Als u kinderen heeft, moet uw nalatenschap van € 500.000,00, voor de berekening van de erfbelasting, worden verdeeld over uw echtgenote en de kinderen. Stel er zijn 3 kinderen, dan is het erfdeel van ieder 1/4e deel van € 500.000,00 is € 125.000,00. Uw echtgenote is geen erfbelasting verschuldigd. Haar erfdeel van € 125.000,00 is minder dan de vrijstelling tot een bedrag van € 603.600,00. Voor de kinderen zal wel erfbelasting moeten worden betaald. Ieder kind heeft namelijk een vrijstelling van € 19.114,00 (tarief 2011). Ieders erfdeel is € 125.000,00. Over het meerdere boven € 19.114,00 is ieder kind 10% erfbelasting verschuldigd. Meestal wordt deze erfbelasting voorgeschoten door de langstlevende ouder. De vrijstelling in de erfbelasting tot een bedrag van € 603.600,00 geldt als in 2011 wordt geërfd door een echtgenoot, een geregistreerde partner of door een ongehuwde die meer dan 5 jaar heeft samengewoond met de overledene.

Ongehuwde samenwoners:
Een ongehuwde samenwoner kan vanaf 1 januari 2012 alleen in aanmerking komen voor deze hoge vrijstelling, wanneer zijn partner overlijdt in 2012, als ze samen een Samenlevings-overeenkomst (SLO) hadden gesloten. Ongehuwde samenwoners moeten dan uiteraard ook geregeld hebben dat ze van elkaar erven. Dat kan door het opnemen van een Verblijvingsbeding in hun SLO of doordat ze in testamenten elkaar tot erfgenaam hebben benoemd.

Mijn oom is onlangs overleden. Ik ben zijn enige erfgenaam. Het huis staat op naam van oom en zijn echtgenote, mijn tante. Tante is in 2003 is overleden. Hoe kan ik bewijzen dat ik recht heb op het hele huis? (augustus 11)

Door een notaris moet uitgezocht worden wie de erfgenamen waren van tante, toen zij overleed. De notaris doet dat door onderzoek te doen bij het Bevolkingsregister. Nagegaan wordt of tante kinderen had, misschien uit een eerder huwelijk. Ook wordt onderzocht bij het Centraal Testamenten Register of tante misschien een testament heeft gemaakt. Als daar allemaal niets van blijkt, was uw oom haar enige erfgenaam volgens de wet. De notaris kan na het onderzoek een verklaring opmaken. Als u de enige erfgenaam bent van uw oom, bent u dat ook van alles wat hij van tante heeft geërfd, zoals haar helft van het huis.

Ik woon samen en heb nog niets geregeld met mijn partner. Waarom heeft een samenlevingsovereenkomst (SLO) zin? (juli 11)

Over de samenlevingsovereenkomst bestaan veel misverstanden. Je trouwt er niet een beetje door en je erft ook niet van elkaar. Toch kan het een erg nuttige overeenkomst zijn. Dat nut geldt vooral als één van jullie zou overlijden.

Bij de notaris worden een aantal afspraken vastgelegd, zoals: we delen de kosten van de huishouding, we bepalen dat de inboedel in ons huis van ons samen is; we wijzen elkaar aan als partner-pensioen gerechtigde. Ook spreken jullie af dat alles wat van je samen is op het moment dat één van jullie overlijdt eigendom wordt van degene die het langst leeft. Deze afspraak heet het VERBLIJVINGSBEDING. Denk hierbij aan de woning die jullie samen in eigendom hebben, de inboedel van de woning, en/of de gezamenlijke bankrekening(en).

Als je een SLO hebt gemaakt en je komt te overlijden, dan verkrijgt de ander de helft van de gezamenlijke spullen erbij, meestal zonder dat er ERFBELASTING hoeft te worden betaald. Dat moet je zo zien. Als je de andere helft van de woning en van de bankrekeningen op je naam krijgt is dat een erfrechtelijke verkrijging. Maar doordat jullie een SLO hebben gemaakt hoef je over de waarde van deze verkrijging tot een bedrag van € 603.600,00 (tarief 2011) geen erfbelasting te betalen. Het is een vrijstelling die geldt voor personen die zijn getrouwd, een Geregistreerd Partnerschap zijn aangegaan of een SLO hebben gemaakt.

Woon je samen en heb je elkaar in een testament tot enig erfgenaam benoemd en er is geen SLO gemaakt, dan moet je bij het overlijden van je partner rekenen op 30% erfbelasting over de verkrijging tot €118.708,- (tarief 2011) verkrijg je een hogere waarde dan moet je over het meerdere boven € 118,708,- 40% erfbelasting betalen. Door samen een SLO te maken geldt de vrijstelling in de erfbelasting tot een waarde van € 603.600,00. De meeste erfrechtelijke verkrijgingen vallen daar ruim onder.

Wij wonen al 20 jaar samen en we hebben twee kinderen. Heeft trouwen voor ons voordeel boven het aangaan van een samenlevingsovereenkomst (SLO)? (juli 11)

Ja, inderdaad. Als ik kijk naar het erfrecht heeft ieder van jullie nu twee erfgenamen. Namelijk jullie kinderen. Dus als je partner overlijdt, erven de kinderen van je partner en jij niet. Ook als de kinderen minderjarig zijn erven ze. Het geërfde vermogen wordt dan beheerd door degene die het gezag heeft over de kinderen. Tijdens dat beheer moet telkens toestemming aan de Kantonrechter worden gevraagd. Erg onhandig als jullie nu bijvoorbeeld samen een huis hebben. Bij overlijden van je partner wordt jij samen eigenaar met de kinderen. Je kinderen erven immers het deel van je partner. Als je een nieuwe hypothecaire geldlening wilt aangaan of het huis wilt verkopen moeten de kinderen dat ook willen. Als ze nog minderjarig zijn, moet je toestemming van de Kantonrechter vragen.

Door te gaan trouwen heb je in één keer verschillende zaken geregeld. Je hebt dan allebei het gezag over de kinderen. Je echtgenoot wordt je erfgenaam, samen met je kinderen. Het erfrecht bepaalt dat bij overlijden van een ouder, de langstlevende echtgenoot het hele gezamenlijke vermogen verkrijgt. De kinderen moeten op hun erfdeel wachten totdat de andere ouder ook is overleden. Met een SLO word je niet elkaars erfgenaam en de kinderen kunnen het verblijvingsbeding (zie boven) ongedaan maken. Trouwen werkt dan beter.

Waarom kost het geld ook als ik niets met de nalatenschap van mijn vader te maken wil hebben? (juni 11)

De wet bepaalt dat u de erfgenaam bent in de nalatenschap van uw vader. Als erfgenaam heeft u de keuze om de nalatenschap te aanvaarden, beneficiair te aanvaarden of te verwerpen. In de wet staat een speciale procedure voor het geval u de nalatenschap niet wilt aanvaarden. Dat kan bijvoorbeeld als u denkt dat uw vader alleen maar schulden heeft nagelaten.

Verwerpen gaat doordat een akte wordt opgemaakt bij de Rechtbank. Alle schuldeisers van uw vader kunnen daarna bij de Rechtbank zien dat u niets met de nalatenschap te maken heeft. Er moeten de volgende werkzaamheden worden gedaan om te verwerpen. De notaris moet u op uw rechten wijzen en een volmacht tot verwerpen maken. Nadat u de volmacht heeft getekend stuurt de notaris de volmacht naar de Rechtbank, waar de akte van verwerping wordt opgemaakt. De Rechtbank stuurt afschrift van de akte naar de notaris. U krijgt dan een aantal afschriften van deze akte van de notaris. De Rechtbank rekent griffierechten en de notaris rekent ook voor de gedane werkzaamheden. Zie het als een kleine investering om niet met de schulden van uw vader te worden opgezadeld.

Ik ben getrouwd in gemeenschap van goederen. Mijn man blijkt een schuld van € 150.000,00 te hebben. Wat kan ik doen? (juni 11)

U zit in een moeilijke situatie. De gemeenschap van goederen houdt in dat alle bezittingen en ook alle schulden die ieder van u heeft daartoe behoren. Ieder is gerechtigd tot de helft van de waarde. Dit kan een groot voordeel zijn als de totale waarde van de gemeenschap van goederen positief is. De keerzijde is dat u ook samen alle schulden moet delen. U moet de schulden ook samen betalen.

Het was verstandiger geweest als u voor uw huwelijk Huwelijksvoorwaarden had gemaakt. Nadat u getrouwd bent kunt u in principe nog Huwelijksvoorwaarden maken, maar dat kan alleen voor de toekomst. U blijft beiden verantwoordelijk voor de bestaande schulden. Huwelijksvoorwaarden tijdens het huwelijk opmaken brengt wel wat meer werk met zich. Er moet namelijk eerst worden vastgesteld hoe de gemeenschap van goederen wordt verdeeld. U moet daarom eerst een overzicht maken van de waarde van alle bezittingen en schulden, zoals: de auto, de inboedel, diverse bankrekeningen en de eventuele schulden. U bent nu allebei voor de helft van de waarde gerechtigd in de totale waarde van de gemeenschap van goederen. Samen met de notaris bespreekt u dan hoe de goederen verdeeld worden. De notaris maakt daarvan een akte van Verdeling op.

In de akte van huwelijksvoorwaarden spreekt u voor de toekomst af dat ieders bezittingen en schulden voortaan gescheiden blijven. Zo kunnen schuldeisers van de één niet meer de goederen van de ander te gelde maken als het slecht zou gaan met de zaken. De akte van verdeling en de akte van huwelijksvoorwaarden moeten worden goedgekeurd door de Rechtbank, voordat ze kunnen worden getekend. De notaris vraagt die goedkeuring bij de Rechtbank aan. Helaas geeft de rechter geen goedkeuring als er teveel schulden zijn ten opzichte van de bezittingen.

Mijn zoon heeft zijn achternaam veranderd. Heeft hij nog recht op mijn nalatenschap? (mei 11)

Door naamsverandering wijzigen de familierechtelijke betrekkingen niet. Hij blijft dus uw zoon. Kinderen hebben in principe recht op een deel van uw nalatenschap. Het hangt er van af wat uw verdere situatie is of hij direct na uw overlijden recht op zijn erfdeel heeft. Als u bijvoorbeeld hertrouwd bent en geen testament heeft gemaakt, geldt de Wettelijke Verdeling. Uw echtgenote krijgt de beschikking over alle bezittingen en is verantwoordelijk voor de schulden. Het erfdeel van uw zoon wordt berekend. Het is een bedrag in geld dat hij pas kan opeisen na het overlijden van uw echtgenote. Als u dat wenst kunt u hem onterven. Dat kunt u alleen doen in een testament, op te maken bij de notaris. Door de onterving heeft het kind geen recht op spullen uit uw nalatenschap. Hij mag ook niet bij de verdeling van uw nalatenschap zijn. Door onterving is uw zoon niet rechteloos. Ieder kind heeft een zogenoemde "legitieme portie". Dit is een vordering in geld ter grootte van de helft van zijn erfdeel. Onterfde kinderen moeten zelf een beroep doen op de legitieme portie door deze op te eisen bij de erfgenamen, binnen vijf jaar nadat zij bekend zijn met uw overlijden.

Mijn ex-vriendin kreeg mijn biologisch kind, dat ik niet heb erkend. Kan dit kind van mij erven? (mei 11)

Kinderen kunnen pas erven van de vader als er met de vader een familierechtelijke betrekking bestaat. Deze ontstaat als het kind tijdens huwelijk is geboren of als het kind door de vader is erkend. Een biologisch kind heeft niet automatisch familierechtelijke betrekkingen met de vader.

Die ontstaan in dit geval pas als u of het kind via de rechter heeft laten vaststellen dat u de vader bent. In deze procedure kan de rechter een DNA-onderzoek van u eisen. Als u er aan mee zou werken en het DNA-onderzoek is positief, kan de rechter bij beschikking vaststellen dat u de vader bent. Daarna heeft het kind na uw overlijden recht op een deel van uw nalatenschap. Het erfdeel hangt af van uw verdere situatie (bent u getrouwd? zijn er meer kinderen?). Mocht het kind zijn erkend of geadopteerd door een andere vader, dan kan het niet van u erven. Ieder kind heeft juridisch gezien maar één vader en één moeder.

Ik ben getrouwd en heb kinderen uit eerdere relaties. Kan ik mijn vrouw als enige erfgenaam benoemen? (mei 11)

Ja dat kan. U moet daartoe een testament bij de notaris laten opmaken. Feitelijk zijn daarmee uw kinderen onterfd. Door onterving hebben uw kinderen geen recht op spullen uit uw nalatenschap. Zij mogen ook niet bij de verdeling van uw nalatenschap aanwezig zijn. Uw kinderen zijn niet rechteloos. Ieder kind heeft een zogenoemde "legitieme portie". Dit is een vordering in geld ter grootte van de helft van zijn erfdeel. Onterfde kinderen moeten zelf een beroep doen op de legitieme portie door deze op te eisen bij de erfgenaam (= uw echtgenote), binnen vijf jaar nadat zij bekend zijn met uw overlijden. U kunt, onder bepaalde voorwaarden, in uw testament bepalen dat de legitieme portie door de kinderen pas kan worden opgeëist na het overlijden van uw echtgenote.

Mijn broer is dement. Ik wil zijn zaken kunnen regelen. Kan hij mij volmacht geven? (apr 11)

Op deze vraag is niet zomaar antwoord te geven. Een volmacht kan alleen worden gegeven door mensen die zelf nog precies begrijpen wat ze doen. Ze moeten eigenlijk ook zelf het initiatief nemen. Uw broer zou dus zelf de notaris moeten bellen om een afspraak te maken. De notaris heeft een gesprek onder vier ogen met uw broer. In dat gesprek kan hij duidelijk maken wat hij wil en waarvoor hij volmacht wil geven. Welke zaken wil hij liever door u laten regelen? Alleen de bankzaken? Voor welke periode? Als in het gesprek blijkt dat uw broer niet duidelijk kan uitleggen wat precies zijn bedoeling is dan kan de notaris niets voor hem doen. Een volmacht aan u zal dan niet worden opgesteld.

Meerderjarigen bewind
De wet geeft wel een oplossing voor de situatie waar mensen hun eigen zaken niet goed meer kunnen regelen. De kantonrechter kan een "bewindvoerder" benoemen. Op aanvraag van de familie kunnen de goederen die (zullen) toebehoren aan uw broer onder bewind worden gesteld. Er moet daartoe een formulier bij de rechtbank waar uw broer woont worden ingediend. Nadat door de rechter het aanvraagformulier is ontvangen hoort de rechter de familie en uw boer. Eventueel gaat de rechter naar het huis waar uw broer woont, als uw broer zelf niet naar de rechtbank kan komen. De kantonrechter constateert zelf wat de situatie van uw broer is. Als ook de rechter van mening is dat uw broer zijn zaken niet zelf kan regenen, maakt hij een beschikking op.

In die beschikking benoemt de rechter een persoon, u bijvoorbeeld, die de goederen van uw broer gaat beheren. Dat is de bewindvoerder. U kunt als bewindvoerder bijvoorbeeld de betalingen en andere bankzaken voor uw broer regelen. De bewindvoerder moet jaarlijks bij de rechter rekening en verantwoording afleggen. De bewindvoerder moet dus jaarlijks aan de rechter laten weten wat er precies is gebeurd met de gelden en bezittingen van uw broer.

Ik ga met mijn Engelse vriendin trouwen. Kunnen wij huwelijksvoorwaarden maken? (apr 11)

Dat kan uiteraard. Als u in Nederland woont tijdens uw bruiloft geldt het Nederlandse recht over uw beider vermogen, voor de hele duur van uw huwelijk. De notaris zal in een gesprek met u allebei de gevolgen voor ieders bezittingen en schulden na uw bruiloft uitleggen. Dit gaat over het huwelijksgoederenrecht. Ook zal de notaris u iets vertellen over het erfrecht en over de erfbelasting naar Nederlands recht.

Als u niet wilt dat een gemeenschap van goederen ontstaat, kan dat worden voorkomen door het maken van huwelijksvoorwaarden. De akte van huwelijksvoorwaarden moet uiterlijk op de dag voor uw bruiloft zijn getekend. Om voldoende gelegenheid te hebben om de akte op te stellen en u uitleg te kunnen geven maak ik de afspraak voor het eerste gesprek uiterlijk drie weken voor de huwelijksdatum.

Dat gesprek zal ik in uw geval in het Engels en het Nederlands doen. De akte zal door mij in het Engels en in het Nederlands worden opgesteld. De akte wordt ook in deze twee talen ondertekend. Bij later eventueel verschil van mening over de inhoud van de akte, is de Nederlandse tekst bindend.

Wat kost een testament? (mrt 11)

Deze vraag wordt mij regelmatig gesteld. Ik kan daar niet zomaar een antwoord op geven. Met een testament regel je wat er met je bezittingen en schulden moet gebeuren na je overlijden. Het is van belang dat een regeling wordt gekozen die de juiste gevolgen heeft voor de erfgenamen en voor de erfbelasting. Niet iedereen die een testament wil maken verkeert in dezelfde omstandigheden. Het is aan de notaris om eerst met u samen te bespreken wat de gevolgen zouden zijn als u overlijdt zonder testament.

De notaris wil eerst weten hoe uw huidige situatie is: Is er al eerder een testament gemaakt? Wat staat er in? Bent u getrouwd? Heeft u kinderen? Hoe oud zijn ze? Woont u ongehuwd samen? Met of zonder kinderen? Is er een Samenlevingsovereenkomst? Zijn de kinderen uit uw huidige relatie of uit een eerdere relatie? Heeft u kinderen uit verschillende relaties? Waaruit bestaan uw bezittingen en zijn er schulden? Pas als deze inventarisatie is gedaan en u uw wensen te kennen heeft gegeven kan de notaris u adviseren wat verstandig voor u is en ook wat de gevolgen van uw keuzes voor de erfbelasting hebben. Het hoort bij het werk van de notaris u dit advies te geven. De notaris kan u adviseren een regeling te maken waarbij op de erfbelasting voor de erfgenamen wordt bespaard. Dan pas wordt er een testament voor u gemaakt.

U ziet het is maatwerk. Voor maatwerk zal de notaris ook een maatprijs rekenen. Bij de meeste notarissen wordt een begroting van de kosten gemaakt na het eerste gesprek. Wat kost een auto? Wat kost een televisie? Wat kost de verbouwing van mijn badkamer? Wat kost het schilderen van mijn huis? Wat kost een schoonheidsbehandeling? Al deze vragen kunnen pas beantwoord worden als er met u over is gesproken. Zo is het met een testament ook. Er kan u tevoren hoogstens een Van-Af prijs worden gegeven.

Ik wil de voogdij over mijn zoon regelen als ik overlijd wanneer hij nog minderjarig is. Hoe gaat dat? (mrt 11)

Volgens de wet benoemt de rechter een voogd over een minderjarig kind, als er geen ouders meer zijn die het gezag hebben. U kunt in een akte bij de notaris een voogd benoemen. De benoemde voogd wordt na uw overlijden door de rechter gevraagd of hij de functie op zich wil nemen. Kinderen ouder dan 12 jaar worden gehoord door de rechter. Voor een voogdij-benoeming heeft de notaris eerst een gesprek met u. Daarin legt hij/zij uit wat het zijn van voogd precies inhoudt. Het kan zijn dat de door u gekozen persoon zeer geschikt is om de opvoeding en verzorging van uw kind op zich te nemen, maar misschien kan hij niet goed met geld omgaan. In zo'n geval adviseert de notaris u een testament op te maken. Daarin wijst u dan behalve een voogd ook nog een bewindvoerder aan. Deze bewindvoerder kan dan samen met de voogd het geld van uw zoon beheren. Beoogde voogd en bewindvoerder zijn NIET aanwezig bij de bespreking of tekenen van de akte. Pas na uw overlijden wordt gevraagd of zij hun functie willen aanvaarden. U hoeft dus alleen de personalia aan de notaris op te geven. Dat een akte van voogdijbenoeming of testament is opgemaakt, wordt gemeld bij het Centraal Testamenten Register. Na uw overlijden kan daardoor kopie van de akte worden opgevraagd bij de notaris die het origineel in de kluis heeft liggen.

Wij zijn in gemeenschap van goederen getrouwd. Ik krijg binnenkort een grote uitkering, hoe kan ik die aprt voor mijzelf houden? (feb 11)

Een gemeenschap van goederen omvat alle bezittingen en schulden van de beide echtgenoten.

Als u iets “apart” wilt houden, kan dat alleen door huwelijksvoorwaarden op te laten maken.

Door het maken van huwelijksvoorwaarden, in een akte bij de notaris, kunt u bepalen dat uw bezittingen en schulden voor de toekomst gescheiden blijven.

Voor het maken van voorwaarden tijdens uw huwelijk geldt een procedure. Allereerst moet op papier komen hoe u de bestaande gemeenschap van goederen tussen u beiden wilt verdelen. Er moet dus eerst een overzicht worden gemaakt van alle bezittingen en van de schulden. De notaris kan u helpen bij het maken van de verdeling tussen u beiden. Concept akte van verdeling en concept akte van huwelijksvoorwaarden moeten worden goedgekeurd door de rechtbank. Zoals u ziet moet er dus wat werk worden gedaan om er voor te zorgen dat in de toekomst bedragen apart kunnen blijven.

Wij wonen op verschillende adressen. Wij willen een samenlevingsovereenkomst maken. Kan dat? (jan11)

Voor een samenlevingsovereenkomst (SLO) moet u samen op hetzelfde adres ingeschreven staan. De reden daarvan is dat er door verschillende instanties rechtsgevolgen worden verbonden aan het samenwonen en het feit dat een SLO is opgemaakt.

Bijvoorbeeld: In de erfbelasting geldt een vrijstelling van € 603.600,- (2011) voor mensen die samenwonen en een SLO hebben. Dit betekent dat als een samenwoner in een testament zijn partner tot erfgenaam heeft benoemd en er is bovendien een SLO, betaalt de ervende partner alleen erfbelasting als er meer dan € 603.600,00 wordt geërfd.

Een voorbeeld:

Els en Jan wonen samen op hetzelfde adres en hebben een SLO. Bovendien hebben ze allebei een testament gemaakt. Jan heeft Els tot enig erfgenaam benoemd.Els heeft Jan tot enig erfgenaam benoemd.

Jan is eigenaar van een huis, waard € 420.000,- en hij heeft € 30.000,- spaargeld.

Jan komt te overlijden door een motorongeluk.

Els erft het huis en het geld, dus totaal € 450.000,-. Els hoeft geen erfbelasting te betalen want het bedrag dat zij erft valt binnen de vrijstelling van € 603.600,-

Conclusie:

Voor het opmaken van een SLO moet u in ieder geval samen op hetzelfde adres staan ingeschreven. Om bovendien van elkaar te kunnen erven moet ieder ook nog een testament maken.

januari 2011

Ik wil mijn dochter onterven. Ik heb al 20 jaar geen contact meer met haar.(jan11)

Onterven kan sinds de wetswijziging van 2003.

Het moet in een testament, op te maken bij de notaris.

U kunt tevens de kinderen van deze dochter onterven.

Uw dochter krijgt niets van de spullen van de nalatenschap. Zij mag niet aanwezig zijn bij de verdeling van de spullen. Uw dochter is echter niet rechteloos. Zij heeft een legitieme portie.

Zij kan een beroep doen op een geldbedrag ter grootte van de helft van haar erfdeel. Dit kan het kind opeisen bij de andere erfgenamen tot 5 jaar nadat zij weet dat u bent overleden.

Een voorbeeld

Carla heeft twee kinderen, Inge en Marjan. Marjan heeft ze al 20 jaar niet gezien. Carla heeft bij testament Marjan onterfd en ook de kinderen van Marjan.

Carla heeft een bedrag van € 20.000,- gespaard. Door een verkeersongeluk komt Carla om het leven. Inge erft € 20.000,-. Marjan hoort na een half jaar dat haar moeder, Carla, is overleden.

Marjan eist haar legitieme portie op bij Inge. Als ze niet was onterfd, had Marjan de helft of

€ 10.000,- geërfd. Haar legitieme portie is de helft van dit bedrag. Ze kan € 5.000,- opeisen bij Inge.

Januari 2011

Ik heb twee kinderen, mijn derde kind, een dochter, is in 2008 overleden. Zij laat twee kinderen achter. Wie zijn mijn erfgenamen? (jan11)

Volgens de wet gaat uw nalatenschap in drie gedeelten. Ieder van uw twee kinderen krijgt 1/3e deel. Uw twee kleinkinderen van uw overleden dochter krijgen samen 1/3e deel, dus ieder 1/6e deel. U heeft vier erfgenamen, twee daarvan erven door "plaatsvervulling". Zij erven van u in de plaats van hun overleden moeder.

U zou een testament kunnen maken als u uw nalatenschap anders wilt verdelen.

januari 2011

Ik ben gescheiden en wil ons huis op mijn naam krijgen. Hoe gaat dat? (dec10)

Na een echtscheiding moet van alles geregeld worden. Vaak worden de afspraken in een echtscheidingsconvenant vastgelegd. Om het huis "op naam" te krijgen zal bij de notaris een Akte van Verdeling moeten worden opgemaakt, die daarna bij het Kadaster wordt ingeschreven. Alle transacties met huizen moeten immers via de notaris lopen.

Hypotheek op beider naam

Als u samen eigenaar van het huis bent staat de hypothecaire geldlening meestal ook op beider naam. U bent ten opzichte van de bank allebei hoofdelijke schuldenaren, dat wil zeggen dat de bank bij ieder van u de GEHELE schuld kan opeisen.

Ontslag uit het hoofdelijk schuldenaarschap.

Het is verstandig om samen af te spreken wie de schuld voor zijn rekening zal nemen en dit aan de bank voor te leggen. Degene die afscheid van het huis neemt moet ook van de schuld af zijn. De bank kan in het gesprek vertellen op welke voorwaarden accoord wordt gegaan.

Nieuwe hypothecaire lening

Het gebeurt ook wel dat degene die het huis houdt de ander een uitkoopsom zal betalen. Vaak moet daarvoor een extra geldlening worden afgesloten, of wordt het huis helemaal opnieuw gefinancierd. Er zal dan een nieuwe hypotheek-akte moeten worden getekend.

Akte van Verdeling

Als de financiën geregeld zijn kan de notaris het concept van de Akte van Verdeling rondsturen aan partijen en aan de bank. De notaris ontvangt dan van de bank de stukken waaruit het ontslag uit het hoofdelijk schuldenaarschap blijkt. Als er nog een extra bedrag voor de uitkoop wordt geleend, ontvangt de notaris ook de stukken voor de nieuwe hypotheek van de bank. Bij het tekenen van de Akte van Verdeling, worden ook de ontslagstukken getekend. De notaris moet de belangen van beide echtgenoten in de gaten houden. Immers, degene die afscheid van het huis neemt moet ook een bewijs hebben dat hij/zij niet meer door de bank zal worden aangesproken voor de schuld. Nadat de akte is getekend kan de uitkoopsom worden betaald.

Conclusie

Een Akte van Verdeling heft het gezamenlijk eigendom op. Maar van tevoren moeten er wel afspraken worden gemaakt met elkaar: Wie krijgt het huis? Van welke waarde gaan we uit? Is er een uitkoopsom? Is de bank accoord dat de lening wordt overgeschreven op één naam? Komt er een totaal nieuwe geldlening?

Je kunt het zien als het verkrijgen van de andere helft van het huis. Daar zijn de notariskosten ook meestal op gebaseerd. Het geldverkeer van hypotheek en uitkoopsom loopt via de notaris.

december 2010

Ik wil niet dat mijn broer van mij erft. Hoe kan ik dat voorkomen?(dec10)

Door het maken van een testament bij de notaris.

In de eerste bespreking met de notaris kunt u precies aangeven wie u wel wilt laten erven. Dat kan één persoon of meerdere personen zijn. Ook kunt u een goed doel kiezen.

De notaris maakt de akte op en als deze is getekend, zijn alleen de personen of goede doelen die u heeft benoemd uw enige erfgenamen. De erfgenamen die de wet aanwijst voor mensen zonder testament, hebben geen recht meer op wat u nalaat.

december 2010

Ik wil het Geregistreerd Partnerschap met mijn partner opheffen, hoe gaat dat?(nov10)

Een geregistreerd partnerschap kan, als u het samen eens bent, met behulp van de notaris worden ontbonden.

Als u het niet eens bent of als er kinderen zijn dan zal een scheidings-procedure bij de Rechtbank moeten worden gevoerd.

In een eerste gesprek zal de notaris u vragen een overeenkomst te maken over de volgende onderwerpen: wel/geen alimentatie aan elkaar betalen; wel/geen ouderdomspensioen-verrekening; wie krijgt de woning? Hoe wordt de gemeenschap van goederen verdeeld?.

De notaris kan u helpen deze afspraken op papier te krijgen.

Als de overeenkomst is getekend maakt de notaris een akte op waarin wordt vastgesteld dat partijen een overeenkomst ter ontbinding van hun relatie hebben gemaakt.

Afschrift van die akte wordt door de notaris naar de Burgerlijke Stand gestuurd van de gemeente waar u het Geregistreerd Partnerschap bent aangegaan.

Door de inschrijving van de notariële akte is het Geregistreerd Partnerschap ontbonden.

De notaris ontvangt de bevestiging van de Gemeente en zal die met het afschrift van de akte en overeenkomst aan ieder van de partijen doen toekomen.

november 2010

Wij wonen samen en hebben twee kinderen. Wij hebben geen samenlevings-overeenkomst (SLO) en geen testamenten. Waarom zouden we iets moeten regelen? (nov10)

Kort gezegd: om later veel gedoe te voorkomen. Zolang alles met u goed gaat en u niet uit elkaar gaat is er niets aan de hand. De problemen ontstaan als een van u zou overlijden of als u ruzie zou krijgen. De moeder van de kinderen heeft zonder dat ze daarvoor iets extra's heeft hoeven regelen, een juridische band met haar kinderen. Zij heeft door die band twee erfgenamen: haar kinderen. De moeder heeft ook automatisch het gezag over de kinderen.

Als je het gezag hebt over minderjarige kinderen, mag je beslissingen nemen over bijvoorbeeld: naar welke school ze gaan en of er een bankrekening wordt geopend.

Bij een ongehuwde vader ligt dat anders. Allereerst moet er gekeken worden of de vader de kinderen heeft erkend. Dit gebeurt bij de Burgerlijke Stand. Door erkenning ontstaan "familierechtelijke banden". Dit betekent dat vader en kind van elkaar kunnen erven. Erkenning maakt de vader verantwoordelijk voor de kosten van de opvoeding.

Het gezag over het kind krijgt de ongehuwde vader door het samen met de moeder te gaan regelen bij de Kantonrechter van de Rechtbank.

Als na erkenning de vader zou komen te overlijden, dan zijn de twee kinderen de enige erfgenamen van al zijn bezittingen, bankrekeningen en schulden.

De kinderen zijn de erfgenamen ook als ze nog minderjarig zijn. De moeder is NIET de erfgenaam. Bij minderjarigheid wordt wat kinderen erven beheerd door de moeder. Bij iedere beslissing die de moeder wil nemen over het geld en de spullen (de helft van het koophuis?) van de kinderen, zal zij toestemming aan de Kantonrechter moeten vragen.

Door met elkaar te trouwen wordt meteen van alles geregeld. De wet bepaalt o.a. dat u elkaars erfgenaam bent. Tevens geldt de zogenoemde  Wettelijke Verdeling: de langstlevende echtgenoot krijgt alle bezittingen en schulden die u samen had. De kinderen krijgen hun erfdeel pas als de langstlevende ouder ook is overleden.

Het huwelijk voorkomt in uw geval veel gedoe.

november 2010

Mijn zuster staat onder bewind. Kan zij een testament maken? (okt10)

Ja dat kan.

Het meerderjarigenbewind, bij beschikking van de Kantonrechter, kan om verschillende redenen worden ingesteld.

Een reden kan bijvoorbeeld zijn dat de persoon door ziekte niet in staat is zijn financiële zaken zelf te verzorgen. U kunt hierbij denken aan dementie of een lichamelijke beperking. Het vermogen - de bezittingen en schulden - van de persoon wordt onder bewind gesteld en er wordt een bewindvoerder over dat vermogen benoemd.

U zuster persoonlijk staat NIET onder bewind. Zij kan gewoon een testament maken. Ze moet daartoe zelf contact opnemen met de notaris om een afspraak te maken. Het gesprek bij de notaris is onder vier ogen. Een testament is een persoonlijke zaak.

Bij de bespreking is niemand anders aanwezig, zelfs de beoogde executeur niet. De notaris bespreekt de wensen van uw zuster en geeft juridisch advies over het erfrecht, de erfbelasting en over de afwikkeling van de nalatenschap. De notaris beoordeelt of uw zuster precies begrijpt wat wordt besproken. Als dat zo is dan maakt de notaris een concept-akte en stuurt die ter beoordeling naar uw zuster.

Bij het tweede bezoek aan de notaris wordt de akte ondertekend door uw zuster en de notaris. Dan is het testament definitief.

Als in het eerste gesprek blijkt dat uw zuster het besprokene niet begrijpt dan wordt er geen testament opgemaakt. In dat geval geldt na haar overlijden het wettelijk erfrecht.

oktober 2010

Hoe wordt een nalatenschap afgewikkeld als er geen testament is?(okt10)

Een nalatenschap hoort door de erfgenamen, die hebben aanvaard, te worden afgewikkeld.

Als uw enige broer is overleden, zonder kinderen achter te laten, dan bent u zijn enige erfgenaam volgens de wet. Als u de nalatenschap aanvaardt dan moet u hem ook afwikkelen.

Allereerst moet een Verklaring van Erfrecht (VVE) worden opgemaakt door een notaris.

Met dat document kunt u bewijzen dat u de gerechtigde bent tot alle bezittingen van uw broer, dus ook tot zijn bankrekeningen.

U kunt met de VVE alle abonnementen opzeggen. Ook kunt u bij TNT regelen dat zijn post naar u wordt doorgestuurd. Vervolgens moet er een overzicht worden gemaakt van alle bezittingen en schulden van uw broer.

Het is verstandig de spullen in de woning te laten taxeren, zodat u weet wat zijn inboedel waard is. Dan moet de woning worden leeggemaakt.

De lopende kosten/schulden moeten worden voldaan.

Binnen 8 maanden na het overlijden moet aangifte worden gedaan bij de Belastingdienst van alle bezittingen en schulden van uw broer. De Belastingdienst legt dan een aanslag erfbelasting op, die moet worden betaald.

Er moet veel worden geregeld. U kunt de afwikkeling uiteraard uit handen geven. Dat kan aan een notaris. De notaris heeft veel ervaring met afwikkelen van nalatenschappen.

Meestal wordt een uurtarief gerekend. Voordeel van de notaris is dat hij/zij onder streng financieel toezicht van de overheid staat en regelmatig wordt gecontroleerd.

oktober 2010

Mijn overleden broer laat alleen maar schulden na. Kan ik de nalatenschap weigeren? (okt10)

Ja dat kan. Maar alleen als u geen spullen uit zijn woning heeft gehaald.

Er moet op de Rechtbank een akte van verwerping worden gemaakt. Op die manier kunnen de schuldeisers weten dat u geen erfgenaam bent.

Meestal verzorgt de notaris de verwerping.

oktober 2010

Kan ik regelen dat mijn ouderdompensioen na mijn overlijden naar mijn partner gaat? (sep10)

In het algemeen is het ouderdomspensioen een persoonlijk recht dat vervalt bij overlijden.

Over dit pensioen kan bij testament niets worden geregeld. Veel pensioenfondsen betalen, na het overlijden van de pensioengerechtigde, uit aan de echtgenoot of aan de partner, met wie op het gemeentehuis een geregistreerd partnerschap is aangegaan.

Pensioenfondsen hebben verschillende regelingen over het uitbetalen van het ouderdomspensioen aan een nabestaande partner met wie werd samengewoond. Vaak wil men bewijs zien dat u ook echt voor de partner als levensgezel heeft gekozen. Dit kan bijvoorbeeld doordat u samen met uw partner een samenlevingsovereenkomst (SLO) bij de notaris heeft opgemaakt. Het kan zijn dat het pensioenfonds daarbij nog nadere eisen stelt, bijvoorbeeld dat u behalve een SLO  ook nog een bepaald aantal jaren moet hebben samengewoond.

U doet er goed aan eerst bij uw eigen pensioenfonds te informeren wat hun voorwaarden zijn.

september 2010

Als onze ouders zijn overleden kunnen wij dan de nalatenschap verdelen tussen de kinderen die wel contact met de ouders hebben gehouden? (sep10)

Soms gebeurt het dat er in een gezin een paar kinderen zijn die geen contact meer met hun ouders wensen. De wet bepaalt dat alle kinderen een gelijk recht op de nalatenschap hebben. Hoe ze zich tijdens het leven van de ouders hebben gedragen doet er voor het erfrecht niet toe.

Wel kunnen ouders ieder een testament maken waarbij ze kinderen onterven. Het initiatief moet dus bij de vader en moeder zelf liggen als ze kinderen willen uitsluiten.

Door de onterving delen deze kinderen niet mee met de spullen die er zijn. Ze zijn alleen niet rechteloos. Ze kunnen de helft van hun erfdeel als geldvordering opvorderen bij de andere gezamenlijke erfgenamen. Ze moeten dat doen binnen vijf jaar nadat ze te weten zijn gekomen dat vader en moeder zijn overleden.

september 2010

Erft mijn schoonzoon automatisch van mij als mijn dochter eerder dan mij is overleden? (sep10)

Het wettelijk erfrecht is op bloedverwantschap gebaseerd. Dat betekent dat als uw dochter eerder overlijdt dan u, de kleinkinderen van u erven.

Als u wilt dat uw schoonzoon erft, dat moet u een testament laten opmaken bij de notaris.

Bij testament kunt u immers zelf bepalen wie van u erft.

september 2010

Is het mogelijk om helemaal geen erfgenamen te hebben? (aug10)

Dat kan alleen als u geen familieleden meer zou hebben tot in de zesde graad. De nalatenschap vervalt aan de Staat van overleden mensen die geen kinderen, geen ouders/ (half)broers of (half)zusters, geen neven/nichten of achterneven/achternichten geen ooms en tantes geen oud-ooms-tantes hebben.  Dit komt uiteraard maar weinig voor.

In de wet is geregeld wie de erfgenamen zijn voor mensen die GEEN testament hebben gemaakt. Allereerst komen in aanmerking om van u te erven: uw vrouw en uw kinderen.

Als u geen vrouw of kinderen zou hebben, dan zijn uw ouders samen met uw broers/zusters uw erfgenamen. Leven uw ouders niet meer, dan zijn uw broers en zusters uw erfgenamen. Is een broer of zuster eerder dan u overleden, dan geldt er plaatsvervulling. Bij plaatsvervulling wordt het erfdeel dat die overleden broer/zuster zou hebben gekregen verdeeld over zijn of haar kinderen. Er zijn bijna altijd wel (verre) familieleden te vinden die als erfgenaam in aanmerking komen. Soms zijn dit mensen waarvan u het bestaan niet eens wist.

Als u zelf wilt bepalen wie uw erfgenamen zijn, dan moet u een testament bij de notaris laten opmaken.

augustus 2010

Gaat mijn inboedel automatisch naar mijn executeur? (aug10)

Neen zo werkt het niet. Na uw overlijden worden uw erfgenamen eigenaar van al uw bezittingen en schulden. De inboedel hoort daar ook bij. Als u in uw testament een executeur heeft benoemd, dan moet deze executeur zich houden aan de regels die de wet sinds 2003 aan de executeur stelt. De executeur wikkelt de nalatenschap af voor de erfgenamen.

Wat doet een executeur?

De executeur moet na uw overlijden allereerst de functie aannemen.

Zijn werk begint met inventariseren van wat er tot de nalatenschap behoort. Welke bankrekeningen zijn er? Uit welke spullen bestaat de inboedel en wat is dat waard? Welke schulden zijn er?

Als de erfgenamen de spullen van de inboedel niet willen hebben. Dan moet de executeur de spullen zo goed mogelijk proberen te verkopen. De opbrengst is voor de erfgenamen.

Hij moet ook zorgen dat de aangifte voor de heffing van de erfbelasting op tijd wordt ingediend bij de Belastingdienst. Als de aanslag er is moet de executeur de erfbelasting betalen.

Verdelen onder de erfgenamen

De executeur zorgt daarna dat de spullen en geldbedragen netjes worden verdeeld en worden afgegeven aan de personen of Goede Doelen, die de erflater in zijn testament heeft benoemd.

Aan het einde van zijn werk moet de executeur Rekening en Verantwoording afleggen aan de erfgenamen. De erfgenamen bepalen dan of de executeur zijn werk goed heeft gedaan.

Voor al het executeurs-werk krijgt hij een loon van 1% van de waarde van de nalatenschap.

De executeur krijgt ook zijn onkosten vergoed. Loon en onkosten worden betaald met het geld uit de nalatenschap. De taak die de executeur heeft is het netjes afwikkelen van de nalatenschap voor de erfgenamen. Het toeëigenen van spullen VOOR ZICHZELF hoort daar niet bij.

augustus 2010

Mijn kinderen willen niet dat ik een Samenlevingsovereenkomst (SLO) sluit met mijn nieuwe partner. Ze zijn bang dat ze dan niet meer van mij erven. (juli10)

Er bestaan veel misverstanden over de SLO. Men denkt dat er een gemeenschap van goederen door ontstaat en men denkt dat de partners dan elkaars erfgenaam zijn. Niets is minder waar! Door het tekenen van een SLO ben je niet een beetje “getrouwd”. Je wordt niet elkaars erfgenaam. Je erfgenamen blijven gewoon je kinderen.

In een SLO maak je samen afspraken over de kosten van de huishouding, je verklaart de inboedel van jullie samen en je kunt elkaar benoemen als partner-pensioen gerechtigde. Je kunt afspreken dat de spullen die van jullie samen zijn, eigendom worden van je partner als jij eerder overlijdt. Dat is het zogenoemde “verblijvings-beding”.

Als je de bankrekeningen privé houdt dan blijven ze van jou en kunnen de schuldeisers van de ander er niet bij. Als je overlijdt gaan alle banktegoeden en spullen die van jou zijn naar je erfgenamen: je kinderen.

Als er toch spaargeld op een gezamenlijke rekening stond, die door het verblijvingsbeding bij jouw overlijden naar je partner gaat, dan kunnen jouw kinderen die verkrijging door je partner aantasten. Zij kunnen dus hun erfdeel bij je partner gaan opeisen.

Juli 2010

Ik heb gehoord dat het erfrecht voor de langstlevende echtgenoot sinds 2003 in de wet staat. Ik heb in 1998 een testament gemaakt, toen ik nog niet getrouwd was. In 2004 ben ik getrouwd. Hoef ik mijn testament nu niet meer aan te passen? (juli10)

Een testament geldt zolang het niet is herroepen. Alleen als er bepaalde bepalingen in zijn opgenomen kan het zijn dat de inhoud daardoor vervalt. Je kunt hierbij denken aan bepalingen als: “dit testament geldt alleen als ik ongehuwd ben”. Als zulke zinnen er niet in staan, dan wordt gewoon de in het testament aangewezene je erfgenaam en krijgt je vrouw niets.

Het is daarom van belang dat je regelmatig, bijvoorbeeld om de vijf jaar, je testament door een notaris laat controleren.

Een wijziging in de wet of een wijziging in je situatie doet je testament namelijk NIET auto-matisch vervallen. Om een testament te laten vervallen moet je het herroepen in een akte op te maken bij de notaris.

juli 2010

Ik ben mijn testament kwijt. Ik weet niet meer wat er in staat. Ook weet ik niet meer bij welke notaris ik het heb laten opmaken. (juli10)

Een testament is een geheim document. Pas na uw overlijden kan via de gegevens geregistreerd bij het Centraal Testamenten Register worden nagegaan bij welke notaris het origineel in de kluis ligt.

In uw geval kunt u het beste een nieuw testament maken. Een testament kan alleen in een akte bij de notaris worden gemaakt. In een nieuw testament worden altijd alle eerder gemaakte testamenten herroepen, zodat alleen het nieuwe testament dat u maakt geldig is.

juli 2010

Mijn zuster is overledenen twee maanden daarna overleed onze vader. Vader heeft op zijn sterfbed gezegd dat het erfdeel van dat mijn overleden zuster zou hebben gekregen naar echtgenoot moet gaan. Kan dat zo worden uitgevoerd?(juni10)

Nee, dat kan niet. Uw vader had dit in een testament moeten regelen. Volgens het wettelijk erfrecht erven alleen eigen kinderen. Er is wel een regeling van “plaatsvervulling” in de wet. Bij plaatsvervulling erven de kinderen in de plaats van hun overleden ouder. Als uw zuster kinderen zou hebben nagelaten, dan erven die kinderen samen in de plaats van hun moeder (uw zuster) het erfdeel dat uw zuster van uw vader zou hebben gekregen. In een testament had uw vader kunnen regelen dat zijn schoonzoon van hem erft.

Schenking

Als u toch uw zwager iets wilt geven dan is dat een schenking van u aan hem. Over wat hij dan krijgt is schenkbelasting verschuldigd. De schenkbelasting is 30% of 40% afhankelijk van het geldbedrag of de waarde die u hem schenkt.

juni 2010

Ik ga met vakantie en heb geen gelegenheid meer om een testament te maken. Kan ik mijn wensen voor na mijn overlijden in een zelf geschreven brief vastleggen? (juni10)

Uw laatste wil moet worden vastgelegd in een testament opgemaakt bij de notaris. Wel kunt u in een codicil vastleggen hoe u wilt dat uw uitvaart wordt verzorgd. In een codicil kunt u ook “inboedel goederen en lijfsieraden” nalaten aan door u te benoemen personen. Het codicil moet door u zelf met de hand worden geschreven. U moet het dateren en ondertekenen. Er mogen geen geldbedragen in een codicil worden nagelaten. Geldbedragen nalaten, een executeur en erfgenamen benoemen moet in een testament.

Waarom kan een testament niet in een zelfgeschreven brief?

Het is niet zo gek dat de wet voorschrijft dat een testament in een akte bij de notaris wordt gemaakt. Het opmaken van een testament is een belangrijke zaak die zorgvuldig moet worden gedaan. Door dit voorschrift wordt allereerst fraude voorkomen. De notaris stelt de identiteit van de testateur vast, o.a. door het controleren van het legitimatie-bewijs.

Eerst een gesprek

In een gesprek legt de testateur aan de notaris uit wat er in zijn testament moet komen. Er is niemand anders dan de testateur aanwezig bij de bespreking. De notaris moet volgens de wet en de notaris-beroepsvoorschriften onder andere:

1. Vaststellen of de testateur begrijpt wat de gevolgen van de keuzes zijn die hij heeft gemaakt. Als dat niet het geval is mag geen testament worden opgemaakt. Dit kan zich voordoen bijvoorbeeld bij dementie.
2. Juridisch en fiscaal advies geven over de gevolgen van de keuzes die hij heeft gemaakt. Soms kan je door een ander soort testament te maken veel erfbelasting besparen.

Als het mogelijk was dat je zelf thuis je testament kon maken, is na het overlijden dan wel duidelijk wat er wordt bedoeld? Is de formulering wel volgens de mogelijkheden van de wet? Na overlijden zou zo’n geschreven testament vragen kunnen oproepen. Je kunt de overledene niet meer vragen wat de bedoeling was. Het zou ook kunnen dat een zelfgeschreven testament onder dwang van een ander is gemaakt. Dat kan achteraf, na het overlijden niet meer worden achterhaald. Daarom is het verstandig dat er een zorgvuldige wettelijk voorgeschreven procedure is voor het opmaken van een testament.

juni 2010

Ik heb geen kinderen. Ik heb een broer en twee zusters. Ik wil niet dat ze van mij erven. Moet ik een testament maken? (mei10)

Ja, dat is inderdaad het geval. Als mensen overlijden en geen testament hebben gemaakt, dan zijn de naaste familie-leden de enige erfgenamen. Dat staat zo in de wet.

Na uw overlijden hebben uw broer en zusters ieder recht op een/derde (1/3e) gedeelte van alles wat u nalaat. De nalatenschap bestaat uit uw spullen, uw kleding, uw sieraden en al het (spaar)geld. Als u een eigen huis heeft, hoort dat ook bij uw nalatenschap.

Testament

Als u wilt dat uw nalatenschap naar andere mensen gaat, dan moet u een testament maken.

Een testament maak je samen met de notaris. U zult dus een afspraak op een notariskantoor moeten maken. Het is verstandig dat u van te voren bedenkt aan wie u welk deel van uw nalatenschap wilt nalaten. Bijvoorbeeld: het huis aan neef Chris. Of neef Chris een bedrag van € 2.000,00. De rest zou dan naar uw nichtjes Anna en Maria kunnen gaan. Anna en Maria zijn dan uw erfgenamen, ieder voor de helft. In het testament kunt u ook nog een executeur benoemen. De executeur zorgt voor uw uitvaart en wikkelt uw nalatenschap af. De notaris bespreekt alles eerst met u en geeft u advies over het erfrecht en de erfbelasting. Hij/zij vraagt u de precieze namen, adressen en geboortedata en geboorteplaatsen op te geven.

Na de bespreking ontvangt u thuis een ontwerp van de akte van testament. Het ontwerp wordt ook wel "concept" genoemd. Als het concept akkoord is maakt u een nieuwe afspraak met de notaris voor de ondertekening. Dan is uw testament klaar. Het origineel wordt bij de notaris in de kluis bewaard. U krijgt een kopie mee. Deze kopie noemen we "het afschrift".

mei 2010

Hoe wordt na mijn overlijden bekend dat ik een testament heb gemaakt (mei10)

Dat blijkt uit het Centraal Testamenten Register (CTR).

De notaris bewaart de originele getekende akte van testament. Op de dag dat de akte is getekend meldt de notaris aan het CTR: de personalia van de persoon die het testament maakte, de akte-datum en het akte-nummer. Het is dus niet zo dat in het CTR een kopie van de akte van testament ligt. De akte blijft bij de notaris.

Na uw overlijden moet een Verklaring van Erfrecht worden gemaakt. Dit is een notaris-document waaruit blijkt wie de erfgenamen zijn en of zij de nalatenschap hebben aanvaard.

De Verklaring van Erfrecht wordt pas opgemaakt nadat de notaris onderzoek heeft gedaan.

Het eerste onderzoek dat wordt gedaan is bij het CTR, de notaris vraagt of er een testament is gemaakt en bij welke notaris de originele akte in de kluis ligt. Met de gegevens uit het CTR kan de notaris de akte gaan opvragen bij de collega-notaris.

mei 2010

Moeten mijn vriend en ik een Samenlevingsovereenkomst (SLO) hebben als wij een huis gaan kopen? (mei10)

Dat is niet verplicht, maar wel verstandig. Een SLO is een akte opgemaakt door de notaris, waarin u samen een aantal afspraken vastlegt. Een van de afspraken kan zijn dat alle goederen die van u samen zijn, uiteindelijk eigendom worden van degene die het langst leeft van u twee.

Dit voorkomt dat bij overlijden van uw vriend, u samen met zijn ouders eigenaar bent van het huis. Het huis wordt door de SLO die is gemaakt, eigendom van u alleen.

mei 2010

Wat voor werk doet een notaris eigenlijk (apr10)

Dat is een goede vraag, die mij van de week werd gesteld.

De notaris doet DENKWERK. De notaris is allereerst jurist. Hij/zij heeft de rechtenstudie gedaan met de specialisatie Notarieel recht. Het notariële recht omvat hoofdzakelijk: het ondernemingsrecht / onroerend goed recht / familierecht en het successierecht.

Tijdens de studie leer je het “juridisch denken”. Het is een manier van denken waarmee je de wettelijke regels leert toepassen op situaties die zich voordoen tussen mensen. Het gaat er niet om de wetten uit je hoofd te leren, maar je leert er mee te werken.

Het denkwerk brengt met zich mee dat de notaris in een gesprek vragen aan u zal stellen om de voor de wet belangrijke feiten vast te stellen. Die feiten heeft hij/zij nodig om u goed juridisch advies te kunnen geven of om de akte te kunnen maken. Dat denkwerk kan je niet zien, maar er zal wel voor betaald moeten worden, het is immers werk. De gesprekken ter voorbereiding van een akte en de daarbij gegeven adviezen brengt de notaris u in rekening. Het zit soms verwerkt in het tarief dat u betaalt voor een bepaalde rechtshandeling, bijvoorbeeld: het opmaken van een testament. Of de notaris brengt een uurtarief in rekening voor de tijd die hij/zij aan uw dossier besteedt. Het kan zijn dat er gesprekken worden gevoerd met u of met mensen namens u en dat er stukken moeten worden bestudeerd, alvorens een schriftelijk advies kan worden gegeven. Voor de bestede tijd, waarbij steeds DENKWERK is gedaan stuurt de notaris u een rekening.

april 2010

Als ik de nalatenschap van mijn moeder verwerp, wat gebeurt er dan met haar spullen? (apr10)

Daar is moeilijk een eenduidig antwoord op te geven. Het hangt namelijk van erg veel factoren af. Misschien heeft u een broer/zuster die de nalatenschap wel aanvaardt. Dit familielid kan de nalatenschap aanvaarden “onder het voorrecht van boedelbeschrijving”. Dit is een wettelijke term die ook “Beneficiair Aanvaarden” wordt genoemd. Het betekent dat uw broer/zuster wel de nalatenschap moet afwikkelen, maar zelf niet aansprakelijk is als er zoveel schulden zijn dat de opbrengst van al het geld en de spullen van uw moeder niet genoeg mocht zijn.

Als er niemand is die de nalatenschap gaat afwikkelen, zal op een gegeven moment de huiseigenaar gaan optreden. Er wordt immers geen huur meer betaald. Als uw moeder een eigen huis had met een hypotheek, dan zal de hypotheekbank het huis in het openbaar gaan verkopen om de hypotheekschuld te kunnen innen. Andere schuldeisers zullen op zoek gaan naar erfgenamen. Soms gaat de Gemeente de woning ontruimen.

april 2010

Kan ik mijn kinderen onterven? Ik heb al 30 jaar geen contact met ze (apr10)

Ja, dat kan en dat moet u doen in een testament, op te maken bij de notaris.

Maar de kinderen zijn niet rechteloos. Zij kunnen binnen 5 jaar nadat zij van uw overlijden weten een vordering indienen bij uw erfgenaam/erfgenamen. Uw kinderen hebben namelijk recht op een bedrag in geld, ter grootte van de helft van hun erfdeel. Dat is hun zogenoemde “legitieme portie”.

april 2010

Ik ben getrouwd en heb twee kinderen, moet ik een “tweetraps-testament” maken ? (mrt10)

Op de televisie is dit aangeraden. De vraag kan alleen niet in zijn algemeenheid worden beantwoord. Het hangt af van eventueel eerder door u gemaakte testamenten. Ook is belangrijk te weten waar uw bezittingen en schulden, dus uw vermogen, uit bestaat.

Sinds het nieuwe erfrecht van 2003 geldt voor uw situatie de “Wettelijke Verdeling”. Het betekent dat de langstlevende van een echtpaar alle spullen, gelden en ook de schulden erft. De kinderen krijgen hun erfdeel niet. Er wordt alleen uitgerekend hoe groot hun erfdeel is.

Kinderen kunnen het erfdeel pas opeisen als ook de tweede ouder is overleden. Maar over dat uitgerekende bedrag voor de kinderen moet door de langstlevende wel erfbelasting voor de kinderen worden voorgeschoten !

De langstlevende hoeft meestal voor zichzelf geen erfbelasting te betalen. Er geldt namelijk een vrijstelling voor echtgenoten van € 600.000,-.

Kinderen hebben ieder een vrijstelling voor de erfbelasting van € 19.000,-. Dus als de erfdelen kleiner zijn hoeft er geen belasting worden betaald. Als een kindsdeel groter is dan € 19.000,-

moet er 10% belasting worden betaald over dat meerdere. Boven de € 118.000,- begint het hoogste tarief van de erfbelasting voor kinderen: 20% .

Het Tweetraps-Testament

In een dergelijk testament benoemt u uw echtgenoot tot enige erfgenaam, ONDER DE LAST dat wat er van uw erfenis over is, bij het overlijden van die echtgenoot, wordt afgegeven aan de kinderen. Bij uw overlijden moet een akte worden opgemaakt om precies te vermelden waar uw nalatenschap uit bestaat. De langstlevende moet dit vermogen netjes administreren.

De kinderen erven dan pas na overlijden van de beide ouders. Zij erven dan TWEE porties: namelijk van hun vader en van hun moeder. Ze betalen dan successierecht over beide erfdelen. De kinderen hebben dan ieder twee keer de vrijstelling van € 19.000,-, namelijk een keer voor het deel dat ze van moeder erven en een keer voor het deel dat ze van vader erven.

Een Tweetraps Testament zorgt er voor dat de langstlevende geen erfbelasting voor de kinderen hoeft te betalen. Dat kan gunstig zijn als al het vermogen van u in het huis zit en er dus geen geld is om de belasting te betalen. De kinderen betalen uiteindelijk toch zelf wel over de beide erfdelen. Notarissen mogen u niet een akte laten maken die u niet nodig heeft. Daarom zal iedere notaris eerst een gesprek met u willen hebben om na te gaan hoe uw situatie is. De kosten die u moet maken voor het opstellen van deze testamenten zijn vast kleiner dan de belasting die u bespaart!

Mijn ouders zijn overleden. Wij waren met 7 kinderen. Een broer is overleden, hij heeft 9 kinderen. Hoe wordt de nalatenschap van mijn ouders verdeeld? [mrt10]

Als er geen testament is, wordt de nalatenschap in 7 delen verdeeld. Het 1/7e deel van de overleden broer wordt onder zijn 9 kinderen gelijkelijk verdeeld, dus ieder van deze klein-kinderen erft 1/7e x 1/9e=1/63e deel van uw ouders. De weduwe van deze broer is geen erfgenaam van uw ouders. Het erfrecht is op bloedverwantschap gebaseerd.

Als mijn broer is overleden, en ik kom te overlijden, erft zijn vrouw dan van mij? [feb10]

Alleen als u dat zo heeft geregeld in uw testament.
Het erfrecht voor mensen zonder testament is gebaseerd op bloedverwantschap.
Als je familie alleen nog bestaat uit een broer met vrouw en 2 kinderen, dan erft volgens de wet je broer alles van je. Als je broer eerder is overleden gaan de regels van "plaatsvervulling" werken. Bij plaatsvervulling treden de kinderen van de overledene in de plaats.

De twee kinderen worden dan samen uw enige erfgenamen, in plaats van hun vader. De echtgenote, uw schoonzuster is volgens de wet geen erfgenaam in deze situatie. Als u toch zou willen dat uw schoonzuster van u erft, dan zult u dat moeten gaan vastleggen in een testament. En u weet, een testament kan je alleen maar maken in een notariële akte. Een akte opgemaakt bij de notaris.

Ik heb geen familie meer, kan ik de notaris aanwijzen als executeur? [feb10]

Ja dat kan. Het is zelfs verstandig dat te doen. Een notaris heeft veel kennis van en ervaring met het erfrecht en het afwikkelen van nalatenschappen. De notaris is een neutrale persoon en is door het beroep gebonden aan allerlei wettelijke regels van zorgvuldigheid. Ook staat de notaris onder streng financieel toezicht. Er wordt regelmatig gecontroleerd door het Bureau Financieel Toezicht (BFT).

Het BFT is een door de overheid ingestelde toezichthouder.
De executeur moet sinds de wijziging van het erfrecht van 2003 in een testament worden benoemd. De functie gaat uiteraard pas in na uw overlijden. De taken en bevoegdheden van de executeur staan in de wet beschreven. Een van de belangrijkste taken is de afdracht van de erfbelasting. Voor de betaling van de erfbelasting is de executeur persoonlijk aansprakelijk.

Niet alle notariskantoren bieden de service van het executeurschap. U doet er goed aan dat van tevoren te informeren.

Mijn tante wil mij tot executeur benoemen en heeft mij gevraagd bij het opmaken van het testament aanwezig te zijn. Op het notariskantoor bleek dat ik er niet bij mocht zijn. Waarom?. [feb10]

Een testament opmaken moet heel zorgvuldig gebeuren. De notaris is daarbij aan regels gebonden. De notaris moet kunnen vaststellen dat tante precies begrijpt wat de gevolgen van bepaalde keuzes zijn. Ook moet duidelijk zijn dat de tante niet wordt beïnvloed door de wensen van anderen. Daarom gaat de bespreking en het passeren van de akte "onder vier ogen" en is er verder niemand bij aanwezig. Zelfs de beoogde executeur niet. De functie van executeur begint pas na het overlijden van uw tante.

Ik wil geen geld maar goederen op papier schenken. Hoe moet dat? Heeft het wel zin? [jan10]

U kunt bij notariële akte van schenking goederen in eigendom overdragen, bijvoorbeeld onder het voorbehoud van vruchtgebruik. Op die manier kunt u bijvoorbeeld de Friese staartklok, die bij u aan de muur hangt, aan uw zoon overdragen terwijl u het gebruik houdt. Er moet een taxatie-rapport van een makelaar in roerende goederen worden gemaakt, omdat de waarde objectief moet zijn vastgesteld. Stel de klok is € 5.000,00 waard. Er is dan over de schenking geen schenkbelasting verschuldigd. Er is namelijk jaarlijks een bedrag van € 5.000,00 vrijgesteld van schenkbelasting bij schenking van ouders aan een kind. Wel moet dan in het vervolg door de ouders aan het kind een jaarlijkse vergoeding voor het gebruik worden betaald van minimaal 6%. Dat is dus minimaal € 300,00.

U ziet,  het kan wel, maar het brengt kosten met zich: kosten taxateur; kosten notariële akte; jaarlijkse vergoeding. Ik kan niet beoordelen of het voor u toch zin heeft een dergelijke schenking te doen.

Na de echtscheiding heeft de rechter bevolen “over te gaan tot de verdeling van de gemeenschap”. Hoe moet dat, want mijn ex-man woont in Pakistan? [jan10]

Na een echtscheiding moet normaliter de gemeenschap van goederen worden verdeeld. Ook als de rechter dat niet beveelt. Alle spullen en al het geld van de echtgenoten moet bij helfte worden verdeeld. Meestal kiezen de man en vrouw een peildatum vlak voor de echtscheiding. Van de spullen en de saldi van alle bankrekeningen op naam van de man, de vrouw of samen, wordt per die peildatum een overzicht gemaakt. Ieder heeft recht op de helft van die waarde.

Soms helpt de notaris als partijen er daarna niet uitkomen. Hij/zij doet aan beide partijen een voorstel hoe zou kunnen worden verdeeld. De notaris moet dan de belangen van beide echtgenoten in de gaten houden. Hij/zij staat tussen de partijen in.

De echtgenoten moeten dus eerst samen een overzicht maken van de gemeenschap van goederen. Als één van de echtgenoten niet wil meewerken wordt het moeilijk. Eerst zou de onwillige echtgenoot via de rechter moeten worden gedwongen op te geven welke goederen/gelden hij heeft per de peildatum. Daarvoor heeft u een advocaat nodig.

Iemand kan in Nederland met een dwangsom gedwongen worden gegevens te verstrekken.
Uw ex-man zal via een advocaat in Pakistan moeten worden gedwongen tot meewerken. Dat zal veel kosten voor u met zich meebrengen. Het is maar de vraag of dat het juiste resultaat zal opleveren. Het is jammer dat in de praktijk soms blijkt dat het recht op verdeling ook in Nederland niet zijn loop kan hebben. Soms worden namelijk bezittingen verzwegen en blijkt ook niet te bewijzen dat ze bestaan.

Kan ik jaarlijks schenkingen op papier doen aan mijn zoon?
Mijn vermogen zit namelijk in mijn woonark. [dec09]

Er bestaan veel misverstanden over "schenken op papier". Het schenken op papier is het bij notariële akte vastleggen dat de ouder een bedrag - stel € 10.000,00 - schenkt aan het kind en dat vervolgens weer terugleent. Volgens de nieuwe successiewet, die per 1 januari 2010 ingaat, mag er jaarlijks aan een kind € 5.000,00 belastingvrij worden geschonken.

Over het "op papier" geschonken bedrag moet schenkingsbelasting worden afgedragen. De belasting wordt gerekend over het niet-vrije gedeelte en dat is in dit rekenvoorbeeld:
€ 10.000,- min € 5.000,- is € 5.000,-. Het tarief is 10%.
De af te dragen belasting is dus € 500,00.

Over het geleende bedrag (€ 10.000,00) moet u jaarlijks aan uw zoon 6% rente betalen
(€ 600,00 p.j.). Het is namelijk een geldlening en dan moet er vanaf 2010 tussen ouders en kinderen een minimale rente worden betaald van 6%. Stel dat je dit vijf jaar achter elkaar doet. Dan is de lening van uw zoon aan u inmiddels € 50.000,-. Bij het afwikkelen van uw nalatenschap wordt het geleende bedrag afgetrokken en alleen over het verschil hoeft nog erfbelasting te worden betaald.

Stel uw woonark is € 169.000,- waard bij uw overlijden. Uw zoon verrekent zijn vordering van
€ 50.000,- met dit bedrag en er blijft € 119.000,00 nalatenschap over. Uw zoon heeft een vrijstelling voor de erfbelasting van € 19.000,00. Dus over € 100.000,00 moet hij dan nog erfbelasting afdragen van 10%, is € 10.000,00.

Het jaarlijks "schenken op papier" moet bij notariële akte. Er moet schenkingsbelasting worden betaald en er moet jaarlijks keurig 6% rente aan uw zoon worden betaald. Bij een schuld van € 50.000,- is de jaarlijkse rente € 3.000,-. Dat moet u zich wel realiseren.

Ik had een testament gemaakt omdat ik niet wilde dat mijn vader van me erfde. Ik ben nu getrouwd en wil dat mijn man van mij erft. Moet ik mijn testament veranderen? [dec09]

Ja inderdaad. Er moet een notariële akte worden gemaakt waarbij u uw eerder gemaakte testament herroept. Net als bij een testament wordt het feit, dat de akte van herroeping is gemaakt, gemeld bij het Centraal Testamenten Register.

Daarna geldt voor u weer het wettelijk erfrecht. Dat is het erfrecht voor mensen zonder testament. Uw echtgenoot is uw enige erfgenaam volgens de wet. Als u tegelijkertijd met uw echtgenoot zou komen te overlijden, dan zijn uw erfgenamen uw familieleden: ouders, broers en zusters.

Wordt mijn partner mijn erfgenaam als wij een Samenlevingsovereenkomst (SLO) sluiten? [dec09]

Neen door een dergelijke overeenkomst wordt u niet elkaars erfgenaam.
Wel kan je afspreken dat de gezamenlijke spullen eigendom worden van de langstlevende.
Als u wilt dat uw privé goederen en bankrekeningen worden geërfd door uw partner moet u een testament maken.

Mijn man is overleden. Als er mij en mijn zoon iets overkomt, wie erft er dan? [nov09]

Volgens de wet zijn uw erfgenamen uw bloedverwanten tot in de 6e graad. Dus dat kunnen zijn uw verre achterneven. De familie van uw echtgenoot kan alleen van u erven als u ze in een testament benoemt. Als u niet weet wie uw verre familieleden zijn kan het verstandig zijn een testament op te maken. Daarin kunt u immers zelf bepalen wie van u erft. Ook kunt u iemand aanwijzen die uw nalatenschap afwikkelt.

Mijn man is overleden, moet het lidmaatschap van de coöperatie mbt de woning op mijn naam worden overgezet? [nov09]

Lidmaatschappen worden niet bij het Kadaster geadministreerd. Alleen als u wilt kunnen bewijzen dat u thans de enige eigenaar bent moet u bij de notaris langsgaan. Er kan dan een Verklaring van Erfrecht (VVE) worden opgemaakt. Dat stuurt u naar de coöperatie. Ook kunt u de VVE bewaren bij het eigendomsbewijs. Dat is de akte waarbij u indertijd het lidmaatschap heeft verkregen. Als u het lidmaatschap zou willen verkopen kunt u beide documenten aan de makelaar geven of aan de notaris die de verkoop en levering verzorgt. Wanneer u zou overlijden dient er een akte te worden opgemaakt om het lidmaatschap op naam van uw zoon te zetten.

Wijziging successierecht. [nov09]

Begin november 2009 werd het wetsontwerp in de Tweede Kamer behandeld. Er zijn toen een aantal wijzigingen aangenomen. Zo is de grens, die eerst bij € 125.000,-- lag, verlaagd naar € 118.000,--. Onder het nieuwe successierecht komen weer drie groepen: 1. Partners/kinderen 2. kleinkinderen 3. overige verkrijgers.

Tarief voor groep 1: bij verkrijging tot € 118.000,-- is de erfbelasting 10% en 20% als er meer dan € 118.000,-- wordt verkregen. De vrijstelling voor Partners is € 600.000,00 en voor kinderen is de vrijstelling € 19.000,00. Partners zijn uitsluitend: gehuwden; geregistreerde partners of samenwoners MET een notariële samenlevingsovereenkomst (SLO). Dus voor samenwoners zonder SLO geldt dan het tarief van groep 3, als ze van elkaar erven. Er is een uitzondering gemaakt: Als je aantoonbaar langer dan 5 jaar hebt samengewoond heb je ook zonder SLO recht op de vrijstelling van € 600.000,--.

Tarief voor groep 2: bij verkrijging tot € 118.000,-- is de erfbelasting 18%; en 36% voor bedragen daarboven. Vrijstelling voor kleinkinderen is € 19.000,00.

Tarief voor groep 3: bij verkrijging tot €118.000,00 is de belasting 30%, en 40% voor bedragen daarboven. Vrijstelling voor overige verkrijgers is € 2.000,00. De wet moet nog door de Eerste Kamer worden aangenomen en kan daarna op 1 januari 2010

Wij zijn in gemeenschap van goederen getrouwd. Ik wil een zaak beginnen. Kunnen we huwelijksvoorwaarden maken? [okt09]

Ja dat kan.

Huwelijksvoorwaarden tijdens het huwelijk opmaken brengt wel wat meer werk met zich. Er moet namelijk eerst worden vastgesteld hoe de gemeenschap van goederen wordt verdeeld. U moet daarom eerst een overzicht maken van de waarde van alle bezittingen en schulden, zoals: de auto, de inboedel, diverse bankrekeningen en de eventuele schulden. U bent nu allebei voor de helft van de waarde gerechtigd in de totale waarde van de gemeenschap van goederen. Samen met de notaris bespreekt u dan hoe de goederen verdeeld worden. De notaris maakt daarvan een akte van Verdeling op. In de akte van huwelijksvoorwaarden spreekt u voor de toekomst af dat ieders bezittingen en schulden voortaan gescheiden blijven. Zo kunnen schuldeisers van de één niet meer de goederen van de ander te gelde maken als het slecht zou gaan met de zaken. De akte van verdeling en de akte van huwelijksvoorwaarden moeten worden goedgekeurd door de Rechtbank, voordat ze kunnen worden getekend. De notaris vraagt die goedkeuring bij de Rechtbank aan.

Kan ik de vrouw waarmee ik al 10 jaar samenwoon benoemen tot erfgenaam? Betaalt zij erfbelasting? [sep09]

In een testament kunt u iedereen die u wilt tot erfgenaam benoemen, dus ook uw partner. Er is nieuw successierecht in de maak. Dit gaat over de belasting die moet worden afgedragen als er wordt geërfd. De overheid wil het per 1 januari 2010 invoeren. Voor samenwonenden gaat het flink veranderen. Onder het oude recht gold een vrijstelling van € 532.570,00 (2009) voor een samenwonende die tot erfgenaam was benoemd en meer dan 5 jaar met de overledene had samengewoond. Deze vrijstelling komt te vervallen per 1 januari 2010.

In het nieuwe successierecht gaat het begrip "partner" gelden. Daaronder worden verstaan: echtgenoten, geregistreerde partners en personen die een notariële samenlevings-overeenkomst hebben gemaakt. De ongehuwde partner zonder samenlevingscontract betaalt 40% erfbelasting over de verkrijging. Dus als u het goed wilt regelen moet u behalve een testament ook een samenlevingsovereenkomst met uw partner maken. Daarna geldt namelijk een vrijstelling in de erfbelasting van € 600.000,00. Alle erf-verkrijgingen onder de € 600.000,00 zijn belastingvrij voor gehuwden, geregistreerde partners en samenwonenden met een bij de notaris vastgelegde samenlevingsovereenkomst.

Ik wil mijn kinderen ieder € 20.000,00 schenken. Hoeveel belasting betalen zij hierover? [sep09]

De successiewet regelt behalve de erfbelasting ook de belasting die moet worden betaald bij schenking. In het wetsvoorstel dat op 1 januari 2010 wet wordt, worden de tarieven van de schenkingsbelasting aangepast. Onder de huidige wet betalen de kinderen ieder € 772,00 belasting. In 2010, onder de nieuwe wet, zal de schenkingsbelasting voor ieder kind € 1500,00 bedragen bij een schenkingsbedrag van € 20.000,00. Dat komt dus neer op een verdubbeling van het tarief. Ik raad u daarom aan de schenking nog in 2009 te doen.

Mijn man had mij als enige erfgenaam benoemd in zijn testament. Waarom wil de bank nu toch nog een Verklaring van Erfrecht? [sep09]

De bank wil een bewijsdocument hebben waaruit blijkt wie gerechtigd is tot de bankrekening van uw man. Dat blijkt namelijk niet uit het testament alleen. Een Verklaring van Erfrecht (VVE) is een document dat wordt opgesteld door een notaris, nadat er onderzoek is gedaan. De notaris controleert of het door u meegebrachte testament echt het laatste is. Hij/zij bestudeert de inhoud van alle bepalingen van het testament. De notaris wijst u op uw rechten als erfgenaam en vraagt of u de nalatenschap van uw man wilt aanvaarden. Dan stelt de notaris de VVE op. U krijgt een aantal afschriften van de VVE mee, waarmee u kunt bewijzen dat u echt de enige gerechtigde bent. De bank wil dit document hebben. Als er namelijk iets niet zou kloppen kan de bank de notaris verantwoordelijk stellen.

Ik woon samen met mijn Franse vriendin, wij krijgen een kind. Ik heb al drie kinderen uit een eerder huwelijk. Wat is verstandig om te regelen? [sep09]

Door een huwelijk of geregistreerd partnerschap met uw Française op het gemeentehuis te sluiten heeft u meteen erg veel geregeld. U bent automatisch de vader en nadat het kind is geboren heeft meteen ook het gezag over het kind. Als u zou overlijden, dan geldt de wettelijke verdeling. Uw tweede echtgenote krijgt de beschikking over alle bezittingen en al het (spaar)geld en moet de schulden voor haar rekening nemen. Uw vier kinderen krijgen bij uw overlijden geen recht op hun erfdeel. Het erfdeel van de vier kinderen wordt vastgesteld in een bedrag dat ze pas krijgen als ook uw tweede echtgenote is overleden. Als u het anders zou willen regelen dan kunt u een testament maken. Door huwelijk of geregistreerd partnerschap te sluiten ontstaat er een gemeenschap van goederen. Alle privé-bezittingen en al het (spaar)geld worden van u samen. Ieder is voor de helft gerechtigd in de gemeenschap van goederen. Maar zou één van u schulden hebben dan kunt u toch allebei alles kwijtraken. Door huwelijksvoorwaarden (of partnerschapsvoorwaarden) te maken voor uw huwelijk of geregistreerd partnerschap kunt u uw bezittingen gescheiden houden en is het risico alles kwijt te raken veel kleiner.

Ik heb drie kinderen uit mijn vorig huwelijk. Wie krijgt de voogdij als mijn ex-vrouw iets overkomt? [aug09]

In principe houden de beide ouders het gezag over de kinderen na een echtscheiding. Als een van de ouders na de echtscheiding overlijdt, dan heeft de ander alleen het gezag. Over voogdij hebben we het pas als de beide ouders er niet meer zijn. Gezag of voogdij over kinderen geldt tot hun 18e jaar. De rechter benoemt de voogd. Als eventueel door de ouders bij testament of aparte akte een voogd is benoemd, dan wordt die persoon door de rechter gevraagd of hij de functie van voogd wil aanvaarden. Kinderen ouder dan 12 jaar worden door de rechter gehoord. Zij kunnen de rechter dus ook hun mening geven.

Hoe benoem ik een executeur? [aug09]

Dat kan sinds 2003 alleen in een testament opgesteld bij de notaris. Houdt u er rekening mee dat u in dat testament meteen aangeeft wie uw bezittingen en geld moeten krijgen. Deze personen zijn uw erfgenamen. Een executeur mag namelijk niet zelf bepalen wie uw spullen en geld krijgt. Uw erfgenamen hebben daar als enige recht op. Benoemt u ze niet in uw testament, dan zijn uw familieleden uw erfgenamen.

Wij wonen samen en hebben 2 kinderen, is een Samenlevingsovereenkomst een goede regeling voor ons? [jul09]

Ik denk het niet.

Een samenlevingsovereenkomst (SLO) is een afspraak tussen twee mensen vastgelegd in een akte bij de notaris. Er wordt in afgesproken dat u de kosten van de huishouding samen deelt ; u wijst elkaar aan als partner voor het opgebouwde pensioen; en u legt vast dat alles wat van u samen blijkt te zijn bij uw overlijden eigendom wordt van degene die de ander heeft overleefd. Door het maken van een SLO wordt u NIET elkaars erfgenaam. De erfgenamen van ieder van u zijn de twee kinderen. Volgens het erfrecht kunnen zij aanspraak maken op hun erfdeel, waarbij ook de helft van de gezamenlijke goederen hoort. Met een SLO en testament kunt u dat niet zomaar oplossen. Beter is in uw situatie te kiezen voor een Geregistreerd Partnerschap of Huwelijk, te sluiten op het gemeentehuis of stadsdeelkantoor. Er ontstaat dan een gemeenschap van goederen en het erfrecht voor de langstlevende echtgenoot gaat dan gelden. Bij overlijden van de ene echtgenoot wordt de andere echtgenoot enig eigenaar van alle spullen maar ook van alle schulden. De kinderen hebben dan nog geen recht op hun erfdeel. Dat krijgen ze pas als ook de andere ouder is overleden.

Ik wil dat de man met wie ik samenwoon voogd wordt over mijn kind als mij iets overkomt. Hoe kan ik dat regelen? [jul09]

Dat kan in een akte van voogij-benoeming bij de notaris. Alleen de ouder die het gezag heeft over het kind kan zo'n benoeming doen. Een voogdijbenoeming kan ook opgenomen worden als bepaling in een testament. De benoemde voogd tekent niet mee. Na uw overlijden zal de rechter rekening houden met de benoeming. De persoon die benoemd is wordt dan gevraagd of hij de voogd wil zijn. Als het kind ouder is dan 12 jaar wordt het gehoord door de rechter. De vader zou eventueel bezwaar kunnen maken. De rechter beslist in zo 'n geval.

Mijn man en ik hebben geen kinderen. Mijn broer heeft 7 kinderen. Wie erft van mij als ik als eerste overlijd? [jun09]

Uw echtgenoot is uw enige erfgenaam. Volgens de wet erft hij alles. Wanneer uw echtgenoot daarna overlijdt, dan erven zijn familieleden. In de wet staat dat als je overlijdt zonder echtgenoot of kinderen na te laten, je eigen ouders, broers en zusters je erfgenamen zijn. Het is dus niet zo dat uw broer en/of zijn kinderen van uw man zullen erven. Het hele vermogen gaat naar de familie van degene die als laatste sterft . U kunt wel bij testament een andere regeling maken, als u dat wilt. Bijvoorbeeld: wanneer u na uw man overlijdt, dat de helft dan naar uw familie gaat en de andere helft naar de familie van uw man. Uw man kan ook een dergelijk testament maken. U zult een afspraak bij een notaris moeten maken voor het opmaken van de testamenten van u en van uw man. Ieder maakt zijn eigen testament.

Ik woon al meer dan 5 jaar samen, als ik mijn partner tot erfgenaam benoem, heeft zij dan een grote vrijstelling voor het successierecht? [jun09]

Onder het huidige successierecht geldt een vrijstelling van € 532.570,00 (2009) wanneer ongehuwden van elkaar erven die meer dan 5 jaar aantoonbaar samenwoonden en een gemeenschappelijke huishouding voerden. Er is nieuw successierecht in de maak. Vermoedelijk wordt dit op 1 januari 2010 ingevoerd. Grote vrijstellingen zullen dan alleen gelden voor "partners". Onder partners wordt in de nieuwe wet successiebelasting verstaan: echtgenoten, geregistreerde partners en "mensen die een notarieel samenlevingsovereenkomst hebben gesloten". .Zoals het wetsontwerp nu luidt hebben mensen die langer dan vijf jaar samenwonen geeft dan geen recht meer op een vrijstelling. Er moet dan gewoon volgens het nieuwe vreemden-tarief van 30-40%, belasting worden betaald over de verkrijging. Om onder de nieuwe successie belasting als partner te worden aangemerkt moet u dus Trouwen, een Geregistreerd Partnerschap sluiten of een Samenlevingsovereenkomst (SLO) bij een notaris laten opmaken. Huwelijk of Geregistreerd Partnerschap worden gesloten op het Gemeentehuis of bij het Stadsdeelkantoor.

Ik heb een testament gemaakt in 1995. Ik heb gehoord dat het erfrecht is veranderd. Hoef ik mijn testament nu niet meer aan te passen? [mei09]

Een testament blijft gelden zolang het niet is herroepen. Uw gewijzigde omstandigheden of een wetswijziging veranderen dat niet. Het is daarom verstandig om eens in de vijf jaar een notaris te laten bekijken of uw testament moet worden aangepast. De notaris zal dan meteen met u bespreken welke mogelijkheden het erfrecht sedert 2003 biedt. Een testament kan alleen gewijzigd worden door het te herroepen in een akte bij de notaris. Een nieuw testament begint altijd met de woorden “ ik herroep mijn eerder gemaakte testamenten” . Daardoor is duidelijk dat alleen zal gelden wat u in dat document regelt.

Ik ga volgende maand met vakantie. Kan ik de wijzigingen die ik in mijn testament wil maken in een brief bij het testament bewaren? [mei09]

Neen, zo´n brief is niet rechtsgeldig. Het benoemen van erfgenamen of geldbedragen toekennen kunt u volgens de wet alleen doen in een akte die samen met de notaris wordt opgemaakt. Daar zijn belangrijke redenen voor. U zou bijvoorbeeld door iemand gedwongen kunnen zijn tot het benoemen van een bepaalde persoon als erfgenaam. Alleen het nalaten van de spullen bij u thuis of persoonlijke sierraden kan in een handgeschreven en gedateerde brief. Dit is een codicil. Vaak raad ik aan een codicil in bewaring te geven bij een notaris. Als iemand het zou vinden, die teleurgesteld is in de inhoud, zou deze persoon het kunnen verscheuren. Als de notaris het bewaart is dat risico voorkomen.

Mijn executeur is overleden. Hoe benoem ik een ander? [mei09]

De functie van executeur begint pas NA uw overlijden. Als iemand, die u had benoemd is overleden zult u bij testament een nieuwe moeten benoemen. Voor 2003 kon de executeurs-benoeming bij codicil, dus bij handgeschreven en gedateerde brief. Sedert 2003 mag dat niet meer.

Kan ik een notaris tot executeur benoemen? [mei09]

Ja dat kan, u moet wel even vragen of de notaris het wil doen. Niet alle notarissen bieden deze service. De notaris als executeur heeft een aantal voordelen. Al het doen en laten van de notaris staat voorgeschreven in de Notariswet. Een notaris staat onder tuchtrechtelijk toezicht. Ook zijn er boekhoudkundige voorschriften over hoe hij moet omgaan met gelden van cliënten. De notaris wordt periodiek streng gecontroleerd.

Wat is een Verklaring van Erfrecht? Wat kost het? [apr09]

Voor het werk dat een notaris doet gelden geen vaste tarieven. Ieder kantoor doet het op zijn eigen manier. Het zal meestal afhangen van de soort werkzaamheden en de tijd die er aan besteed moet worden. Een verklaring van erfrecht is een document dat door de notaris wordt opgemaakt nadat er na iemands overlijden van alles is uitgezocht. Stel Maria van 85 is overleden achterlatend twee zusters: Anna (82), Johanna (80) en de kinderen van overleden broer Klaas: neef Gert (54) en nicht Hermien (51).

Eerst gaat de notaris uitzoeken of er misschien een testament is gemaakt. Als dat niet zo is wordt bij het Bevolkingsregister uitgezocht wie de naaste famlieleden zijn. Als zij de enige familieleden zijn, zijn de erfgenamen van Maria: Anna en Johanna, ieder voor 1/3e deel en Gert en Hermien, ieder voor 1/6e deel (samen voor 1/3e deel). Neef Gert heeft voorgesteld de nalatenschap van Maria af te wikkelen en de familie is het daarmee eens. De notaris gaat nu brieven schrijven aan alle vier de erfgenamen om ze uit te leggen wat het zijn van erfgenaam precies inhoudt. Ook stuurt de notaris een volmacht mee aan drie erfgenamen. Als de volmachten getekend zijn ontvangen, kan de notaris de Verklaring van Erfrecht opstellen. Er staat in wie de erfgenamen zijn, of ze de nalatenschap hebben aanvaard en dat Gert namens de erfgenamen de nalatenschap mag afwikkelen.

Ik moet op een volmacht mijn handtekening laten legaliseren, wat is dat? [apr09]

Met een volmacht geeft u een ander bepaalde rechten. Het is van belang dat u begrijpt welke rechten u aan de ander geeft. Ook is het van belang dat iemand vaststelt dat u de persoon bent die de volmacht geeft. Bij legalisatie van een handtekening gaat u naar een notaris met het document en met uw legitimatiebewijs. De notaris vraag of u weet waarover de volmacht gaat en stelt aan de hand van uw legitimatiebewijs uw identiteit vast. Dan ondertekent u het document in het bijzijn van de notaris. De notaris zet een korte verklaring bij uw handtekening en plaats zijn ambt-stempel. Het komt wel eens voor dat mensen te oud of te ziek zijn om te begrijpen wat het geven van volmacht inhoudt. Zij kunnen dan zelf niet ondertekenen. Voor deze mensen moet een Bewindvoerder worden benoemd door de Kantonrechter.

Hoeveel kan ik mijn kinderen belastingvrij schenken? [apr09]

Ieder jaar wordt dit vastgesteld door de Minister van Financiën. Voor 2009 is het bedrag € 4556,00 dat ouders belastingvrij aan ieder kind kunnen schenken. Één maal in het leven van een kind mag een verhoogde belastingvrije schenking worden gedaan van € 22.760,00 (2009). Het kind moet tussen de 18 en 35 jaar oud zijn voor deze verhoogde belastingvrije schenking.

Ik ben getrouwd in gemeenschap van goederen, maar heb een zoon uit een eerdere relatie. Wanneer erft mijn zoon van mij? [mrt09]

Als u geen testament maakt geldt bij uw overlijden de Wettelijke Verdeling. Uw echtgenoot krijgt uw helft van de gemeenschap van goederen. Uw zoon heeft een erfdeel ter grootte van 1/4e van alles wat u samen heeft (1/2e van de helft van de gemeenschap van goederen). Maar dat erfdeel is pas door uw zoon op te eisen bij het overlijden van uw man. Stel dat de gemeenschap een waarde heeft van € 40.000,00, dan heeft uw zoon na uw overlijden een vordering op uw man van € 10.000,00. De vordering kan hij pas opeisen bij overlijden van uw man. Stel dat uw man 20 jaar later overlijdt. Dan kan uw zoon deze vordering van € 10.000,00 opeisen van de nalatenschap van uw man, hij moet dat doen bij de erfgenamen van uw man. Als uw man alles heeft opgemaakt krijgt uw zoon niets. Wanneer u deze situatie wilt voorkomen, dan raad ik u aan een testament te maken.

Kan mijn huidige echtgenoot mijn dochter erkennen als zijn kind? [mrt09]

In principe is dat mogelijk, als hij dat wil. Het kan alleen als uw dochter zelf geen vader heeft. Als uw dochter ouder is dan 12 jaar, dan moet ze zelf toestemming geven voor de erkenning. Door erkenning ontstaan er zogenoemde "familierechtelijke betrekkingen". De dochter wordt kind van uw man en wordt daardoor ook zijn erfgenaam. Dus als uw man al twee kinderen heeft, heeft hij er dan drie, die ieder recht hebben op een gelijk deel van zijn nalatenschap. Erkenning doet ook de verplichting tot betalen van de kosten van opvoeding en verzorging ontstaan. Zeggenschap over een kind dat niet tijdens huwelijk is geboren, krijgt een vader pas nadat het "Gezag" bij de kantonrechter is geregeld.

Na het overlijden van mijn vader heeft mijn stiefmoeder mij als enige erfgenaam in haar testament gezet. Wat is de successie-belasting? [mrt09]

Voor het successierecht zijn stiefkinderen gelijk gesteld aan (eventuele) eigen kinderen. Het successierecht is een schijventarief. Het percentage is afhankelijk van de relatie waarin de verkrijger tot de overledene stond. De hoogte van de schijven wordt ieder jaar vastgesteld. Voor kinderen geldt het laagste tarief, dat begint bij 5% tot een verkrijging van € 22.763,00 (2009). Wanneer het erfdeel lager is dan € 22.763,00 geldt een vrijstelling van € 10.323,00. Kinderen betalen 27% successierecht in de hoogste schijf, die begint bij een verkrijging van €910.163,00. Broers/zussen betalen tussen de 26% en 53%, afhankelijk van de hoogte van de verkrijging. Het vreemdentarief, voor mensen die geen familie van de overledene zijn, begint bij 41% en loopt tot 68% in de hoogste schijf. Voor echtgenoten en samenwoners met een notariële overeenkomst geldt een vrijstelling van € 532.570,00. Zij betalen dus pas successie-belasting als de nalatenschap groter is.

Mijn partner, waarmee ik samenwoon heeft kinderen. Is een Samenlevingscontract een goede regeling voor ons? [feb09]

Als je samenwoont en niets hebt geregeld zijn er verschillende opties.

Samenlevingsovereenkomst
Dit is een overeenkomst die je vastlegt bij de notaris. Het zijn een aantal afspraken over o.a. het delen van de kosten van de huishouding; het vastleggen welke spullen van jullie samen zijn; het benoemen van elkaar tot partnerpensioen-gerechtigde; het geven van volmacht aan elkaar. De belangrijkste afspraak is het "verblijvingsbeding". Hiermee leg je vast dat alles wat van jullie samen blijkt te zijn bij overlijden van de één, eigendom wordt van de ander. Je kan daarbij denken aan het huis dat jullie samen hebben gekocht; de inboedel; de gezamenlijke bankrekening. Nadeel is dat wanneer een van de partners kinderen heeft, het verblijvingsbeding NIET kan werken. Kinderen kunnen namelijk hun erfdeel opeisen. Je wordt door het sluiten van een Samenlevingsovereenkomst NIET elkaars erfgenaam. Als je dat wilt moet ieder ook nog een testament maken.

Huwelijk en Geregistreerd Partnerschap
worden gesloten op het gemeentehuis. Er ontstaat een gemeenschap van goederen en volgens de wet wordt je meteen elkaars erfgenaam. Er hoeft geen notaris aan te pas te komen. Alleen als je geen "gemeenschap van goederen" wilt laten ontstaan, moet je van te voren naar de notaris om huwelijks voorwaarden of partnerschaps voorwaarden te laten opstellen.

Wettelijke Verdeling
Is het erfrecht voor mensen met kinderen en beschermt sedert 2003 de langstlevende echtgenoot/geregistreerde partner. Die langstlevende krijgt alles, maar en moet ook alle schulden voldoen. De kinderen krijgen voorlopig niets. Het doet er niet toe of het kinderen uit een eerdere relatie betreft. Het erfdeel van de kinderen wordt alleen uitgerekend. Ze kunnen het pas opeisen als de langstlevende van het paar is overleden.

Ik heb een halfbroer. Als mijn vader overlijdt erft hij dan mee? [feb09]

Ja. Volgens de wet komen kinderen in aanmerking om te erven.
Met "kinderen" wordt bedoeld alle kinderen van de overledene. Het gaat dan om wettige kinderen. Dat zijn kinderen die tijdens huwelijk zijn geboren of kinderen die door de vader zijn erkend. Alle wettige kinderen erven een gelijk deel.

Mijn oom is overleden. Ik zou van hem erven. Wordt zijn testament pas uitgevoerd als ook zijn echtgenote is overleden? [feb09]

Ik denk het niet.

Als iemand is overleden moet worden uitgezocht wie zijn erfgenamen zijn. Dat doet een notaris. Alleen in Engelse films worden testamenten aan de erfgenamen voorgelezen. In Nederland gebeurt dat niet. In Nederland stuurt de notaris kopie van het testament per post op aan de erfgenamen die in het testament staan genoemd en vraagt dan of zij de nalatenschap willen aanvaarden. Als u na het overlijden van uw oom niets heeft ontvangen, kan het zijn dat u niet als erfgenaam in het testament staat. Het zou in dit geval zelfs zo kunnen zijn dat uw tante (zijn vrouw) de enige erfgenaam is van uw oom. Bij haar overlijden erven haar erfgenamen. Dat zijn haar kinderen of, als ze die niet heeft, haar ouders/broers/zusters of hun kinderen als een broer of zuster eerder is overleden. Als tante een testament heeft gemaakt, dan erven de personen die in haar testament staan.

Ik draag de naam van mijn stief-vader. Ben ik dan ook zijn erfgenaam? [feb09]

TNeen, dat is niet het geval.

Door de naamswijziging ontstaan geen zogenoemde: familierechtelijke betrekkingen. U bent dus niet zijn kind geworden. Alleen kinderen komen in aanmerking te erven van hun moeder en van hun vader. Als uw stiefvader u in zijn testament heeft gezet kunt u wel van hem erven.

Wij zijn vijf jaar geleden in gemeenschap van goederen getrouwd. Kunnen wij nu nog huwelijksvoorwaarden maken ? [feb09]

Ja, dat kan. De meeste mensen maken huwelijksvoorwaarden voordat ze bij de ambtenaar van de Burgerlijke Stand hun handtekening zetten. Bij huwelijksvoorwaarden tijdens uw huwelijk zal de notaris dan twee akten voor u gaan maken: de akte van huwelijksvoorwaarden en de akte van verdeling van de gemeenschap van goederen. De gemeenschap van goederen, waarin u ieder voor de helft van de waarde gerechtigd bent, zal helemaal beschreven moeten worden in de akte. U moet dus aan de notaris al uw bezittingen en schulden precies opgeven. De twee akten moeten door de rechtbank zijn goedgekeurd voordat ze ondertekend kunnen worden. U zult begrijpen dat huwelijksvoorwaarden maken tijdens uw huwelijk meer kosten dan wanneer ze zouden zijn opgemaakt voordat u trouwde.

Kan ik een notaris in mijn testament aanwijzen als executeur? [feb09]

Ja dat kan. Dat heeft zelfs een voordeel. Een notaris staat namelijk onder scherp toezicht van de overheid. Ook wordt de notaris regelmatig gecontroleerd over hoe hij is omgegaan met de gelden die hij voor anderen beheert.

Ik wil dat mijn neef van mij erft, maar ik weet niet of ik nog verdere familie heb. Moet ik een testament maken? [jan09]

Als er geen testament is gemaakt komen als erfgenamen in aanmerking familieleden tot in de zesde graad. Het is daarom voor uw situatie van belang dat u dat uitzoekt. U kunt ook bij een notaris een testament laten opmaken. Dan kunt u uw neef benoemen en doet de rest van de familie niet mee. Alleen een bij een notaris opgemaakt testament is geldig.

De nalatenschap van mijn moeder, overleden in 1995, is niet naar mijn wens afgewikkeld. Wat kan ik doen? [jan09]

Hierop is niet zomaar een antwoord te geven. Alle achtergronden van deze situatie zullen moeten worden uitgezocht. Hoeveel erfgenamen waren er? Wat stond er in het testament? Waaruit bestond de nalatenschap? Hoe is de afwikkeling precies verlopen? U zult begrijpen dat een dergelijke kwestie niet in deze column behandeld kan worden. Ik raad u daarom aan advies te gaan inwinnen bij een notaris of bij een advocaat. Als u het niet eens bent met de afwikkeling kan alleen een rechter daarover oordelen. Een rechter zal zich kunnen uitspreken als u een procedure tegen de mede-erfgenamen begint. Voor het beginnen van deze procedure heeft u een advocaat nodig.

Hoe wordt bekend dat een overledene een testament heeft gemaakt? [jan09]

Notariële akten worden op het notariskantoor bewaard. Ook testamenten zijn akten die op het notariskantoor worden bewaard. Als een testament is gemaakt meldt de notaris aan het Centraal Testamenten Register (CTR) in Den Haag: naam notaris, datum akte, akte nummer en gegevens van de persoon die het testament maakte. Nadat iemand is overleden kan bij het CTR worden geïnformeerd of de overledene een testament heeft gemaakt en bij welke notaris het origineel ligt. Als een notaris is overleden of met pensioen is gegaan beheert de opvolgend notaris de akten van zijn voorganger.

Ik ben oud en mijn geld is bijna op. Moet ik mijn testament herroepen? [dec08]

In principe is dat niet nodig. In het testament heeft u een erfgenaam of erfgenamen benoemd. Deze is/zijn gerechtigd tot wat u nalaat, of dat nu veel of weinig is. Maar zonder de inhoud van uw testament te kennen, noch uw financiële situatie, kan ik in deze rubriek geen antwoord op uw vraag geven. Het is daarom verstandig een afspraak te maken voor een bespreking.

Mijn zoon is vader van twee kinderen maar (nog) niet getrouwd. Hoe zit het met het gezag? [dec08]

Als kinderen worden geboren terwijl de vader en de moeder met elkaar zijn getrouwd, dan zijn die kinderen automatisch erfgenamen van hun ouders en ook het gezag ligt bij de beide ouders samen. Als kinderen zijn geboren wanneer de ouders niet zijn getrouwd, heeft de moeder alleen het gezag. De vader moet ieder kind erkennen bij de Burgerlijke Stand, als hij financieel verantwoordelijk voor de kinderen wil zijn. Ook wordt het kind door erkenning erfgenaam van zijn vader. Het gezag van de vader moet geregeld worden bij de Kantonrechter. Gaan ouders na de geboorte van hun kind(eren), die door de vader zijn erkend, trouwen, dan heeft de vader automatisch ook het gezag. Als zij een Geregistreerd Partnerschap zouden aangaan dan moet het gezag van de vader nog worden geregeld bij de Kantonrechter.

Hoeveel kan ik mijn kinderen belastingvrij schenken in 2008? [dec08]

Ieder jaar bepaalt het Ministerie van Financiën het bedrag dat ouders zonder het betalen van schenkingsrecht aan hun kinderen kunnen schenken. Voor het kalenderjaar 2008 is het € 4.479,00. Dit kan per bank worden overgeboekt met vermelding "schenking". Ouders mogen 1x in het leven van hun kind tussen de leeftijd van 18 tot 35 jaar een hoger bedrag schenken. Voor 2008 is dat verhoogde schenkings-bedrag: € 22.379,00. Er moet van de verhoogde schenking wel aangifte worden gedaan bij de Belastingdienst.

Wij hebben een Samenlevingscontract. Zijn we daardoor ook elkaars erfgenaam? [nov08]

Neen, om erfgenaam van elkaar te worden moet ieder een testament bij de notaris maken en de ander daarin tot erfgenaam benoemen.

Hoe kan ik het huis van mijn ouders kopen, zonder dat ik de koopsom meteen moet betalen? [nov08]

Ik ga er van uit dat uw ouders dan gaan verhuizen. Allereerst moet door een taxateur de echte waarde van het huis worden vastgesteld. Stel de waarde wordt getaxeerd op € 200.000,00. Dan wordt een koopovereenkomst tussen u en uw ouders opgesteld. Daarna wordt het huis bij akte van levering aan u geleverd. Over die transactie bent u overdrachtsbelasting (6% van de koopsom= € 12.000,00) en notariskosten verschuldigd. Die moeten dus meteen worden betaald.

Voor de koopsom van € 200.000,00 wordt tussen ouders en kind een akte van geldlening met hypotheekstelling opgemaakt. U kunt daarin een rente afspreken van bijvoorbeeld 5% per jaar. Uw ouders zijn hierdoor als het ware uw "bank"geworden. U moet uw ouders netjes de rente betalen. U kunt deze rente (€ 10.000,00) jaarlijks aftrekken van de Inkomstenbelasting, want betaald voor financiering van aankoop van een huis. Op deze geldlening zouden uw ouders jaarlijks een bedrag kunnen kwijtschelden. Bijvoorbeed ieder jaar € 5.000,00. Dit is ongeveer het voor schenkingsrecht jaarlijks vrijgestelde bedrag. Uw ouders zouden ook jaarlijks een groter bedrag kunnen kwijtschelden, bijvoorbeeld € 25.000,00. Over dit bedrag is schenkingsrecht verschuldigd: 5% van 20.000,00 = € 1.000,00. Als 10 jaar lang ieder jaar dit bedrag van € 25.000,00 wordt kwijtgescholden is de schuld aan uw ouders totaal afbetaald en heeft u een huis zonder hypothecaire geldlening.

Al ons vermogen zit in ons woonhuis. Wij willen onze dochter schenken "op papier" om successierecht te besparen. Hoe gaat dat? [nov08]

Bij schenking "op papier" wordt bij notariële akte een bedrag aan uw dochter geschonken en door de ouders teruggeleend. Bijvoorbeeld schenkt u € 20.000,00 en leent u dit terug tegen een rente van 6%. Over deze transactie moet worden betaald: schenkingsrecht : 5% over € 15.000,00 is € 750,00 en de kosten van de notaris die de akte opmaakt. Ouders en dochter tekenen samen de akte. De dochter moet jaarlijks rente ( € 1.200,00) van de ouders ontvangen, die moet dus daadwerkelijk worden betaald. U zou een dergelijke akte van schenking/schuldig-erkenning 10 jaar achter elkaar kunnen herhalen. De rente die de ouders dan jaarlijks aan de dochter moeten betalen is dan opgeteld € 12.000,00 geworden. Die moet u wel hebben. Bij overlijden van beide ouders wordt hetgeen geschonken is uitbetaald aan uw dochter, zonder dat daarover successierecht is verschuldigd. In dit rekenvoorbeeld is dat dus 10 x € 20.000,00= € 200.000,00. Uw dochter, als uw enige erfgenaam betaalt dan alleen nog successierecht over de rest van wat zij erft. Als uw vermogen bij overlijden van u allebei € 300.000,00 blijkt te zijn, dan betaalt uw dochter alleen nog successierecht over € 100.000,00. Het tarief over € 100.000,00 is lager dan het tarief over € 300.000,00 omdat het percentage een schijventarief is dat hoger wordt naarmate de verkrijging hoger is. Er wordt gesproken over verandering van het successierecht. Maar er is nog helemaal geen wetsvoorstel, dus kan het nog jaren duren.

Waarom wordt het testament van mijn overleden zwager niet gewoon uitgevoerd? [sep08]

Als iemand is overleden moet worden bepaald wie recht heeft op de nagelaten goederen en het spaargeld van de overledene. De notaris wordt gevraagd een Verklaring van Erfrecht op te stellen. Voordat die verklaring wordt afgegeven door de notaris moeten er een aantal dingen worden uitgezocht. Dat moet heel zorgvuldig worden gedaan. Had de overledene een testament, en welke was het laatste? Wie zijn de naaste familieleden? Als de overledene in oktober 2004 een testament heeft opgemaakt, moet eerst worden vastgesteld of dit inderdaad het laatste testament is dat hij heeft gemaakt. Hij had immers tot aan zijn dood de mogelijkheid een nieuw testament te laten opmaken. Daartoe doet de notaris onderzoek bij het Centraal Testamenten Register (CTR). In dit register wordt bijgehouden wie een testament heeft gemaakt en bij welke notaris het origineel in de kluis ligt. In het CTR kan na overlijden gezocht worden. Alleen als is gebleken dat het testament uit 2004 het laatste was, wordt de inhoud daarvan uitgevoerd.

Kan een testament zomaar worden herroepen? [sep08]

Ja dat kan. De maker heeft het recht om een nieuw testament te maken. Het kan immers zijn dat zijn situatie is veranderd. Of hij heeft ruzie gekregen met degene die hij had benoemd. Ook kan het zijn dat een benoemd persoon is overleden. Een nieuw testament kan worden opgemaakt bij elke notaris. Het is niet de notaris die een testament maakt. Het testament is een akte waarin wordt opgeschreven wat de klant wil. De notaris geeft advies en vertelt of wat iemand wil vastleggen wel kan of mag volgens de wet. De notaris schrijft de wensen op van de klant en stuurt hem tevoren een ontwerp van de akte. Als het ontwerp van de akte accoord is, ondertekenen de klant en de notaris samen de akte. Het opmaken en ondertekenen is een geheime kwestie. Alleen de maker en de notaris weten er van. Er wordt dus geen mededeling gedaan aan de notaris die een eerder testament heeft opgemaakt. Wel wordt door de notaris aan het Centraal Testamenten Register opgegeven dat er bij hem/haar een testament is opgemaakt. Wanneer iemand is overleden kan door inzage in het CTR worden gezien welk testament het laatste is. De akte zelf ligt in de kluis van de notaris bij wie het is opgemaakt. De notaris van de Verklaring van Erfrecht vraagt aan de collega die het testament heeft opgemaakt een kopie. Wat er in dat laatste testament staat wordt dan uitgevoerd.

Is een Verklaring van Erfrecht altijd nodig? [sep08]

Neen niet altijd is zo´n verklaring nodig. Sinds 2003 is het erfrecht voor gehuwden met kinderen veranderd. Als er geen testament is gemaakt heeft de langstlevende echtgenoot recht op alles wat er is en de kinderen krijgen een geldvordering ter grootte van hun erfdeel. Als een weduwe of weduwnaar met kinderen via het Centraal Testamenten Register heeft aangetoond dat de overledene geen testament heeft gemaakt, dan is die weduwe of weduwnaar de enige gerechtigde tot alle goederen en spaargeld. Dit hoeft dan bijvoorbeeld aan de bank, niet met een Verklaring van Erfrecht te worden aangetoond.

De man met wie ik samenwoonde heeft me verlaten. Wie heeft zeggenschap over ons zoontje? [aug08]

Als een kind tijdens huwelijk is geboren dan zijn een aantal zaken automatisch geregeld. Zo hebben vader en moeder automatisch allebei het gezag en dus de zeggenschap over het kind. Bij samenwonen is dat anders. Alleen als de ongehuwde vader het kind heeft erkend bij de Burgerlijke Stand van de Gemeente, dan is het zijn kind. Hij wordt verantwoordelijk voor de kosten van opvoeding en verzorging en het kind wordt zijn wettige erfgenaam.

De zeggenschap: het gezag is een andere kwestie.
Moeders krijgen automatisch het gezag. Een ongehuwde vader kan het gezag verkrijgen bij de Rechtbank. Het is in principe een korte procedure, waarvoor geen advocaat nodig is. Vader en moeder moeten samen aanvragen dat ook de ongehuwde vader het gezag krijgt. Werkt de moeder niet mee, dan kan de vader alleen het gezag krijgen door een procedure (met een advocaat) aan te spannen. De rechter beslist en houdt daarbij vooral het belang van het kind in het oog.

Voogdij
Voor het geval er helemaal geen ouders met het gezag over een kind meer zijn, moet er worden voorzien in de voogdij. De rechter neemt deze beslissing. Dus van voogdij is pas sprake als geen van de ouders het gezag meer heeft, bijvoorbeeld omdat ze zijn overleden. Een voogd beslist over de opvoeding; de verzorging en over het geld van het kind. Bij de benoeming staat het belang van het kind voorop. Meestal wordt door de rechter in de familie naar een geschikte persoon gezocht. Kinderen ouder dan 12 jaar worden zelf gehoord door de rechter. Voogdij eindigt als het kind meerderjarig is, dat is bij zijn 18e verjaardag.

Voogdij benoeming
Een ouder, die het gezag over een kind heeft kan een voogd benoemen. Dit moet in een akte bij de notaris gebeuren. De notaris wil alle personalia: volledige naam; het adres; geboortedatum en geboorteplaats van de beoogde persoon weten om in de akte op te nemen. De functie van voogd ontstaat pas als de ouder(s) met het gezag zijn weggevallen. Pas als de ouders er niet meer zijn wordt aan de benoemde voogd gevraagd of hij/zij de functie wil aanvaarden. De beoogde voogd is dus NIET aanwezig bij de benoeming bij de notaris.

Testament
Bij testament, je laatste wilsbeschikking, wijs je allereerst aan wie erfgenaam wordt en wie de executeur. Als extra bepaling in een testament kan een ouder, die het gezag heeft, een voogd benoemen. De functie van “toeziend voogd” is jaren geleden afgeschaft. Als je een persoon zou willen aanwijzen als voogd, omdat je weet dat deze heel geschikt is voor de opvoeding en verzorging maar hij is niet goed in geldzaken, dan kan je overwegen in een testament ook een “bewindvoerder” te benoemen. De bewindvoerder neemt dan, na benoeming, samen met de voogd de financiële beslissingen.

Een alleenstaande oom van me is overleden. Hij had geen kinderen. Ben ik zijn erfgenaam? [jul08]

Het is inderdaad mogelijk dat u van hem erft. Als mensen zijn overleden zonder echtgenoot of kinderen achter te laten, en ook zijn broers/zusters zijn overleden, dan komen neven/nichten in aanmerking om te erven. Maar het kan zijn dat uw oom een testament heeft gemaakt. Als hij in dat testament vrienden tot erfgenaam heeft benoemd, dan erven zij en hoort u er niets van. Door het testament erft de familie niets. Zij zijn als het ware onterfd. Om er achter te komen of er een testament is kunt u met een akte van overlijden van uw oom naar een notaris gaan. De notaris kan er dan achter komen of er een testament is door navraag te doen bij het Centraal Testamenten Register. De notaris kan het testament opvragen bij de notaris die het origineel bewaart. Als u niet voorkomt in dat testament, mag u er géén kopie van krijgen. De notaris zal u dan vertellen dat u niet als erfgenaam bent genoemd.

Wij hebben gehoord dat onze overleden oom geen testament heeft gemaakt. Wij krijgen brieven van schuldeisers, want hij had veel schulden. Wat kunnen we doen? [jul08]

Omdat u in aanmerking komt om erfgenaam te zijn, doet u er goed aan de nalatenschap te VERWERPEN. De wet geeft aan wie erfgenaam is van mensen die geen testament hebben gemaakt. Zo kan je erfgenaam zijn van een oom als je vader, zijn enige broer eerder is overleden. Een erfgenaam heeft de keuze of hij wel erfgenaam wil zijn. Als er namelijk alleen schulden zijn, dan wil je helemaal geen erfgenaam zijn, want je wilt die schulden niet uit eigen zak betalen. Wanneer je weet dat je als erfgenaam in aanmerking komt moet je zo snel mogelijk naar een notaris. De notaris kan voor u verzorgen dat er bij de Rechtbank een Akte van Verwerping wordt opgemaakt. Alleen op deze manier bent u er zeker van dat u niet aansprakelijk wordt voor de schulden van een overleden familielid.

Ik ben getrouwd en mijn vrouw heeft kinderen uit een eerder huwelijk, wie erf als zij sterft? [jul08]

Als er geen testament is gemaakt geldt de Wettelijke Verdeling. Dit betekent dat de langstlevende echtgenoot alle bezittingen en alle schulden krijgt. De kinderen moeten wachten op het erfdeel van hun moeders nalatenschap tot het overlijden van die echtgenoot. Het erfdeel moet wèl worden berekend, zodat zij weten waarop zij in de toekomst recht hebben. Over het erfdeel moet wel alvast successierecht worden afgedragen. Het erfdeel zelf is een vordering van de kinderen op de langstlevende echtgenoot, die tijdens zijn leven door de kinderen NIET kan worden opgeëist.

Mijn partner is plotseling overleden. Wij woonden 30 jaar samen en hebben samen een dochter. Er staat niets op papier. Welke rechten heb ik op de nalatenschap? [jun08]

Het is naar om te zeggen, maar door met elkaar samen te wonen ontstaat er géén erfrecht. Dus heeft u geen recht op de spullen en spaargeld van uw overleden partner. Van de spullen zal het moeilijk te bewijzen zijn of ze van de overledene of van u zijn. Want de aankoop-bonnetjes worden meestal niet zolang bewaard. Bij bankrekeningen kan je aan de tenaamstelling zien van wie de rekening is. De erfgenaam van uw partner is uw dochter. Zij erft alles, nu er geen testament is gemaakt.

Wij zijn getrouwd in gemeenschap van goederen. Ik wil een zaak beginnen. Kunnen wij huwelijksvoorwaarden maken? [jun08]

Ja het huwelijksgoederenrecht kan tijdens het huwelijk worden gewijzigd. Er moeten huwelijksvoorwaarden door de notaris worden opgesteld. Tevens moet de gemeenschap van goederen worden verdeeld. Daartoe moet er eerst een overzicht worden gemaakt van alle bezittingen die u heeft. U moet vervolgens bepalen wie wat krijgt. De notaris maakt daarvan een Akte van Verdeling. De twee akten, Huwelijksvoorwaarden en Akte van Verdeling worden ter goedkeuring gestuurd naar de rechtbank. Als de goedkeuring is verkregen kunnen de akten worden getekend en geldt daarna de nieuwe situatie.

Wij zijn met huwelijksvoorwaarden getrouwd. Wat betekent dat bij het overlijden van één van ons? [jun08]

De huwelijksvoorwaarden bepalen waaruit de nalatenschap bestaat. Als u bijvoorbeeld met “uitsluiting van elke gemeenschap van goederen” bent gehuwd, dan bestaat de nalatenschap uit alle goederen op naam van de overledene (huis; bankrekening) en alle spullen waarvan bewezen kan worden dat zij van de overledene waren.

Het erfrecht bepaalt wie erft. Als er geen testament is gemaakt en er zijn wel kinderen, dan geldt sinds 2003 de wettelijke verdeling: De langstlevende echtgenoot is gerechtigd tot de hele nalatenschap. De kinderen erven pas later, als ook de langstlevende is overleden. Wel wordt het erfdeel van de kinderen vastgesteld. Het is een vordering in geld. De langstlevende is vrij de kinderen hun erfdeel uit te keren. Zij kunnen het niet opeisen.

Dus huwelijksvoorwaarden bepalen WAT er wordt geërfd. Het erfrecht bepaalt WIE erft.

Ik regelde altijd de bankzaken van mijn vader. Hij is overleden en de bank heeft de rekening geblokkeerd. De bank wil een Verklaring van Erfrecht, wat is dat? [mei08]

Een volmacht op een bankrekening vervalt na het overlijden van de rekeninghouder. De erfgenamen erven alle rechten en plichten van een overledene en kunnen bepalen of u de (bank)zaken mag afhandelen. Wanneer iemand is overleden moet worden uitgezocht wie de erfgenamen zijn. Ook moet worden nagegaan of de erfgenamen wel erfgenaam willen zijn. Als dat allemaal is uitgezocht stelt de notaris de Verklaring van Erfrecht op. De notaris doet ook het voorwerk. Allereerst wordt er gekeken of de overledene een testament heeft gemaakt. Bij het Centraal Testamenten Register staat geregistreerd of, wanneer en bij welke notaris iemand een testament heeft gemaakt. Informatie wordt pas verstrekt als de testateur is overleden. Kopie van de akte van testament kan dan worden opgevraagd bij de desbetreffende notaris of zijn opvolger.

Wettelijk erfrecht
Als er geen testament is gemaakt gelden de wettelijke regels voor erfopvolging. Als eerste komen in aanmerking de echtgenoot en de kinderen. Als er geen echtgenoot is erven de kinderen, ieder voor een gelijk deel. Stel dat vader drie kinderen had: Henk, Jan en Marleen. Jan is overleden en heeft twee kinderen achtergelaten: Carla en Elly. Er zijn nu vier erfgenamen: Henk voor 1/3e Marleen voor 1/3e en Carla en Elly samen voor het 1/3e gedeelte van hun vader, dus ieder voor 1/6e deel van de nalatenschap. De notaris vraagt aan alle erfgenamen of ze wel erfgenaam willen zijn. Men kan immers ook verwerpen (als er alleen maar schulden zijn) of beneficiair aanvaarden. Dit laatste doe je als je niet weet of er schulden zijn.

Volmacht aan één van de erfgenamen
Als er meer erfgenamen zijn is het gebruik dat één namens alle erfgenamen de nalatenschap kan afwikkelen. De anderen geven dan volmacht aan deze persoon. De Verklaring van Erfrecht beschrijft kort de juridische feiten van iemands leven: geboorte/huwelijk(en)/ kinderen, wie de erfgenamen zijn, of ze hebben aanvaard en wie de persoon is die namens iedereen de nalatenschap kan afwikkelen. Met dat document kunnen de bankzaken worden geregeld.

Ik heb een gezamenlijke bankrekening met mijn tante. Zij is vorige maand overleden. Wordt de rekening geblokkeerd? [mei08]

Het saldo dat op een gezamenlijke bankrekening staat wordt geacht van de beide rekeninghouders te zijn. Men kan allebei over de rekening beschikken. Het wordt ook wel een “en/of “ rekening genoemd, doordat dit in de tenaamstelling van de rekening staat. Een dergelijke rekening zou na het overlijden van één van de twee rekeninghouders niet kunnen worden geblokkeerd. Sommige banken doen het echter wel. Zij willen aan de hand van een Verklaring van Erfrecht zien wie gerechtigd is in de nalatenschap van de overledene.

Mijn tante van 88 is naar het bejaardentehuis verhuisd. Haar woning wordt nu verkocht. Kan dat zomaar? Moet er geen rekening gehouden worden met haar testament? [apr08]

Ja, een huis of appartementsrecht kan verkocht worden. Er is geen enkel verband met een testament. Dat is een misverstand. Iedereen is vrij zelf zijn bezittingen te beheren of er over te beschikken, ongeacht zijn leeftijd. Als je het zelf niet meer zou kunnen dan wordt er een "bewindvoerder" benoemd via de rechter. Deze bewindvoerder kan alleen in overleg met de rechter de woning van uw tante verkopen. De verkoopopbrengst blijft van uw tante. Het wordt op een rekening op haar naam gestort.

Een testament is een geheim document dat pas van kracht wordt NA iemands overlijden. Het regelt wat er met de nalatenschap van een overledene moet gebeuren. Zolang tante nog leeft heeft niemand inzage in het testament. Er wordt dus geen rekening mee gehouden. Als na het overlijden van tante mocht blijken dat er iets over de verkochte woning in het testament stond, dan kunnen deze bepalingen niet meer worden uitgevoerd omdat de woning geen deel meer uitmaakt van haar nalatenschap.

Ik ga binnenkort wat erven. Wat gebeurt er met mijn bijstandsuitkering? [apr08]

Een bijstandsuitkering is bedoeld voor mensen die zelf niet in hun levensonderhoud kunnen voorzien. De overheid (=de belastingbetaler) helpt deze mensen. In de Bijstandswet is voorzien dat zodra je wel over een zeker vermogen beschikt, de uitkering wordt gestopt. Immers, wanneer iemand niet meer behoeftig is, is het niet nodig dat de overheid bijspringt. Je kunt met wat je erfde in je eigen levensonderhoud gaan voorzien, is de redenering van de Bijstandswet.

Als u tijdens de bijstand een erfenis ontvangt bent u verplicht om de gemeente hierover te informeren. Dit wordt ook wel de inlichtingenplicht genoemd. Wanneer u door het ontvangen van de erfenis meer vermogen heeft dan in de bijstand is toegestaan, dan kan de gemeente de bijstandsuitkering beëindigen.

Het vermogen dat in de bijstand is toegestaan bedraagt thans € 5.325,00 (2008). Uw eigen vermogen/spaargeld dat u heeft op het moment van het ontvangen van de erfenis, telt uiteraard ook mee. Indien u afstand zou doen van uw erfdeel (verwerpen), dan kan de gemeente oordelen dat u daardoor een onnodig beroep op de bijstand blijft doen. Dit kan ook gevolgen hebben voor uw uitkering. Als u een erfenis heeft ontvangen niet in geld, maar bijvoorbeeld in bepaalde goederen, dan kan de gemeente u verplichten deze goederen te verkopen.

Ik heb een volmacht van een notaris gekregen en moet mijn handtekening laten legaliseren, wat is dat? [mrt08]

Het geven van volmacht aan een ander is een belangrijke gebeurtenis. De gevolmachtigde kan van alles namens u gaan regelen.

Het is daarom van belang dat bij het geven van de volmacht duidelijk is: 1) Dat u weet waarvoor u tekent; en 2) dat u inderdaad de persoon bent die als ondertekenaar in het document staat vermeld.

Legaliseren van uw handtekening gebeurt op het notariskantoor. De notaris vraagt u of u weet waarom u tekent, controleert uw identiteit aan de hand van uw geldige paspoort / rijbewijs of identiteitskaart en laat u dan ondertekenen. Vervolgens controleert de notaris of de handtekening overeenkomt met die op het identiteitsbewijs. Ten bewijze van dit alles zet de notaris een korte verklaring onder de handtekening en plaatst zijn ambtstempel. Er wordt een kopie van uw legitimatiebewijs aan het document toegevoegd.

Door deze handelingen is het document/de volmacht correct ondertekent. De ontvanger die de volmacht gaat gebruiken weet nu zeker dat de juiste persoon heeft getekend.

Legaliseren van de handtekening wordt gedaan om fraude te voorkomen. Het is dus een nuttige handeling.

Waarom is er geen testament gemaakt voor mijn tante, terwijl ik het de notaris nog zo heb gevraagd? [mrt08]

Het gebeurt wel dat een neef of nicht het verstandig vindt dat tante een testament maakt. De neef belt met de notaris om een afspraak voor tante te maken. Het is heel behulpzaam van de neef/nicht maar het is toch niet zoals het hoort te gaan. Tante moet namelijk zelf aangeven dat zij een testament wil maken. Het initiatief moet dus bij haar zelf liggen. Zij moet zelf bellen.

Een testament is een belangrijk document. Het wordt opgemaakt door tante in samenspraak met de notaris. Het is een geheim document. Niemand mag aanwezig zijn bij de bespreking of bij het ondertekenen van het document. Daarvoor zijn diverse reden. De notaris moet tijdens het gesprek vaststellen of tante precies snapt en overziet wat de gevolgen zijn van de keuzes die zij maakt voor haar testament. Als tante niet goed begrijpt waar een testament over gaat of misschien wat verward is, dan kan er géén testament meer worden opgemaakt.

Mensen die een testament maken moeten nog volledig helder van geest zijn en de notaris zelf kunnen uitleggen wat ze willen. Kunnen ze dat niet meer, dan mag de notaris géén testament meer opmaken. De notaris heeft het gesprek onder vier ogen. Niemand mag er bij zijn, zelfs de beoogd executeur niet. Dit is ook om te voorkomen dat tante zou worden beïnvloed.

Wij zijn niet getrouwd en krijgen een kind. Is een samenlevingsovereenkomst een goede regeling voor ons? [feb08]

Eigenlijk niet.
Met een samenlevingsovereenkomst kan je een aantal dingen vastleggen voor tijdens je leven, met ook nog een beperkte regeling voor na je overlijden. In een samenlevingsovereenkomst leg je bij de notaris een aantal afspraken vast. Zoals: samen delen van de kosten voor de huishouding, bepalen dat de inboedel van jullie samen is, elkaar aanwijzen voor het partnerpensioen. De belangrijkste afspraak die je kunt maken in een bij de notaris vastgelegde samenlevingsovereenomst is het “ verblijvingsbeding”. Het is de afspraak dat alles wat van je samen is bij het overlijden van een van de twee, eigendom van de ander wordt.

Niet elkaars erfgenaam met een samenlevingsovereenkomst.
Door een samenlevingsovereenkomst te maken wordt je NIET elkaars erfgenaam. Alle spullen en bankrekeningen op eigen naam blijven privé, er ontstaat géén gemeenschap van goederen. Als je een kind hebt en de man heeft het kind erkend, dan is het kind de enige erfgenaam van zijn moeder en de enige erfgenaam van de vader. Daar verandert een samenlevings-overeenkomst niets aan. Het kind erft alle spullen en bankrekeningen van zijn overleden ouder. Sterker nog, het kind kan zelfs het verblijvingsbeding onderuit halen, door zijn kindsdeel op te eisen.

Hoe eist een minderjarig kind zijn erfdeel op?
Dit moet zijn wettig vertegenwoordiger doen; degene die het gezag over hem of haar heeft. Bovendien let de kantonrechter op of de belangen van een minderjarige bij het overlijden van één van zijn ouders wel goed worden behartigd. De kantonrechter zal er dan voor zorgen dat het erfdeel van het kind netjes op een spaarrekening komt.

Testament.
Ongehuwden met kinderen kunnen wel een testament maken waarin ze elkaar tot (mede)erfgenaam benoemen, maar zij kunnen nooit helemaal voorkomen dat de kinderen hun erfdeel opeisen.

De wet geeft die ruimte nu eenmaal niet.
Neen, een samenlevingsovereenkomst en een testament voor ieder van de ouders kan nooit zo´n goede regeling worden als het erfrecht dat sedert 2003 geldt voor gehuwden met kinderen. Wettelijke verdeling, het erfrecht sedert 1 januari 2003 Als één van de echtgenoten – van een echtpaar met kinderen – overlijdt, dan krijgt de langstlevende ouder alle spullen en de bankrekeningen. De kinderen krijgen niets. Zij kunnen ook niets opeisen. Het enige dat de kinderen kunnen eisen is de vaststelling van hun erfdeel. Het erfdeel is een vordering in geld op de overblijvende ouder. Deze vordering kan pas door de kinderen worden opgeëist als de beide ouders zijn overleden.

Conclusie
Als samenwoners een kind krijgen, of al hebben, dan raad ik ze altijd aan te gaan trouwen of een geregistreerd partnerschap te sluiten op het gemeentehuis. Daarmee is dan meteen van alles geregeld over de wederzijdse verzorging en ook geldt de wettelijke verdeling, het erfrecht dat de langstlevende ouder beschermt.

Titel

Tekst

Titel

Tekst

Titel

Tekst

Titel

Tekst

Titel

Tekst